Archiwum ‘2014’

Rok 2014 nr 6

2014-6

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6
SPIS TREŚCI NUMERU pobierz spis

Str.
STRESZCZENIA
Artykuły naukowe:

RECYKLING, OCHRONA ŚRODOWISKA
A. BIEL-TYRALSKA, T. TYRALSKI: Badania modelowe rozwłókniaczy wysokostężeniowych do makulatury

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 371-373                                           pobierz plik artykułu

W pracy przedstawiono badania modelowe rozczyniania i rozwłókniania makulatury w celu znalezienia optymalnych parametrów umożliwiających uzyskanie wysokiej efektywności rozwłókniania bez rozdrabniania folii polietylenowych i aluminiowych i przy możliwie jak najmniejszym zużyciu energii. Zastosowano urządzenia o małych rozmiarach, aby zminimalizować koszty badań. Wykorzystanie rozdrabniacza typu shredder przed wprowadzeniem makulatury z opakowań kartonowych do rozwłókniacza umożliwia zmniejszenie zapotrzebowania energii na rozwłóknianie i ogranicza lub eliminuje rozdrabnianie folii PE i Alu, jeśli stężenie w wannie rozwłókniacza wynosi ok. 10%.
Słowa kluczowe: rozwłóknianie makulatury, badania modelowe
—————————————————————————————————————-
D. CZARNECKA-KOMOROWSKA, K. MENCEL: Wpływ warunków przetwórstwa na właściwości i strukturę regranulatu poli(tereftalanu etylenu) – rPET

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 374-375                                           pobierz plik artykułu

W pracy oceniono wpływ parametrów technologicznych na właściwości przetwórcze i strukturę regranulatów z poli(tereftalanu etylenu) – PET. Zbadano wpływ temperatury i czasu suszenia na jakość regranulatów. Jako kryterium oceny jakości przyjęto wskaźnik szybkości płynięcia i lepkość istotną. Technikę DSC wykorzystano do oceny stopnia krystaliczności rPET. Stwierdzono, że najkorzystniejsze cechy (lepkość istotna równa 0,67 dl/g, stopień krystaliczności wynoszący ok. 27%) otrzymano podczas suszenia rPET w temperaturze 135oC w czasie 5 godzin.
Słowa kluczowe: poli(tereftalanu etylenu)-PET, recykling, suszenie, lepkość istotna, MFI, krystaliczność

371



374
—————————————————————————————————————-
P. JAKUBOWSKA, A. KLOZIŃSKI: Właściwości wytrzymałościowe mieszanin polipropylenu z polistyrenem niskiej i wysokiej udarności poddanych recyklingowi materiałowemu

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 376-377                                           pobierz plik artykułu

W pracy przedstawiono wyniki badań właściwości wytrzymałościowych mieszanin PP/PS (GPPS, HIPS) poddanych pięciokrotnemu recyklingowi materiałowemu. Ocena właściwości wytrzymałościowych przy statycznym rozciąganiu przeprowadzona została dla mieszanin polimerowych (100/0, 75/25, 50/50, 25/75, 0/100), które wcześniej poddano procesom zmęczeniowym (1÷1000 cykli: obciążenie – odciążenie).
Słowa kluczowe: recykling materiałowy, właściwości zmęczeniowe, polipropylen, polistyren

376
—————————————————————————————————————-
J. KASPRZAK: Określanie śladu węglowego procesów zagospodarowania wybranych grup odpadów

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 378-379                                           pobierz plik artykułu

W pracy zaprezentowano koncepcję śladu węglowego rozumianego jako suma emisji gazów cieplarnianych wywołanych bezpośrednio lub pośrednio przez daną osobę, organizację, wydarzenie lub produkt. W tym celu dokonano oszacowania śladu węglowego jednostkowych ilości wybranych grup odpadów zagospodarowanych z wykorzystaniem procesów recyklingu i odzysku oraz – jako porównanie – określono wartości śladu węglowego związanych z procesami składowania jednostkowych ilości wybranych grup odpadów. W ocenie śladu węglowego ujęto bilans nakładów materiałowo-energetycznych i korzyści środowiskowe wynikające z zagospodarowania wybranych grup odpadów w aspekcie redukcji emisji gazów cieplarnianych.
Słowa kluczowe: ślad węglowy, odpady, recykling i odzysk, składowanie

378
—————————————————————————————————————-
B. KRÓLIKOWSKI, J. ZIMNIAK, Z. FRĄSZCZAK: Zmiany strukturalne w ponownie przetwarzanych polimerach

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 380-381                       pobierz plik artykułu (in English)

Jednym z ważniejszych problemów w przetwarzaniu polimerów jest ocena zjawisk powstających w polimerach poddanych recyklingowi i przetwarzanych metodą wytłaczania. Działanie układu uplastyczniającego maszyny przetwórczej (łącznie z grzaniem, ścinaniem i ugniataniem) wywołuje różne zmiany w budowie łańcucha węglowego, tzn. rozpad łańcucha do krótszych elementów jak również rekombinację rodników, co może powodować powstawanie frakcji tworzyw o różnej masie cząsteczkowej. Można to określić metodą TGA, która może dać więcej informacji w celu zrozumienia zmian, jakie pojawiają się w polimerach. Przedstawione badanie pomaga także wyjaśnić problemy pojawiające się przy przetwarzaniu wybranych mieszanin polimerów, które opisano we wcześniejszej publikacji autorów.
Słowa kluczowe: metoda TGA, budowa polimerów, recykling polimerów

380
—————————————————————————————————————-
K. MENCEL, D. CZARNECKA-KOMOROWSKA: Ocena możliwości wykorzystania rozdrobnionych odpadów tłoczyw BMC

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 382-383                                           pobierz plik artykułu

W pracy przedstawiono właściwości kompozytów PA6/BMC. Oznaczano: wskaźnik szybkości płynięcia (MFR), cechy wytrzymałościowe w próbie statycznego rozciągania, udarność oraz strukturę metodą dynamicznej analizy termomechanicznej (DMTA). Badania DMTA prowadzono w zakresie temperatur od −100oC do 200°C; wyznaczano temperaturę przejść relaksacyjnych oraz moduł zachowawczy poliamidu 6 i kompozytów. Stwierdzono, że wprowadzenie tłoczywa BMC do osnowy poliamidowej powoduje wzrost sztywności PA6. Ponadto stwierdzono, że wytrzymałość na rozciąganie, wydłużenie dla kompozytów PA6/BMC maleje wraz z zawartością napełniacza.
Słowa kluczowe: recykling, tworzywa termoutwardzalne, tłoczywa BMC

382
—————————————————————————————————————-
I. PIASECKA, A. TOMPOROWSKI: Modele cyklu życia w ocenie destrukcyjności wirnika elektrowni wiatrowej. Cz. II. Wyniki badań

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 384-386                                           pobierz plik artykułu

W pracy dokonano oceny środowiskowej opartej na modelowaniu LCA. Badania wykonano w odniesieniu do zespołu roboczego wirnika elektrowni wiatrowej Gamesa G90. Analizę cyklu życia przeprowadzono wykorzystując program SimaPro 7.1.8 (PRé Consultants). Oddziaływanie na środowisko określono za pomocą trzech metod oceny wpływu: Ekowskaźnika 99 (Eco-indicator 99 (E) V2.06/Europe EI 99 E/A), CED (Cumulative Energy Demand V1.05) oraz IPCC (IPCC 2007 GWP 100a V1.01 – Intergovernmental Panel on Climate Change, Global Warming Potential, 100 yeras).
Słowa kluczowe: elektrownia wiatrowa, destrukcyjność, recykling, ocena cyklu życia (LCA), Ekowskaźnik 99, CED, IPCC

384
—————————————————————————————————————-
A. REWOLIŃSKA, K. PERZ: Analiza regeneracji uszczelnień czołowych stosowanych w urządzeniach mleczarskich

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 387-389                                           pobierz plik artykułu

Przeprowadzona analiza dotyczy kryteriów wymiany uszczelnień czołowych, rodzajów uszkodzeń, możliwości postępowania po utracie zdatności oraz metod ich regeneracji. Zdecydowana większość uszczelnień w mleczarni jest eksploatowana aż do uszkodzenia. Często stosowana jest regeneracja uszczelnień wykonywana w zakładzie mleczarskim lub w serwisie. Decyzja o zastąpieniu uszczelnienia nowym bądź o jego regeneracji powinna zostać poprzedzona odpowiednią analizą. W pracy wskazano czynniki wpływające na wybór danego rozwiązania oraz przedstawiono zarys procesu regeneracji uszczelnień czołowych w mleczarni.
Słowa kluczowe: regeneracja, uszczelnienia czołowe, mleczarnia

387
—————————————————————————————————————-
B. ZAJĄC, I. GOŁĘBIOWSKA: Przyszłość betonu z kruszywem recyklingowym betonowym

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 390-392                                           pobierz plik artykułu

Na podstawie analizy aktualnych badań światowych przedstawiono stan obecny i perspektywy zastosowania kruszywa recyklingowego betonowego do produkcji betonu w kontekście rozwoju zrównoważonego. Celem tych działań jest dążenie do stworzenia pętli recyklingu betonu, tzn. powrotu przetworzonego betonu odpadowego w całości do obiegu (nowa budowla). Przyczyni się to do zmniejszenia wydobycia surowców naturalnych i redukcji powierzchni potrzebnej na wysypiska. Jakość przyszłościowego betonu recyklingowego powinna być zbliżona do jakości betonu na kruszywie naturalnym przez: uzyskanie kruszywa betonowego wysokiej jakości o charakterystyce zbliżonej do kruszywa naturalnego i zagospodarowanie pyłów powstałych podczas ścierania zaczynu z ziaren kruszywa pierwotnego; zastosowanie do betonów konstrukcyjnych kruszywa recyklingowego betonowego po modyfikacjach i przy użyciu dodatków(odpadów przemysłowych); opracowanie nowych metod projektowania mieszanek betonowych z kruszywem recyklingowym.
Słowa kluczowe: recykling, beton, kruszywo recyklingowe betonowe, rozwój zrównoważony, pętla recyklingu

390
—————————————————————————————————————-
B. ZAJĄC, I. GOŁĘBIOWSKA: Zagospodarowanie odpadów budowlanych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 393-395                                           pobierz plik artykułu

W pracy przedstawiono stan recyklingu odpadów budowlanych w Polsce na tle pozostałych krajów UE. Opisano również podstawowe właściwości kruszyw recyklingowych oraz możliwości użycia ich w betonach i innych materiałach budowlanych. Chociaż kruszywo recyklingowe betonowe jest niższej jakości niż kruszywo naturalne i ma negatywny wpływ na właściwości fizyko-mechaniczne nowego produktu, to jednak liczne badania pokazują, że może być ono stosowane do betonu konstrukcyjnego o ograniczonej wytrzymałości i w określonych warunkach eksploatacji. Nowy produkt powinien być tak zaprojektowany, aby w przyszłości mógł być ponownie użyty.
Słowa kluczowe: odpady budowlane, recykling, kruszywo recyklingowe, rozwój zrównoważony

393
—————————————————————————————————————- 
J. ZIMNIAK, B. KRÓLIKOWSKI: Nowe kompozyty polimerowe drewno/polimer (WPC) i guma/polimer (TP-RP) stosowane do wygłuszania hałasu

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 396-397                       pobierz plik artykułu (in English)

W pracy przedstawiono porównawcze badania możliwości tłumienia hałasu przez tradycyjne kompozycje drewno/polimer, przetwarzane metodą wytłaczania do postaci paneli dźwiękochłonnych oraz kompozycje guma/polimer, wytwarzane z odzyskiwanych termoplastów i odpadów gumy w oparciu o wytyczne opracowane na Wydziale Inżynierii Mechanicznej UTP w Bydgoszczy.
Słowa kluczowe: materiały kompozytowe, ekrany akustyczne, tłumienie hałasu

396


MODELOWANIE PROCESÓW I APARATÓW
T. JARZYNA: Obliczenia numeryczne drgań wirnika dwustopniowej wirowej pompy diagonalnej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 398-399                                           pobierz plik artykułu

Przedstawiono wyniki obliczeń numerycznych wirnika dwustopniowej wirowej pompy diagonalnej przeprowadzonych za pomocą dwóch programów komputerowych: 1. AxisVM – Structural Analysis and Design Software, 2. MSC.Adams, the Multibody Dynamics Simulation Solution. Wyniki symulacji komputerowych porównano z wynikami obliczeń analitycznych opublikowanymi we wcześniejszej pracy autorów, co pozwoliło na ocenę zgodności różnych metod obliczeniowych.
Słowa kluczowe: obliczenia numeryczne, pompa diagonalna

398
—————————————————————————————————————- 
T. PACZKOWSKI, J. SAWICKI: Modelowanie matematyczne procesu wspomagającego projektowanie narzędzi do obróbki elektrochemicznej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 400-402                                           pobierz plik artykułu

W pracy przedstawiono metodę projektowania elektrody roboczej w obróbce elektrochemicznej. Przedstawiona metoda polega na porównaniu wyników symulacji procesu obróbki elektrochemicznej w postaci kształtu elektrod i ich odpowiedniej korekcie. Zagadnienie rozwiązano wykorzystując układ równań opisujących ewolucję kształtu powierzchni obrabianej oraz przepływ mieszaniny elektrolitu i gazu w szczelinie międzyelektrodowej. Proces projektowania elektrody roboczej przedstawiono dla powierzchni o tworzących krzywoliniowych oraz osiowosymetrycznej.
Słowa kluczowe: obróbka elektrochemiczna, przepływ elektrolitu, modelowanie matematyczne, zagadnienie odwrotne

400
—————————————————————————————————————-
S. PERYT-STAWIARSKA, J. WASILEWSKI: Możliwości zastosowania numerycznej mechaniki płynów (CFD) do symulacji przepływu krwi przez tętnice wieńcowe. Przykłady segmentacji obrazów tomografi i komputerowej i budowy modelu do obliczeń CFD

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 403-405                                           pobierz plik artykułu

W pracy przedstawiono wyniki symulacji numerycznych CFD przepływu krwi przez lewą i prawą tętnicę wieńcową. Symulacje wykonano w oparciu o segmentację obrazów angiografi cznych uzyskanych za pomocą wielowarstwowej tomografi i komputerowej. Otrzymane wyniki zostały przedstawione w postaci rozkładów wartości naprężeń ścinających na ściance WSS. Dane te jakościowo porównane z danymi literaturowymi. Stwierdzono, że metoda CFD z powodzeniem może być stosowana do symulacji przepływu krwi przez tętnice wieńcowe.
Słowa kluczowe: symulacje CFD, przepływ krwi przez tętnice wieńcowe, płyn nienewtonowski

403


MECHANIKA, KONSTRUKCJE, URZĄDZENIA
A. BIEL-TYRALSKA, T. TYRALSKI: Wirniki helikoidalne do rozwłókniania makulatury przy wysokim stężeniu

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 406-408                                           pobierz plik artykułu

Zdolność wirników helikoidalnych do wywołania odpowiednio intensywnej cyrkulacji gęstej masy włóknistej w wannie rozwłókniacza wirowego zależy od złożonej geometrii helikoidalnej powierzchni łopatek oraz od właściwości reologicznych zawiesiny włóknistej, którą charakteryzuje lepkość pozorna. Wirniki o zmiennym kącie pochylenia łopatki oraz o łagodnie zmieniającym się zewnętrznym profilu wirnika umożliwiają osiągnięcie wysokiej efektywności pompowania gęstej zawiesiny. Przedstawione zależności umożliwiają wyznaczanie optymalnej prędkości wirnika dla rozwłókniania masy o danym stężeniu oraz mocy wymaganej do napędu wirnika helikoidalnego.
Słowa kluczowe: rozwłóknianie makulatury, wirniki helikoidalne

406
—————————————————————————————————————-
A. KLOZIŃSKI, P. JAKUBOWSKA, M. WRÓBLEWSKI: Prototypowe urządzenie do oceny właściwości przetwórczych tworzyw polimerowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 409-410                                           pobierz plik artykułu

W pracy zaprezentowano koncepcję prototypowego urządzenia do oceny właściwości przetwórczych materiałów polimerowych. Dwufunkcyjne urządzenie umożliwia pomiar zawartości części stałych w tworzywie (zanieczyszczeń, napełniaczy) – funkcja: Filtr test, przy jednoczesnym określeniu oporów przepływu wyznaczanych na podstawie pomiarów zmian ciśnienia w komorze roboczej aparatu oraz ocenę masowego wskaźnika szybkości płynięcia (MFR). Przedstawiono również przykładowe wyniki badań dla recyrkulowanych materiałów polimerowych.
Słowa kluczowe: właściwości przetwórcze polimerów, masowy wskaźnik szybkości płynięcia, filtr test, recykling, polietylen

409
—————————————————————————————————————-
G. ROGULA: Badania aerodynamiki nowego aparatu pulsofluidyzacyjnego – wpływ wielkości tarczowego rozdzielacza gazu

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 411-413                                           pobierz plik artykułu

Przedstawiono badania aerodynamiki aparatu pulsofluidyzacyjnego z cyklicznie przemieszczanym strumieniem gazu nowej konstrukcji. W aparacie zmieniono sposób doprowadzenia powietrza zasilającego na stosowany w praktyce przemysłowej z możliwością wstępnego zasilania aparatu strumieniem gazu. Opisano wpływ zmiany średnicy rozdzielacza gazu na zachowanie się złoża pulsofluidalnego.
Słowa kluczowe: aerodynamika, złoże pulsofluidalne, struktura złoża, komory naporowe, tarczowy rozdzielacz gazu

411


BADANIA I INŻYNIERIA ŻYWNOŚCI
N. IDASZEWSKA, K. BIEŃCZAK, A. DRABICKA: Wpływ warunków przechowywania na dojrzewanie pomidorów

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 414-415                                           pobierz plik artykułu

Psucie się świeżych warzyw i owoców podczas przechowywania oraz transportu jest konsekwencją stale zachodzących w nich procesów życiowych, takich jak: transpiracja, oddychanie czy dojrzewanie. Zachowując jednak odpowiednie warunki można utrzymać wysoką jakość handlową poprzez spowolnienie przebiegu tych procesów. W pracy przeanalizowano wpływ takich warunków przechowywania, jak: naświetlenie, temperatura oraz czas na dojrzewające pomidory. Oznaczano następujące parametry: pH soku, zawartość cukrów oraz twardość pomidorów.
Słowa kluczowe: przechowywanie, pomidory, dojrzewanie

414
—————————————————————————————————————-
M. RUSZKOWSKA: Właściwości sorpcyjne produktów ekspandowanych na przykładzie produktów z kaszy jaglanej i amarantusa

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 416-417                                           pobierz plik artykułu

Określono trwałość preparowanej kaszy jaglanej i amarantusa ekspandowanego, z wykorzystaniem metod sorpcyjnych. Oceny właściwości sorpcyjnych dokonano metodą dynamiczną (określenie kinetyki i szybkości procesu sorpcji) oraz metodą statyczną na podstawie charakterystyki przebiegu izoterm sorpcji pary wodnej w badanych produktach. Stwierdzono, że kinetyka i szybkość procesu sorpcji pary wodnej badanych produktów determinowane były aktywnością wody środowiska oraz początkową zawartością wody w badanych produktach. Wyznaczone izotermy sorpcji badanych produktów miały kształt sigmoidalny i charakteryzowały się podobnym przebiegiem, jednakże produkt II (amarantus) wykazywał nieznacznie wyższą pojemność sorpcyjną w zakresie aktywności wody aw = 0,33÷0,93.
Słowa kluczowe: produkty ekspandowane, sorpcja pary wodnej, izoterma sorpcji, BET

416
—————————————————————————————————————-
A. SZAFRAŃSKA: Praktyczne aspekty wykorzystania Mixolabu w ocenie jakości ziarna pszenicy i żyta uprawianego w Polsce

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 418-420                                           pobierz plik artykułu

Celem pracy było określenie zróżnicowania właściwości reologicznych ciasta ze śruty pszennej i żytniej za pomocą Mixolabu. Stwierdzono, że śruta żytnia cechowała się większą wodochłonnością, krótszym czasem rozwoju i stałości oraz krótszym czasem kleikowania skrobi niż śruta pszenna. Śruta żytnia wykazywała większy opór ciasta w punkcie C2 w wyniku obecności pentozanów, które powodowały zwiększenie lepkości ciasta. Istotne zależności wykazano między liczbą opadania a podatnością na działanie enzymów amylolitycznych (C4) i retrogradacją (C5).
Słowa kluczowe: aktywność enzymów amylolitycznych, Mixolab, wartość wypiekowa

418
—————————————————————————————————————-
D. WICHROWSKA, T. WOJDYŁA: Ocena sensoryczna i fizykochemiczna wybranych jogurtów naturalnych i ekologicznych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 421-423                                           pobierz plik artykułu

W pracy scharakteryzowano cechy jakościowe wybranych jogurtów po wytworzeniu oraz po 7 i 14 dniach przechowywania. Stwierdzono, że największy wpływ na smak jogurtów naturalnych miała zawartość tłuszczu oraz rodzaj użytych bakterii. Jogurty z dodatkiem kultur L. acidophilus i B. bifidum charakteryzowały się mniejszą kwasowością i łagodniejszym smakiem. Czas przechowywania w warunkach chłodniczych nieznacznie pogarszał barwę, smak i zapach jogurtów, w większym stopniu konsystencję i wygląd, zwłaszcza jogurtów o mniejszej zawartości tłuszczu.
Słowa kluczowe: jogurt, czas przechowywania, kwasowość, synereza

421
—————————————————————————————————————-
T. WOJDYŁA, D. WICHROWSKA: Wpływ stosowanych dodatków oraz sposobów przechowywania na jakość kapusty kiszonej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 6, 424-426                                           pobierz plik artykułu

W pracy wykazano wpływ stosowanych dodatków do kapusty: buraka ćwikłowego, jabłka, marchwi na zwiększenie zawartość witaminy C i kwasu mlekowego, a dodatek nasion kminku powodował wzrost zawartości witaminy C. Proces pasteryzacji kwaszonej kapusty przechowywanej w pomieszczeniu (z temperaturą 15ºC), w porównaniu z próbami przetrzymywanymi w piwnicy (10ºC) i w lodówce (5ºC), spowodował większe straty zawartość witaminy C i kwasu mlekowego. Najniższe straty witaminy C odnotowano w próbach przechowywanych w piwnicy.
Słowa kluczowe: czas i sposób przechowywania, kwas mlekowy, witamina C

424
—————————————————————————————————————-

Rok 2014 nr 5

2014-5

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5
SPIS TREŚCI NUMERU

Str.
STRESZCZENIA pobierz spis
Artykuły naukowe:
M. ARASZKIEWICZ, A. KOZIOŁ, J. SIKORSKA-MACIEJAK, A. TRUSEK-HOŁOWNIA: Określenie relacji między szybkością suszenia a rozkładem temperatury wewnętrznej podczas suszenia mikrofalowego materiałów porowatych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 334-336                       pobierz plik artykułu (in English)

W pracy omówiono wyznaczone na drodze doświadczalnej relacje między temperaturą
a ubytkiem masy podczas procesu suszenia mikrofalowego. Eksperymenty zostały przeprowadzone na materiale modelowym (kulkach z gipsu) suszonym przy nastawie mocy mikrofal 200, 300, 400 i 500 W. W celu porównania procesu z wykorzystaniem promieniowania mikrofalowego oraz suszenia konwekcyjnego wykonano serię eksperymentów z gorącym powietrzem o temperaturze 150°C. Podczas suszenia rejestrowano w sposób ciągły zmiany masy (waga elektroniczna) i temperatury (czujniki światłowodowe). Przy wysokich poziomach mocy, zarówno w temperaturze jak i szybkości suszenia, zostały zaobserwowane istotne nieregularności.
Słowa kluczowe: materiał porowaty, kinetyka suszenia, temperatura, mikrofale, suszenie

334
—————————————————————————————————————-
D. CHMIELEWSKA, T. STERZYŃSKI, M. DUTKIEWICZ: Ocena właściwości przetwórczych żywic epoksydowych modyfi kowanych silseskwioksanami (POSS)

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 337-338                                         pobierz plik artykułu 

W pracy otrzymano kompozycje żywic epoksydowych Epidian 6 i Epidian 52 z oktakis(dimetylosiloksy, 3-glicydoksypropylo)oktasileskwioksanem (POSS) o stężeniu 0,5; 1; 1,5; 2% mas. Określono wpływ oktakis (dimetylosiloksy, 3-glicydoksypropylo) oktasileskwioksanu na właściwości przetwórcze żywic epoksydowych takie jak temperatura procesu sieciowania
i czas życia kompozycji. Określenie warunków utwardzania dla danego składu kompozycji możliwe jest w oparciu o badania zmian właściwości w czasie przebiegu reakcji sieciowania. Dodatek POSS wpłynął znacząco na obniżenie czasu życia kompozycji i przyspieszenie procesu sieciowania żywicy epoksydowej. Najwyższy wzrost temperatury zaobserwowano dla kompozycji zarówno Epidianu 6 i Epidianu 52 zawierającej 0,5% POSS.
Słowa kluczowe: żywica epoksydowa, silseskwioksany, czas życia, szczyt temperaturowy

337
—————————————————————————————————————-
A. DYLAK, Z. JAWORSKI: Numeryczne modelowanie pola prędkości cieczy silnie rozrzedzanej ścinaniem w mieszalniku z mieszadłem PMT

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 339-340                                         pobierz plik artykułu 

Przeprowadzono symulacje numeryczne przepływu cieczy silnie rozrzedzanej ścinaniem
w mieszalniku z mieszadłem PMT. Uzyskane wyniki porównano z dostępnymi w literaturze danymi eksperymentalnymi z pomiarów LDA. Obliczono liczbę mocy mieszania Po, oraz lokalne i średnie wartości stałej Metznera-Otto ks i wartości intensywności rozpraszania energii kinetycznej ε. Potwierdzono występowanie podczas procesu mieszania kawerny cieczy, wewnątrz której zaobserwowano dużą zmienność wartości współczynnika ks i ε.
Słowa kluczowe: Carbopol, PMT, kawerna cieczy, CFD

339
—————————————————————————————————————-
J. HAPANOWICZ, B. DYBEK: Reometria niestabilnych mieszanin wodno-olejowych
w warunkach przepływu dwufazowego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 341-343                                         pobierz plik artykułu 

Praca prezentuje eksperymentalną ocenę właściwości reologicznych nietrwałej mieszaniny wodno-olejowej płynącej w rurze. W warunkach przepływu dwufazowego układ ciecz-ciecz nie jest emulsją, lecz tylko nietrwałym układem dyspersyjnym. Zależne od warunków przepływu istotne zmiany jego struktury wewnętrznej wymuszają stosowanie specyficznych technik reometrycznych. W pracy opisano próby wykorzystania w tym celu reometru rurowego. Przedstawiono również metodykę prowadzenia eksperymentów oraz zakres możliwych do uzyskania wyników.
Słowa kluczowe: mieszanina wodno-olejowa, przepływ dwufazowy, reometr rurowy

341
—————————————————————————————————————-
T. KILJAŃSKI: Metody pomiaru własności sprężystolepkich

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 344-346                                         pobierz plik artykułu 

Objawy sprężystolepkości płynu z reguły są szkodliwe w procesach technologicznych ze względu na generowanie dodatkowych naprężeń i związanych z nimi odkształceń, często obniżających jakość produktu. Te efekty mogą być zmniejszone przez odpowiedni dobór parametrów procesu technologicznego. Omówiono metody badania własności sprężystolepkich wykorzystujące przepływy ustalone (wiskozymetryczne), przepływy jednokierunkowe nieustalone i przepływy oscylacyjne. Przedstawiono test naprężeń normalnych, test pełzania, test relaksacyjny i badania oscylacyjne oraz wskazano, który z nich wybrać w celu uzyskania charakterystyki reologicznej płynu odpowiedniej dla danego procesu technologicznego.
Słowa kluczowe: płyn sprężystolepki, naprężenia normalne, pełzanie, relaksacja, oscylacje

344
—————————————————————————————————————-
M. KOSTRZEWA, L. BRONIARZ-PRESS, A. WIERSCHEM: Reologia półrozcieńczonych roztworów micelarnych wykazujących plateau naprężenia ścinającego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 347-349                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono właściwości reologiczne wodnych roztworów micelarnych wykazujących nieliniowy przebieg krzywych płynięcia. Badania wykazały lepkosprężysty charakter omawianych płynów micelarnych. Na podstawie analizy współczynników reologicznych stwierdzono, że obecność plateau naprężenia ścinającego wpływa na zmianę charakteru reologicznego badanych cieczy. Zmiana naprężenia ścinającego i szybkości ścinania w czasie wskazują na występowanie zjawiska ścinania pasmowego.
Słowa kluczowe: micele robaczkowe, nieliniowa reologia, ścinanie pasmowe

347
—————————————————————————————————————-
M. KOSTRZEWA, L. BRONIARZ-PRESS, A. WIERSCHEM: Wizualizacja przepływu ścinającego roztworów micelarnych wykazujących plateau naprężenia ścinającego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 350-352                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki badań reooptycznych wodnego roztworu micelarnego CTAB/NaSal 0,08 [mol/dm3]. Roztwór ten w pewnym zakresie szybkości ścinania wykazuje plateau naprężenia ścinającego. Badania w zakresie szybkości ścinania odpowiadającym plateau wykazały silną anizotropię przepływu oraz zjawisko zmętnienia. Profi l prędkości ścinanego płynu jest niejednorodny, na co wskazuje istnienie pasm o różnych prędkościach wewnątrz ścinanego płynu.
Słowa kluczowe: roztwory micelarne, ścinanie pasmowe, reooptyczne właściwości

350
—————————————————————————————————————-
M. KOSTRZEWA, L. BRONIARZ-PRESS, A. WIERSCHEM: Wpływ stężenia salicylanu sodu na właściwości reologiczne wodnego roztworu bromku heksadecylotrimetyloamoniowego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 353-354                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki badań właściwości reologicznych wodnego roztworu bromku heksadecylotrimetyloamoniowego, ukierunkowane na analizę krzywych lepkości i naprężenia ścinającego w funkcji stężenia dodatku salicylanu sodu. Badane roztwory wykazują silnie nienewtonowski charakter. Wykazano zmiany wewnątrz struktury spowodowane przepływem ścinającym. Również pomiary oscylacyjne wykazały wpływ stężenia przeciwjonu na strukturę
i wielkość sieci micelarnych.
Słowa kluczowe: micele robaczkowe, stężenie przeciwjonu, nieliniowa reologia

353
—————————————————————————————————————-
K. MIROTA, J. WASILEWSKI, L. POLOŃSKI: Numeryczna ocena cząstkowej rezerwy przepływu wieńcowego (FFR)

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 355-356                                        pobierz plik artykułu Istnieje duża zgodność między zmierzoną wartością cząstkowej rezerwy przepływu wieńcowego (FFR) a stopniem istotności hemodynamicznej zmiany miażdżycowej. Poważnym ograniczeniem w upowszechnieniu zastosowań diagnostycznych FFR jest konieczność inwazyjnego pomiaru ciśnień. W niniejszej pracy przedstawiono alternatywną metodykę bazującą na numerycznych obliczeniach przepływu wieńcowego. Omówiono aspekty związane z segmentacją tętnic wieńcowych oraz wpływu właściwości reologicznych krwi na symulacje numeryczne.
Słowa kluczowe: miażdżyca, angio-TK, równanie Naviera-Stokesa, hemoreologia, FEM

355
—————————————————————————————————————-
R. MUZYKA, J. ROBAK, K. IGNASIAK: Charakterystyka reologiczna skoncentrowanych zawiesin węglowo-wodnych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 357-359                                         pobierz plik artykułu 

Na podstawie przeprowadzonych badań określono zakres możliwych do osiągnięcia stężenia, zdolności płynięcia, stabilności i właściwości reologicznych zawiesin węglowo-wodnych polskich węgli energetycznych z ZG Janina i KWK Wieczorek. Biorąc pod uwagę lepkość, tiksotropię, zdolność płynięcia i stabilność badanych paliw zawiesinowych stwierdzono, że zastosowanie węgla z KWK Wieczorek daje możliwość uzyskiwania paliwa zawiesinowego o korzystniejszych walorach technologicznych, w tym o odpowiedniej lepkości i zdolności płynięcia.
Słowa kluczowe: zawiesiny węglowo-wodne, lepkość, tiksotropia, przepływ

357
—————————————————————————————————————-
J. PELA, M. PROKOPEK, M. DZIUBIŃSKI: Pomiary właściwości płynów nienewtonowskich lepkosprężystych metodą mikroreologii optycznej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 5, 360-362                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono podstawy teoretyczne pomiarów właściwości reologicznych płynów metodą mikroreologii optycznej. Wykonano pomiary właściwości reologicznych wody oraz roztworu PAA Praestol. Uzyskano zadowalającą zgodność między wynikami pomiarów metodą mikroreometrii optycznej i reometrii rotacyjnej.
Słowa kluczowe: mikroreologia, płyny lepkosprężyste, płyny nienewtonowskie, równanie Stokesa-Einsteina

360
—————————————————————————————————————-

Rok 2014 nr 4

2014-4

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4
SPIS TREŚCI NUMERU

Str.
STRESZCZENIA   pobierz spis
Artykuły naukowe:
B. AMBROŻEK, E. KRUCZKOWSKA, P. POPIOŁEK, K. ZIĘTARSKA: Równowaga adsorpcji izopropanolu na adsorbencie polimerowym Dowex Optipore V503

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 215-216                                         pobierz plik artykułu 

Przeprowadzono badania równowagi adsorpcji izopropanolu na adsorbencie polimerowym Dowex Optipore V503 stosując metodę dynamiczną. Badania wykonano dla temperatur 293 K, 313 K, 333 K i 353 K oraz ciśnień cząstkowych par izopropanolu zawartych w przedziale 0÷4418 Pa. Do korelacji danych doświadczalnych zastosowano wielotemperaturowe modele Totha i Dubinina-Astachowa. Stosując równanie Clausiusa-Clapeyrona wyznaczono ciepło adsorpcji izopropanolu. Wyniki wykonanych badań wskazują na przydatność adsorbentu polimerowego Dowex Optipore V503 do usuwania izopropanolu z zanieczyszczonych strumieni powietrza.
Słowa kluczowe: adsorbenty polimerowe, równowaga adsorpcji, ciepło adsorpcji, izopropanol

215
—————————————————————————————————————-
J. ANTCZAK, K. PROCHASKA: Wydzielanie i zatężanie kwasu bursztynowego
z modelowego roztworu pofermentacyjnego po biokonwersji glicerolu

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 217-218                                         pobierz plik artykułu 

Przeprowadzono badania separacji kwasu bursztynowego z modelowych brzeczek pofermentacyjnych techniką nanofiltracji (NF) oraz elektrodializy bipolarnej (EDBM). Stwierdzono, że proces NF można z powodzeniem stosować do zatężania soli kwasu bursztynowego oraz odseparowania kwasu od wyjściowego glicerolu. Natomiast proces EDBM w elektrodializerze ze stosem typu AM-BM może być wykorzystany do dalszego zatężania kwasu bursztynowego
i odseparowania go od pozostałych składników płynu pofermentacyjnego.
Słowa kluczowe: nanofiltracja, elektrodializa, separacja, kwas bursztynowy

217
—————————————————————————————————————-
M. BALAWEJDER, P. ANTOS, R. JÓZEFCZYK, M. PIENIĄŻEK, W. PIĄTKOWSKI: Metoda remediacji gleby skażonej DDT i ocena stopnia skuteczności procesu z wykorzystaniem organizmów testowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 219-220                                         pobierz plik artykułu 

Opracowano metodę remediacji gleby skażonej DDT z wykorzystaniem metod pogłębionego utleniania, gdzie głównymi czynnikami odpowiedzialnymi za degradację DDT były ozon i rodniki hydroksylowe. Dodatkowo skuteczność procesu potwierdzono metodami biologicznymi wykorzystując w tym celu organizm testowy Eisenia fetida.
Słowa kluczowe: ozon, remediacja, gleba, DDT, dżdżownica

219
—————————————————————————————————————-
L. BRONIARZ-PRESS, M. MATUSZAK, M. OCHOWIAK, S. WŁODARCZAK, A. ZAJCHER: Wpływ właściwości cieczy na rozpylanie w inhalatorach medycznych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 221-222                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki badań rozpylania wodnych roztworów gliceryny o stężeniu 25÷70% wag. oraz alkoholu etylowego o stężeniu od 5% do 60% obj. w inhalatorach medycznych. Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych i analizę wpływu lepkości, napięcia powierzchniowego oraz konstrukcji inhalatora na wielkość kropel, ich rozkłady liczbowe oraz średnią średnicę kropli. Wykazano, że zarówno lepkość, jak i napięcie powierzchniowe oraz konstrukcja rozpylacza w istotny sposób wpływają na wielkości zastępczej średnicy kropli.
Słowa kluczowe: inhalator, lepkość, napięcie powierzchniowe, średnia średnica objętościowo-powierzchniowa, widmo rozpylenia

221
—————————————————————————————————————-
L. BRONIARZ-PRESS, P.T. MITKOWSKI, W. SZAFERSKI, A. MARECKA: Modelowanie procesu odzysku fumaranu diamonu metodą nanofiltracji

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 223-224                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki symulacji procesu nanofiltracji wodnego roztworu fumaranu diamonu. Symulację przeprowadzono z wykorzystaniem oprogramowania gPROMS 3.7.1 i modelu Nernsta-Plancka. Osiągnięte na drodze modelowania stężenie jonów w permeacie posłużyło do wyznaczenia stopnia retencji poszczególnych jonów w układzie. Wykazano, że model Nernsta-Plancka może być użyty do wstępnych czynności projektowych oraz oceny wydajności procesu. Uzyskany stopień retencji nie odbiegał znacząco od stopnia retencji wyznaczonego na drodze doświadczalnej.
Słowa kluczowe: nanofiltracja, modelowanie, model Nernsta-Plancka, stopień retencji

223
—————————————————————————————————————-
L. BRONIARZ-PRESS, W. SZAFERSKI, P.T. MITKOWSKI, A. MARECKA: Wykorzystanie układu dyfuzor membranowy-mieszadło HE-3X w procesach napowietrzania cieczy

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 225-226                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki badań testowych dla zmodyfikowanego mieszadła HE-3X oraz porównanie otrzymanych wyników z mieszadłem HE-3 i turbiną Rushtona. Badania doświadczalne przeprowadzono dla wody destylowanej i wodnych roztworów poliakryloamidu. Wykazano wpływ wprowadzonych modyfikacji w konstrukcji mieszadła na ilość gazu zatrzymywanego w wytwarzanej mieszaninie dwufazowej oraz nakłady energetyczne dla badanych mieszadeł dla natężenia przepływu gazu w zakresie od 0,278 do 0,833 [dm3·s-1]. Przykładowe wyniki badań przedstawiono w formie graficznej.
Słowa kluczowe: mieszadło HE-3, mieszadło HE-3X, zapotrzebowanie energii, współczynnik zatrzymywania gazu

225
—————————————————————————————————————-
L. BRONIARZ-PRESS, S. WŁODARCZAK, M. OCHOWIAK, M. MATUSZAK,
A. MACIEJEWSKA: Analiza kąta rozpylenia dla rozpylaczy wirowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 227-228                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przeanalizowano doświadczalnie wpływ konstrukcji rozpylacza wirowego oraz kształtu otworu wylotowego na wartość kąta rozpylenia. Analiza procesu rozpylania wykazała, że dla rozpylacza z jednym króćcem wlotowym kąt rozpylenia jest większy niż dla rozpylacza z dwoma króćcami wlotowymi. Zależność kąta rozpylenia od prędkości przepływu jest nieliniowa. Kąt rozpylania rośnie ze wzrostem prędkości przepływu cieczy.
Słowa kluczowe: rozpylacz wirowy, kąt rozpylenia, konstrukcja rozpylacza, rozpylanie cieczy

227
—————————————————————————————————————-
W. CIESIELCZYK, A. KAMIŃSKA-PĘKALA: Propozycja zagospodarowania rozdrobnionej biomasy drzewnej w miejscu występowania
surowca

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 229-230                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki badań testowych dotyczących możliwości suszenia fluidalnego wybranych rodzajów biomasy drzewnej. Zaproponowano konstrukcję mobilnej suszarki fluidyzacyjnej, wyposażonej w oryginalny dystrybutor gazu, pozwalającą na efektywne suszenie rozdrobnionej biomasy drzewnej o różnorodnych właściwościach fi zykochemicznych i strukturalno- mechanicznych w miejscu występowania surowca.
Słowa kluczowe: biomasa, fluidyzacja, suszenie

229
—————————————————————————————————————-
M. DJAS, M. HENCZKA: Ekstrakcja reaktywna kwasu cytrynowego z zastosowaniem ditlenku węgla w stanie nadkrytycznym

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 231-232                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono schemat instalacji doświadczalnej do prowadzenia procesu ekstrakcji reaktywnej kwasów karboksylowych z zastosowaniem ditlenku węgla w stanie nadkrytycznym. Zaprezentowano wyniki badań doświadczalnych dotyczących wpływu stosunku molowego reagentów na efektywność ekstrakcji reaktywnej z udziałem ditlenku węgla w stanie nadkrytycznym oraz tri-n-oktyloaminy. Wyniki przeprowadzonych badań doświadczalnych porównano z wynikami otrzymanymi przy użyciu rozpuszczalników organicznych.
Słowa kluczowe: ekstrakcja reaktywna, ditlenek węgla w stanie nadkrytycznym, kwas cytrynowy

231
—————————————————————————————————————-
D. DOWNAROWICZ, E. GABRUŚ: Adsorpcja par propan-2-olu na węglu aktywnym Sorbonorit B4 w adsorberach o różnych skalach

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 233-234                                         pobierz plik artykułu 

W pracy zbadano przydatność uproszczonych modeli dynamiki adsorpcji Thomasa, Yoon-Nelsona, Wheeler-Jonasa i Wolborskiej do przewidywania krzywych przebicia w adsorberach o różnych skalach. Analizę przeprowadzono dla adsorpcji par propan-2-olu na nieruchomym złożu węgla Sorbonorit B4. Stwierdzono, że model Thomasa najlepiej opisuje krzywe doświadczalne w kolumnach o zbliżonej skali, umożliwia też prawidłowe określania pojemności adsorpcyjnej złoża.
Słowa kluczowe: adsorpcja, propan-2-ol, krzywa przebicia, Sorbonorit B4

233
—————————————————————————————————————-
B. FRYŹLEWICZ-KOZAK, K. CHOWANIEC: Wpływ procesu mieszania na morfologię osadu czynnego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 235-236                                         pobierz plik artykułu 

Analizowano osad czynny z przyzakładowej oczyszczalni przemysłowej z okolic Krakowa. Zdjęcia oraz analizę parametrów geometrycznych i kształtu wykonano przy użyciu aparatu Morphologi G3. Badany osad poddawany był różnym okresom mieszania (napowietrzania): 1,5 h lub 3,5 h.
Słowa kluczowe: parametry kształtu, osad czynny, analiza obrazu, mieszanie

235
—————————————————————————————————————-
U. GABRIEL-PÓŁROLNICZAK, D. SZANIAWSKA, K. ĆWIRKO: Badania ultrafiltracji
w układzie krzyżowym modelowych roztworów albuminy surowicy bydlęcej (BSA)

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 237-238                       pobierz plik artykułu (in English)

Przedstawiono wyniki badań ultrafiltracji w układzie krzyżowym (crossflow) modelowych roztworów BSA przy użyciu instalacji laboratoryjnej z płaskimi membranami ceramicznymi. Badano wpływ parametrów operacyjnych takich jak TMP, stężenie NaCl i pH na przepuszczalność membrany. Dla wyższych wartości TMP oraz stężenia NaCl oraz niższych wartości pH obserwowano spadek strumienia objętościowego permeatu. W celu ustalenia wielkości oporu membrany RM dla różnych wartości TMP wyznaczono przepuszczalność membrany dla wody. Przeprowadzano krótką analizę zjawiska foulingu na podstawie obliczonego spadku strumienia objętościowego permeatu oraz oporu foulingu.
Słowa kluczowe: ultrafiltracja, membrany ceramiczne, surowicza albumina wołowa, fouling membrany

237
—————————————————————————————————————-
E. GABRUŚ, D. DOWNAROWICZ: Odwadnianie ciekłego etanolu na adsorbentach zeolitowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 239-240                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki badań równowagi i kinetyki adsorpcyjnego odwadniania ciekłego etanolu na zeolitowych sitach molekularnych 3A. Izotermy adsorpcji opisano równaniem Langmuira. Do opisu wyników adsorpcji zastosowano pięć modeli kinetycznych: pseudo-pierwszorzędowej i pseudodrugorzędowej kinetyki, dyfuzji wewnątrzcząstkowej, McKaya i Urano-Tachikawy. Mechanizm procesu został określony z modelu dyfuzji wewnątrzcząstkowej.
Słowa kluczowe: adsorpcja, zeolit 3A, etanol, izoterma, kinetyka

239
—————————————————————————————————————-
J.M. GAC, M. ODZIOMEK, T.R. SOSNOWSKI, L. GRADOŃ: Doświadczalne i numeryczne badanie wytwarzania cząstek o różnej morfologii w procesie suszenia rozpyłowego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 241-242                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono doświadczalne i numeryczne wyniki badania morfologii cząstek dekstranu otrzymywanych techniką suszenia rozpyłowego. W wyniku tego procesu można otrzymać cząstki puste w środku typu hollow particles o różnej średnicy oraz grubości powłoki (shell). Do opisu teoretycznego procesu suszenia zastosowano model o parametrach rozłożonych. Pozwolił on na przedstawienie wpływu, jaki na kształt i budowę cząstek wywierają takie parametry procesu, jak temperatura powietrza suszącego oraz wielkość kropli.
Słowa kluczowe: suszenie rozpyłowe, modelowanie numeryczne, mikrocząstki, aerozole lecznicze

241
—————————————————————————————————————-
I. GRUBECKI, I. TRAWCZYŃSKA: Wpływ zawartości wilgoci na powierzchnię właściwą złoża biofiltracyjnego złożonego z nieregularnych cząstek drewna

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 243-244                                         pobierz plik artykułu 

Zbadano wpływ wilgotności na opory przepływu powietrza przez złoże biofiltracyjne złożone
z nieregularnych zrębków drewna. Przeanalizowano siedem poziomów wilgotności złoża. Na tej podstawie określono wpływ zawartości wilgoci złoża na jego powierzchnię właściwą. Wykazano, że istnieje wilgotność złoża, po przekroczeniu której następuje gwałtowny spadek jego powierzchni właściwej.
Słowa kluczowe: złoże stałe, nieregularne zrębki drewna, spadek ciśnienia, wilgotność, powierzchnia właściwa

243
—————————————————————————————————————-
M. GWADERA, K. KUPIEC: Badanie przenoszenia ciepła i masy w chłodziarkach adsorpcyjnych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 245-246                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych dotyczących adsorpcji w ziarnach adsorbentu naniesionych na powierzchnię rurki metalowej. Taka konstrukcja jest stosowana
w adsorpcyjnych urządzeniach chłodniczych. Badania prowadzono w układzie silikażel – para wodna. Stosowano różne natężenia przepływu fazy gazowej i różne wielkości ziaren. Stwierdzono znaczny wpływ prędkości przepływu fazy gazowej na przebieg procesu.
Słowa kluczowe: chłodziarki adsorpcyjne, przenoszenie masy

245
—————————————————————————————————————-
K. JABŁCZYŃSKA, M. JANCZEWSKA, A. KULIKOWSKA, T.R. SOSNOWSKI:
Otrzymywanie nanostrukturalnych cząstek z polialdehydodekstranu
i dialdehydokarboksymetylocelulozy metodą suszenia rozpyłowego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 247-248                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki badań dotyczących możliwości otrzymywania nanostrukturalnych cząstek polisacharydowych metodą suszenia rozpyłowego. Przebadano wpływ warunków procesu suszenia na wielkość i morfologię cząstek proszku oraz określono rozkład wielkości nanocząstek zarówno w zawiesinie poddawanej suszeniu jak i po ponownym uwodnieniu proszków. Badania wykazały, że zmiana przepływu i temperatury powietrza suszącego pozwala na kontrolowanie morfologii otrzymywanych cząstek proszku. Wykazano również, że uwodnienie powstałych proszków prowadzi do odtworzenia zawiesiny nanocząstek o niezmienionym rozkładzie rozmiarów.
Słowa kluczowe: inżynieria cząstek, cząstki nanostrukturalne, nanocząstki polisacharydowe, suszenie rozpyłowe

247
—————————————————————————————————————-
A. JACKIEWICZ, Ł. WERNER, S. JAKUBIAK, A. DAWIDZIUK: Separacyjne właściwości włóknin polipropylenowych modyfikowanych cząstkami SiO2

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 249-250                                         pobierz plik artykułu 

Celem badań było zmodyfikowanie włókien filtrów polipropylenowych prowadzące do zmiany ich zwilżalności oraz zwiększenia stopnia rozwinięcia powierzchni, aby podnieść efektywność usuwania olejowych nanokropel z powietrza. Wykorzystano włókninę o średniej średnicy włókien równej 11,1 μm, grubości 2,7 mm i gęstości upakowania 7,2%, wytworzoną metodą rozdmuchu pneumotermicznego. Najpierw poddano ją wyładowaniu plazmowemu, a następnie nanoszono dwa rodzaje nanocząstek krzemionki Orisil 200 oraz Ludox SK. Wykazano, iż zastosowane metody prowadzą do zwiększenia skuteczności separacji z powietrza nanokropel mgły olejowej.
Słowa kluczowe: aerozol, filtr włókninowy, krzemionka, nanocząstki, nanokrople

249
—————————————————————————————————————-
M. JANCZEWSKA, P. JUNG, T. CIACH: Otrzymywanie biodegradowalnych nanocząstek dekstranowych jako potencjalnych nośników leków przeciwnowotworowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 251-252                       pobierz plik artykułu (in English)

Otrzymano nanocząstki dekstranowe z użyciem polikaprolaktonu jako czynnika zwijającego oraz zbadano wpływ ilości katalizatora na ich średnicę. Synteza składa się z prostej jednostopniowej reakcji, w czasie której zachodzi polimeryzacja ε-kaprolaktonu na łańcuchu dekstranowym,
a następnie spontaniczne zwinięcie łańcucha w cząstkę. Nanocząstki oczyszczono poprzez dializę, suszono rozpyłowo i przebadano pod kątem cytotoksyczności testem MTT. Otrzymane nanocząstki są obiecującym nośnikiem dla leków przeciwnowotworowych ze względu na wąski rozkład średnic oraz biokompatybilność.
Słowa kluczowe: terapia przeciwnowotworowa, nanocząstki polimerowe, preparatyka, cytotoksyczność

251
—————————————————————————————————————-
T. JANKOWSKI: Zastosowanie elementów modyfikujących turbulentne pole prędkości powietrza w badaniach ruchu powietrza podczas obróbki nanomateriałów

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 253-254                                         pobierz plik artykułu 

Opisano opracowaną metodę badania ruchu powietrza i emisji pyłów na stanowiskach do obróbki nanomateriałów z użyciem termoanemometrii i znacznika SF 6 . Przedstawiono wyniki badania rozkładów prędkości powietrza, stężenia pyłów oraz natężenia ich emisji ze źródeł w zależności od modelu modyfikującego turbulentne pole prędkości przepływu. Wyniki potwierdzają, że zastosowanie efektywnego współdziałania wentylacji ogólnej z miejscową wywiewną może powodować wzrost sprawności wychwytu nanoobiektów.
Słowa kluczowe: nanomateriały, wentylacja, rozdział powietrza, intensywność turbulencji, miejscowa

253
—————————————————————————————————————-
A. KEZWOŃ, K. WOJCIECHOWSKI: Modyfikacja struktury kolagenu jako potencjalne źródło nowych związków o charakterze amfifilowym

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 255-256                                         pobierz plik artykułu 

Celem badań prezentowanych w niniejszej pracy było określenie metodą analizy kształtu kropli aktywności powierzchniowej oraz właściwości reologicznych warstw adsorpcyjnych tworzonych przez kolagen typu I pozyskany ze skóry cielęcej. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że kolagen natywny wykazuje małą zdolność obniżania napięcia powierzchniowego, ale poddanie go niewielkim modyfikacjom (działanie temperatury) skutkuje poprawą jego właściwości powierzchniowych.
Słowa kluczowe: kolagen, napięcie powierzchniowe, reologia powierzchniowa

255
—————————————————————————————————————-
D. KONDEJ, T.R. SOSNOWSKI: Analiza cech monowarstwy lipidowej poddanej deformacji w obecności nanocząstek metali

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 257-258                                         pobierz plik artykułu 

Celem pracy była ocena wpływu nanocząstek metali na właściwości powierzchniowe monowarstwy lipidowej utworzonej z fosfatydylocholiny (DPPC). Badania przeprowadzono
z wykorzystaniem wagi Langmuira-Wilhelmy’ego. Stwierdzono, że nanocząstki tlenku cynku
o wymiarach mniejszych niż 50 nm powodują zmianę właściwości powierzchniowych monowarstwy DPPC podczas izotermicznej kompresji. Nanocząstki metali wdychane przez pracowników w środowisku pracy mogą zaburzać aktywność błon biologicznych, stwarzając tym samym zagrożenie dla zdrowia.
Słowa kluczowe: nanocząstki, metale, monowarstwa, DPPC

257
—————————————————————————————————————-
K. KOPEĆ, A. LUTYŃSKA, K. DĄBKOWSKA: Intensyfikacja właściwości bakteriobójczych lizozymu na drodze jego termicznej modyfikacji
Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 259-260                                         pobierz plik artykułu 

Termiczna modyfikacja lizozymu jest jedną z metod zwiększania jego właściwości antybakteryjnych przeciwko bakteriom Gram-ujemnym. W pracy przedstawiono wyniki badań nad doborem najlepszych wartości podstawowych parametrów tego procesu. Wykazano, że modyfikacja prowadzona przy pH 4,40 przez 15 minut w temperaturze 80°C znacząco zwiększa właściwości bakteriobójcze lizozymu przeciwko bakteriom E. coli (Gram-ujemne) nie powodując spadku aktywności przeciwko bakteriom M. luteus (Gram-dodatnie).
Słowa kluczowe: lizozym, termiczna modyfikacja, właściwości antybakteryjne

259
—————————————————————————————————————-
A. KOWALIK-KLIMCZAK, P. RELIGA, P. GIERYCZ: Chemiczne czyszczenie membran nanofiltracyjnych stosowanych do regeneracji chromowych ścieków garbarskich
Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 261-262                                         pobierz plik artykułu 

Podczas badań określono skuteczność czyszczenia membran NF za pomocą pojedynczych kąpieli myjących takich jak: kwas solny, wodorotlenek sodu, a także w zintegrowanym systemie dwustopniowego czyszczenia za pomocą kwasu solnego i wodorotlenku sodu. Jedynie zastosowanie dwustopniowego mycia membran NF umożliwia przywrócenie początkowych ich właściwości.
Słowa kluczowe: membrana nanofiltracyjna, czyszczenie chemiczne, potencjał zeta, AFM

261
—————————————————————————————————————-
K. KRAMEK-ROMANOWSKA, T.R. SOSNOWSKI: Zastosowanie tensjometrii MBP (Maximum Bubble Pressure) w badaniach aktywności surfaktantu płucnego
Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 263-264                       pobierz plik artykułu (in English)

W pracy przedstawiono wyniki zastosowania tensjometrii pęcherzykowej opartej o pomiar ciśnienia maksymalnego do analizy wpływu wybranych nanocząstek mineralnych i leczniczych proszków inhalacyjnych na surfaktant płucny. Dane pomiarowe dynamicznego napięcia powierzchniowego w skalach czasowych korelujących z rytmem oddychania wskazują na możliwość uzyskania informacji o zaburzeniach mechaniki płuc wskutek wdychania cząstek aerozolowych zawartych
w powietrzu.
Słowa kluczowe: dynamiczne napięcie powierzchniowe, aerozol, układ oddechowy

263
—————————————————————————————————————-
A. KRÓTKI, D. ŚPIEWAK, L. WIĘCŁAW-SOLNY, T. SPIETZ, A. TATARCZUK: Badanie procesu usuwania CO2 metodą absorpcji aminowej w skali półtechnicznej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 265-267                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki badań oraz analizę procesu usuwania CO2 za pomocą 30% wodnego roztworu monoetanoloaminy (MEA). Badania prowadzono w reżimie ciągłego przepływu 100 m3/h gazu (w warunkach normalnych) na nowo powstałej instalacji do badań tego typu procesu w Centrum Czystych Technologii Węglowych na terenie IChPW w Zabrzu. Do stanowiska badawczego doprowadzano strumień komponowanego gazu technicznego o zawartości ok. 8÷13% obj. CO2 . W trakcie prowadzenia testów zbadano wpływ: strumienia cieczy zraszającej absorber, strumienia gazu doprowadzanego do kolumny absorpcyjnej, ciśnienia prowadzenia procesu absorpcji i desorpcji, mocy cieplnej dostarczanej na regenerację sorbentu. W wyniku przeprowadzonych testów potwierdzono efektywność instalacji jako narzędzia badawczego. Wykazano, że instalacja osiąga zakładane parametry sprawności usuwania CO2 (powyżej 85%)
w szerokim spektrum warunków prowadzenia procesu.
Słowa kluczowe: usuwanie CO2 , CCS, MEA, absorpcja CO2

265
—————————————————————————————————————-
A. KULIKOWSKA, I. WASIAK, T. CIACH: Synteza nanocząstek karboksymetylocelulozowych z wykorzystaniem różnych czynników zwijających

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 268-269                       pobierz plik artykułu (in English)

Nanocząstki polisacharydowe ze względu na swoje unikalne właściwości cieszą się dużym zainteresowaniem w systemach podawania leków. Prezentowana praca opisuje metodę syntezy nanocząstek karboksymetylocelulozowych, które mogą pełnić rolę nośnika leków przeciwnowotworowych. Celem wykonanych badań było zbadanie wpływu typu i ilości użytej aminy alifatycznej oraz różnych stopni utlenienia karboksymetylocelulozy na rozmiar powstających nanocząstek.
Słowa kluczowe: karboksymetyloceluloza, benzyloamina, heksyloamina, octyloamina

268
—————————————————————————————————————-
K. KUPIEC, M. GWADERA, B. LARWA: Kinetyka adsorpcji barwnika w zbiorniku z mieszadłem

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 270-271                                         pobierz plik artykułu 

Przeprowadzono badania szybkości adsorpcji barwnika z wodnego roztworu na węglu aktywnym
w zbiorniku z mieszadłem. Na podstawie wyników pomiarów wyznaczono współczynnik dyfuzji adsorbowanego składnika w ziarnach adsorbentu oraz współczynniki wnikania masy do powierzchni zewnętrznej ziaren. Współczynniki te określono w oparciu o przybliżony model kinetyki adsorpcji. Stwierdzono, że przy wielkości ziaren wynoszącej około 2 mm duże znaczenie dla szybkości przenoszenia masy ma zewnętrzny opór wnikania.
Słowa kluczowe: adsorpcja, mieszalnik, kinetyka, barwniki

270
—————————————————————————————————————-
B. LARWA, K. KUPIEC, M. GWADERA, K. NEUPAUER: Gruntowe poziome wymienniki ciepła

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 272-273                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki obliczeń dotyczących przenoszenia ciepła w poziomych gruntowych wymiennikach. Model procesu oparto na równaniu nieustalonego przewodzenia ciepła przy istnieniu wewnętrznego źródła ciepła. Obliczenia wykonano dla wartości parametrów procesowych występujących zwykle przy współpracy wymienników gruntowych z pompami ciepła. Wykazano, że uśredniona po objętości temperatura wierzchniej warstwy gruntu obniża się przez kilka lat, a następnie stabilizuje się.
Słowa kluczowe: gruntowe wymienniki ciepła, nieustalone przewodzenie ciepła

272
—————————————————————————————————————-
A. MARKOWSKA-RADOMSKA, E. DŁUSKA: Enkapsulacja materiału i substancji biologicznie aktywnych w emulsjach wielokrotnych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 274-275                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki badań emulsji wielokrotnych jako bionośników. Badania obejmowały proces enkapsulacji materiału biologicznego mESCs (mysie komórki embrionalne) oraz związków biologicznie czynnych (lek – salol). Analiza procesu enkapsulacji komórek macierzystych wykazała wyższe o 9÷11% stopnie przeżywalności komórek w emulsjach w stosunku do klasycznych stałych nośników matrycowych. W badaniach enkapsulacji leków uzyskano wysokie stopnie enkapsulacji (65÷95%) zależne od struktury emulsji. Wyniki badań potwierdziły możliwość wykorzystania emulsji wielokrotnych jako mikrośrodowiska do przechowywania materiału i substancji biologicznie aktywnych.
Słowa kluczowe: emulsje wielokrotne, komórki macierzyste, leki, enkapsulacja

274
—————————————————————————————————————-
M. OCHOWIAK, M. MATUSZAK, S. WŁODARCZAK, J. WÓJCIK, D. BRZEZIŃSKA: Analiza kąta rozpylenia dla rozpylacza pęcherzykowo-wirowego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 276-277                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych kąta rozpylenia dla rozpylaczy pęcherzykowych wykorzystujących ruch wirowy. Dla przepływu jednofazowego wartość kąta rozpylenia wzrastała wraz ze wzrostem wartości masowego strumienia cieczy. Dla przepływu dwufazowego wartość kąta rozpylenia wzrastała wraz ze wzrostem wartości masowych strumieni gazu i cieczy. Ponadto zaproponowano równanie korelacyjne opisujące kąt rozpylenia w zależności od masowych strumieni gazu i cieczy.
Słowa kluczowe: rozpylanie, rozpylacz pęcherzykowo-wirowy, kąt rozpylenia

276
—————————————————————————————————————-
M. ORCZYK, K. WOJCIECHOWSKI: Porównanie wpływu naturalnych oraz syntetycznych surfaktantów na monowarstwę DPPC

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 278-279                                         pobierz plik artykułu 

W pracy zbadano oddziaływania surfaktantów syntetycznych (SDS, CTAB, Triton X-100) oraz biosurfaktantu – saponiny – Quillaja saponaria Molina (QBS) na monowarstwę modelowego fosfolipidu DPPC jako najprostszego układu symulującego błonę lipidową. Eksperymenty przeprowadzono przy użyciu wanny Langmuira-Blodgett o powierzchni aktywnej 77,5 cm2 (KSV NIMA). Stwierdzono, że biosurfaktant QBS, w przeciwieństwie do surfaktantów syntetycznych wbudowuje się w monowarstwę DPPC.
Słowa kluczowe: Quillaja bark saponin, fosfolipidy, monowarstwy, biomembrany

278
—————————————————————————————————————-
J. PALIGE, O. ROUBINEK, K. WAWRYNIUK, Ł. MODZELEWSKI, A. JAKOWIUK, A. DOBROWOLSKI, Ł. DREWNIAK, M. CIĘŻKOWSKA: Badania procesu fermentacji metanowej z wykorzystaniem metod radioznacznikowych i technik gamma skaningu

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 280-181                                         pobierz plik artykułu 

Określono metodami radioznacznikowymi, z wykorzystaniem trytu jako znacznika fazy ciekłej, rozkład czasu przebywania i średni czas retencji zawiesiny w bioreaktorach do produkcji biometanu. Wykorzystując technikę gamma skaningu określono objętość czynną fazy ciekłej, gazowej oraz obszar tworzenia się kożuchów.
Słowa kluczowe: fermentor, metan, radioznacznik, gamma skaning

280
—————————————————————————————————————-
A. PENCONEK, A. MOSKAL: Wpływ zawartości mucyn w śluzie na dyfuzję agregatów sadzy

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 282-283                                         pobierz plik artykułu 

Celem pracy było zbadanie dyfuzji agregatów sadzy przez warstwę sztucznego śluzu o zawartości mucyn 2, 8, 15 i 20% mas. Transport cząstek o kształcie kulistym przez śluz, jak również wpływ właściwości śluzu na transport substancji wewnątrz niego, jest szeroko opisywany w literaturze, brak jest natomiast badań dotyczących dyfuzji obiektów fraktalopodobnych, jak np. agregatów sadzy przez śluz. Przeprowadzone badania wykazały, że transport fraktalopodobnych agregatów sadzy jest spowalniany przez śluz wraz ze wzrostem zawartości mucyn powyżej 15% masowych.
Słowa kluczowe: agregaty sadzy, dyfuzja, śluz, mucyny

282
—————————————————————————————————————-
M. PILAREK, I. GRABOWSKA, J. JANICKA, M. WOJASIŃSKI, K. DĄBKOWSKA, T. CIACH: Hybrydowy układ hodowlany do otrzymywania implantów tkanki chrzęstnej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 284-285                                         pobierz plik artykułu 

Opracowano hybrydowy układ do hodowli przestrzennej chondrocytów linii CP5 na polilaktydowym rusztowaniu o strukturze włóknistej wykorzystujący dwie niemieszające się fazy ciekłe: perfluorodekalinę (faza perfluorowana) i pożywkę (faza wodna). Proponowane rozwiązanie bioprocesowe zapewniło odpowiednie warunki do rozwoju komórek chrząstki nie tylko na powierzchni implantu, ale także do migracji i przerastania komórkami włóknistej struktury wewnętrznej rusztowania.
Słowa kluczowe: hybrydowy układ hodowlany, chondrocyty, ciekły perfluorozwiązek, rusztowanie biomateriałowe, polilaktyd

284
—————————————————————————————————————-
J. RAJEWSKI, P. RELIGA, P. GIERYCZ: Struktura przenośnika jako czynnik determinujący mechanizm transportu chromu(III) w membranie ciekłej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 286-287                                         pobierz plik artykułu 

Zbadano zjawisko powstawania wody w membranie ciekłej zawierającej D2EHPA oraz CYANEX272 w roli przenośników jonów. W układzie zachodzi micelizacja cząsteczek D2EHPA, a w powstających agregatach tworzą się przestrzenie/kanały transportowe umożliwiające przepływ jonów Cr(III). CYANEX 272 nie tworzy tak rozbudowanych struktur. Opisany mechanizm transportu stanowić będzie podstawę teoretyczną do opracowania modelu matematycznego dla transportu jonów Cr(III) w badanym układzie z SLM.
Słowa kluczowe: D2EHPA, CYANEX272, membrana ciekła, powstawanie miceli

286
—————————————————————————————————————-
B. RUKOWICZ, I. MIESIĄC, K. ALEJSKI: Oczyszczanie 1,3-propanodiolu z brzeczki fermentacyjnej z zastosowaniem ekskluzji jonów

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 288-289                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono możliwość zastosowania ekskluzji jonów w procesie oczyszczania 1,3-propanodiolu z brzeczki fermentacyjnej. Badania przeprowadzono na kationicie w formie sodowej. Wstępnie odsoloną frakcję produktu uzyskano z ok. 50% wydajnością separacji 1,3-propanodiolu. Stopień odsolenia brzeczki wyniósł 80÷90%, a końcowe oczyszczenie
i odbarwienie 1,3-propanodiolu przeprowadzono stosując wymianę jonową. W wyniku procesu otrzymano oczyszczony roztwór 1,3-propanodiolu o stężeniu 16,5 g/L.
Słowa kluczowe: 1,3-propanodiol, brzeczka fermentacyjna, ekskluzja jonów

288
—————————————————————————————————————-
A. SKAWIŃSKA, I. KUKLIS: Analiza parametrów fi zykochemicznych komunalnych osadów ściekowych w świetle oceny ich energetycznego wykorzystania

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 290-291                                         pobierz plik artykułu 

Konwersja osadów ściekowych w energię użyteczną powinna być poprzedzona poznaniem właściwości fi zykochemicznych potencjalnego materiału palnego. Parametry energetyczne paliwa zależą od kluczowych wskaźników jak: zawartość wody, substancji lotnych i mineralnych, ciepło spalania oraz wartość opałowa. W pracy podjęto próbę ich oceny podczas badań osadów ściekowych pochodzących z komunalnych oczyszczalni ścieków. Oznaczono również udział frakcji biodegradowalnej. Uzyskane wyniki pozwalają wnioskować, że komunalne osady ściekowe mogą charakteryzować się odpowiednimi walorami energetycznymi.
Słowa kluczowe: komunalne osady ściekowe, unieszkodliwianie osadów, charakterystyka energetyczna

290
—————————————————————————————————————-
A. SKAWIŃSKA, J. LASEK, M. ADAMCZYK: Badanie procesów usuwania CO2 przy udziale mikroalg

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 292-293                                         pobierz plik artykułu 

Dwutlenek węgla dostarczany do hodowli mikroalg znacznie zwiększa przyrost biomasy, produktywność i wydajność takiego systemu, zabezpieczając atmosferę przed nadmierną emisją CO2 . Badania dotyczyły oceny efektywności usuwania CO2 przy udziale dwóch gatunków mikroalg: Chlorella vulgaris oraz Nannochloropsis gaditana należących do różnych grup systematycznych. Badania prowadzono w reaktorach zamkniętych przy różnych stężeniach dwutlenku węgla w hodowli. Maksymalną efektywność procesu uzyskano w hodowli Nannochloropsis gaditana w obecności 8% CO2 .
Słowa kluczowe: mikroalgi, sekwestracja, hodowla

292
—————————————————————————————————————-
A. STEFANEK, T. CIACH: Biomimetyczne matryce do przestrzennej hodowli komórek

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 294-295                                         pobierz plik artykułu 

Celem badań było opracowanie biomimetycznej matrycy z nośnikiem tlenu do długoterminowej hodowli komórek. Przedstawiono wyniki wstępne obejmujące opracowanie warunków procesu produkcji dwufazowych matryc oraz przeprowadzenie hodowli ludzkich chondrocytów w uproszczonej matrycy. Przeprowadzone badania dowodzą, iż rozmiar produkowanych mikrokapsułek maleje wraz ze wzrostem częstotliwości drgań dyszy. Hodowla komórek CP5 wykazuje konieczność zwiększenia stopnia dotlenienia enkapsulowanych komórek.
Słowa kluczowe: enkapsulacja, hodowla komórek, alginian

294
—————————————————————————————————————-
D. SZANIAWSKA, K. ĆWIRKO, U. GABRIEL-PÓŁROLNICZAK, M. SOBÓL: Separacja białka
i produktów hydrolizy białka z odpadowych solanek z zastosowaniem ultrafiltracyjnych membran ceramicznych i wielostopniowego systemu membranowego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 296-297                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki badań wielostopniowej ultrafiltracji zużytych solanek z przetwórstwa ryb z zastosowaniem membran ceramicznych o cut-off 300, 150 i 50 kDa. Testy ultrafiltracyjne wykonano w zakresie naturalnego pH solanki 6,6÷7,1 dla TMP 0,15 MPA, CFV 6 m/s, w temperaturze 293 K. Wyznaczono objętościowy strumień permeatu i współczynnik retencji białka ogólnego oraz zakres mas molowych białka i produktów hydrolizy białka zatrzymywanych przez membrany ceramiczne. Wyniki badań doświadczalnych wskazują, że membrana ceramiczna o cut-off 150 kDa może być zastosowana w głównym etapie technologii membranowej do jednoczesnej regeneracji solanki
i odzysku białka.
Słowa kluczowe: ultrafiltracja wielostopniowa, membrany ceramiczne, odpadowe solanki, białka ryb, produkty hydrolizy białka

296
—————————————————————————————————————-
E. SZTUK, L. GRADOŃ: Filtracja cieczy – wpływ struktury filtra włókninowego na jego właściwości filtracyjne

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 298-299                                         pobierz plik artykułu 

Badano wpływ struktury polipropylenowych filtrów włókninowych, wytwarzanych metodą rozdmuchu stopionego polimeru, na ich właściwości filtracyjne. Zbadano komercyjny wielowarstwowy filtr włókninowy oraz trzy monowarstwowe polipropylenowe filtry włókninowe o średnicy włókien 2, 5, 10 μm i porowatości 90%, o tej samej grubości włókniny. Zawiesina testowa była mieszaniną pyłu Arizona Test Dust (0÷20 μm) z wodą dejonizowaną. Stwierdzono, że w przypadku filtracji zanieczyszczeń o rozmiarach polidyspersyjnych, najbardziej wydajną strukturą jest struktura wielowarstwowa, gradientowa.
Słowa kluczowe: filtracja cieczy, filtracja wgłębna, filtry włókninowe

298
—————————————————————————————————————-
M. SZWAST, M. ROGUSKI, W. PIĄTKIEWICZ, R. OLESIŃSKI, K. CREDO, T. WOŁYNKO: Ultrafiltracyjna instalacja do zagęszczania białka jaja kurzego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 300-301                                         pobierz plik artykułu 

Praca opisuje instalację stanowiącą część linii technologicznej wytwarzania białka jaja w proszku. Przedstawia podsumowanie działań inżynierskich autorów podjętych w celu modyfikacji tradycyjnego procesu wykorzystującego tylko wieżę rozpyłową. Dzięki wykorzystaniu szeregu dodatkowych elementów, takich jak wymiennik ciepła, wirówka, zaprojektowana autorska instalacja ultrafiltracyjna oraz dozownik enzymów osiągnięto znaczne zmniejszenie zapotrzebowania procesu na energię. Założenia projektowe obejmowały możliwość obróbki 4 000 l białka/h. W ciągu ponad 3 lat opisana instalacja wyprodukowała ok. 40 milionów ton zagęszczonego białka.
Słowa kluczowe: ultrafiltracja, membrany, białko jaja, dehydratacja

300
—————————————————————————————————————-
M. SZWAST, A. SOBCZAK: Wzbogacanie gazu ziemnego – model numeryczny membranowego rozdziału składników gazowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 302-303                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono model pojedynczej kapilary membranowej, na której zachodzi separacja mieszaniny gazowej. Symulacje przeprowadzono w programie Comsol Multiphysics, który wykorzystuje metodę elementów skończonych do aproksymacji rozwiązań układów równań różniczkowych. Model matematyczny oparto na równaniu Naviera-Stokesa i równaniu ciągłości oraz równaniu konwekcji i dyfuzji składnika z uwzględnieniem modelu rozpuszczalnościowo-dyfuzyjnego dla transportu składnika przez membranę nieporowatą. Przedstawiono przykładowe wyniki symulacji dla rozdziału metanu i dwutlenku węgla.
Słowa kluczowe: modelowanie, membranowa separacja gazów, gaz ziemny

302
—————————————————————————————————————-
M. SZWAST, M. ZALEWSKI, R. NIKPOUR, A. SOBCZAK: Pozyskiwanie helu z gazu ziemnego za pomocą technik membranowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 304-305                                         pobierz plik artykułu 

Przeanalizowano komercyjne membrany, które umożliwiły zatężenie helu w strumieniu metanu. Przebadano również własne moduły, w których warstwa separacyjna składała się z polimerów: Matrimid i Pebax oraz membrany typu Mixed Matrix, w których warstwa separacyjna składała się z polimeru Pebax oraz z nanocząstek krzemionki. Uzyskane wyniki były gorsze od wyników na modułach komercyjnych. Przebadano również moduł o strukturze szklistej firmy Polymemtech, który wzbogacał gaz w hel w większym stopniu niż komercyjne moduły.
Słowa kluczowe: hel, separacja membranowa, membrany Mixed Matrix, Pebax, Matrimid

304
—————————————————————————————————————-
P. SZYMAŃSKI, M. WOŹNIAK-BUDYCH, K. PROCHASKA: Zastosowanie elektrodializy
w procesach separacji kwasów dikarboksylowych z brzeczek pofermentacyjnych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 306-307                                         pobierz plik artykułu 

Praca dotyczy badań nad użytecznością elektrodializy bipolarnej (EDBM) w separacji i zatężaniu kwasu fumarowego z modelowych brzeczek pofermentacyjnych zawierających obok głównego produktu biokonwersji inne kwasy mono- i dikarboksylowe, a także glicerol i 1,3-propanadiol. Stwierdzono, że proces EDBM może stanowić jeden z etapów oczyszczania i zatężania produktu biokonwersji albowiem proces nie jest całkowicie selektywny dla kwasu fumarowego, co oznacza, że otrzymany produkt, chociaż zatężony jest nadal zanieczyszczony. Na efektywność procesu ma wpływ gęstość prądu płynącego przez stos oraz pH roztworu poddawanego EDBM.
Słowa kluczowe: elektrodializa bipolarna, gęstość prądowa, brzeczka pofermentacyjna, kwas fumarowy

306
—————————————————————————————————————-
D. ŚPIEWAK, A. KRÓTKI, T. SPIETZ, L. WIĘCŁAW-SOLNY, A. WILK: Porównanie wyników badań procesu usuwania CO2 z mieszanin gazów dla sorbentów aminowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 308-310                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki badań procesu usuwania CO2 ze strumienia gazu o podwyższonej zawartości CO2 za pomocą sorbentów aminowych. Porównano wyniki uzyskiwane na najczęściej stosowanym przemysłowo sorbencie 30% roztworze etanoloaminy (MEA) oraz wyniki uzyskane przy zastosowaniu mieszaniny 2-amino-2-metylopropanolu (AMP) oraz piperazyny (PZ). Wykazano znaczne zwiększenie sprawności procesu przy zastosowaniu AMP/PZ oraz jednoczesne zmniejszenie zużycia energii w procesie regeneracji sorbentu.
Słowa kluczowe: usuwanie CO2 , absorpcja aminowa, MEA, AMP/PZ

308
—————————————————————————————————————-
A.TRUSEK-HOŁOWNIA, A. NOWORYTA: Zastosowanie enkapsulowanego enzymu
w oczyszczaniu roztworów na przykładzie usuwania H2O2

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 311-313                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono możliwości aplikacyjne preparatu z enkapsulowanym enzymem. Proces z jego zastosowaniem rozpatrzono na przykładzie katalazy, enzymu wykorzystywanego w przemyśle chemicznym i spożywczym do usuwania nadtlenku wodoru. Opracowano model procesu z udziałem enzymu enkapsulowanego w strukturze kulistej. Kluczowym parametrem modelu jest wartość modułu Thielego, którą ustala się poprzez dobór stężenia enzymu wewnątrz preparatu oraz rozmiar kapsułki. Obszar kinetyczny gwarantujący najpełniejsze wykorzystanie katalizatora występuje przy Ф < 0,3.
Słowa kluczowe: enzym enkapsulowany, model, usuwanie nadtlenku wodoru, katalaza, moduł Thielego

311
—————————————————————————————————————-
A. TRUSEK-HOŁOWNIA, A. PRZYBYŁ, A. NOWORYTA: Zagospodarowanie odpadowej serwatki w kierunku aktywnych peptydów

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 314-315                                         pobierz plik artykułu 

W pracy rozpatrzono hydrolizę białek serwatkowych z wykorzystaniem komercyjnych proteaz. Określono szybkość hydrolizy, przeanalizowano mechanizm reakcji oraz określono skład końcowy produktów. Uzyskano wysoki stopień hydrolizy białek serwatkowych. Wśród powstałych oligopeptydów są peptydy o właściwościach biologicznie czynnych. Najkorzystniejszy pod względem zastosowania rozkład frakcji uzyskano dla trypsyny (ponad 40% stanowią peptydy <1 kDa).
Słowa kluczowe: serwatka odpadowa, biologicznie czynne peptydy, mechanizm hydrolizy białek, produkty hydrolizy

314
—————————————————————————————————————-
I. WASIAK, S. FERY-FORGUES, T. CIACH: Precypitacja mikro- i nanokryształów fluorescencyjnych w otoczce polisacharydowej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 316-317                       pobierz plik artykułu (in English)

Rozwój metod otrzymywana organicznych mikro-i nanokryształów wynika z ich potencjalnego zastosowania w obszarze nowych technologii, chemii i nauk przyrodniczych. W pracy porównano dwie metody otrzymywania kryształów dla przyszłych modyfikacji polisacharydami w celu wykrywania nowotworów. Obie proponowane metody umożliwiają uzyskanie mikrokryształów o zbliżonym rozkładzie wielkości. Zastosowanie mikroukładu i roztworu polisacharydu zmniejsza liczbę powstających agregatów i prowadzi do uzyskania kryształów o wąskim rozkładzie średnic.
Słowa kluczowe: mikrokryształy organiczne, reprecypitacja, mikroukład

316
—————————————————————————————————————-
A. WILKOCKI, A. VOLK: Model matematyczny hydrodynamiki wirnikowo-błonowego aparatu absorpcyjnego do oczyszczania gazów

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 318-319                                         pobierz plik artykułu 

Zaprezentowano nowy model matematyczny stacjonarnego laminarnego osiowo-symetrycznego ruchu warstwy lepkiej cieczy po wewnętrznej ściance pionowego cylindra pod wpływem wirującego strumienia gazu. Otrzymano analityczne rozwiązanie równań Naviera-Stokesa dla osiowej i stycznej prędkości cieczy. Znaleziono hydrodynamiczne właściwości przepływu filmu i analityczne warunki dla możliwych reżimów ruchu.
Słowa kluczowe: filmowy spływ cieczy, wirujący strumień gazu, oczyszczanie gazów

318
—————————————————————————————————————-
K. WITKIEWICZ: Modelowanie matematyczne mikrofalowej regeneracji wybranych adsorbentów węglowych i zeolitowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 320-321                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki modelowania mikrofalowej regeneracji adsorbentów. Analizowano desorpcję toluenu lub propan-2-olu z adsorbentu węglowego Sorbonorit 3 oraz zeolitu HiSiv 1000. Sformułowano model matematyczny nierównowagowego, nieizotermicznego oraz nieadiabatycznego procesu desorpcji mikrofalowej. Stwierdzono, że proces najintensywniej przebiega w układach związek polarny –adsorbent węglowy. Adsorbent zeolitowy nie jest efektywnie regenerowany tą metodą, gdy desorbowany jest związek niepolarny.
Słowa kluczowe: mikrofalowa regeneracja adsorbentów, adsorpcja zmiennotemperaturowa, wielotemperaturowa izoterma Totha

320
—————————————————————————————————————-
M. WOJASIŃSKI, J. BOŻYK, I. WASIAK, T. CIACH: Elektroprzędzony nanowłóknisty kompozyt poli-L-kwasu mlekowego/hydroksyapatytu jako potencjalny materiał zastępujący tkankę kostną

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 322-323                       pobierz plik artykułu (in English)

W prezentowanych badaniach użyto nanocząstek hydroksyapatytu (nanoHAP) do przygotowania nanowłóknistego kompozytu poli-L-kwasu mlekowego/hydroksyapatytu za pomocą elektroprzędzenia. Zbadano średni rozmiar i strukturę nanoHAP, średnią średnicę nanowłókien i ich strukturę. Dodatkowo, zbadano skład chemiczny wszystkich przygotowanych materiałów. Wytworzono nanowłókna PLLA/nanoHAP o średniej średnicy włókna 202 ± 6 nm z jednorodnie rozproszonymi cząstkami nanoHAP w strukturze włóknistej.
Słowa kluczowe: substytut kości, nanoHAP, nanowłókna, elektroprzędzenie

322
—————————————————————————————————————-
K. WOJTAS, Ł. MAKOWSKI, W. ORCIUCH, J. BAŁDYGA: Zastosowanie modeli wielkowirowych do przewidywania końcowych cech produktów złożonych reakcji chemicznych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 324-325                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono sposób przewidywania przebiegu złożonych procesów chemicznych (przebiegu złożonych reakcji chemicznych i proces precypitacji) przy wykorzystaniu modeli wielkowirowych. Jako reaktory testowe wybrano dwa typy reaktorów zderzeniowych, charakteryzujące się wysoką intensywnością mieszania. Analiza wyników pokazała możliwość wpływania na jakość powstającego produktu poprzez dobór warunków mieszania reagentów
i przydatność metody LES.
Słowa kluczowe: mieszanie, modelowanie wielkowirowe, obliczeniowa mechanika płynów, precypitacja

324
—————————————————————————————————————-
L. ZAPÓR: Ocena cytotoksycznego działania nanocząstek tlenku ceru

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 326-327                                         pobierz plik artykułu 

Nanometryczny tlenek ceru z uwagi na szerokie zastosowanie wymaga oceny toksykologicznej.
W pracy oceniano cytotoksyczne działanie nanocząstek tlenku ceru (< 25 nm) na komórki układu oddechowego (A549) i rozrodczego (CHO-9). Wykazano, że nanotlenek ceru może działać cytotoksycznie powodując zaburzenia metabolizmu komórkowego i zmiany w przepuszczalności błon komórkowych. Wartości dawek cytotoksycznych wynosiły 30÷200 μg/cm3 w zależności od rodzaju komórek oraz badanego efektu toksycznego.
Słowa kluczowe: nanocząstki tlenku ceru, nanoceria, cytotoksyczność

326
—————————————————————————————————————-

Rok 2014 nr 3

2014-3

 

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3
SPIS TREŚCI NUMERU

Str.
STRESZCZENIA  pobierz spis
Artykuły naukowe:
A. DYLAK, S. PERYT-STAWIARSKA: Zastosowanie metody symulacji wielkowirowych do analizy przepływu Taylora-Couette’a płynu newtonowskiego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 146-148                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki symulacji wielkowirowych LES dla przepływu Taylora-Couette’a. Symulacje numeryczne wykonano dla jednofazowego przepływu cieczy newtonowskiej (wody) przez układ dwóch współosiowych cylindrów. Cylinder zewnętrzny był nieruchomy, natomiast cylinder wewnętrzny obracał się ze stałą prędkością kątową ω = 1,05; 2,43; 9,42 [rad/s]. Wyniki symulacji CFD przedstawiono w postaci map i profili prędkości osiowej.
Słowa kluczowe: przepływ Taylora-Couette’a, CFD, LES, woda

146
—————————————————————————————————————-
I. GRUBECKI, D. POLITOWSKA: Porównanie ilości enzymu ulegającego dezaktywacji dozowanego do bioreaktora okresowego w warunkach izotermicznych oraz z optymalnym sterowaniem temperaturą

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 149-150                                         pobierz plik artykułu 

Prowadzenie procesów biotransformacji przy optymalnym sterowaniu temperaturą jest bardziej korzystne aniżeli w przypadku zastosowania warunków izotermicznych. Aby to oszacować przeanalizowano proces z enzymem natywnym ulegającym zarówno dezaktywacji niezależnej od stężenia substratu jak i równoległej. Stosując klasyczną metodę rachunku wariacyjnego uzyskano równanie analityczne pozwalające odpowiedzieć na pytanie, ile enzymu można oszczędzić
w procesie prowadzonym przy optymalnym sterowaniu temperaturą w porównaniu z jego przebiegiem w warunkach izotermicznych. Rozważono przy tym wpływ ilorazu energii aktywacji na uzyskane korzyści. Wykazano, że niskie końcowe aktywności enzymu, dla względnie wysokich wartości ilorazu energii aktywacji, powodują znaczące oszczędności enzymu, dwukrotne lub większe, gdy zamiast warunków izotermicznych zastosuje się optymalne sterowanie temperaturą.
Słowa kluczowe: dezaktywacja enzymu, aktywność enzymu, bioreaktory, optymalizacja, optymalne sterowanie temperaturą

149
—————————————————————————————————————-
A. KIEŁBUS-RĄPAŁA: Analiza doświadczalna wpływu wybranych parametrów na proces transportu masy w układzie trójfazowym o obniżonej zdolności do koalescencji
w mieszalniku wielkolaboratoryjnym

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 151-152                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki analizy eksperymentalnej procesu transportu masy między gazem
a cieczą w obecności fazy stałej, w mieszalniku o objętości roboczej równej 0,2 m3. Na postawie badań określono wpływ parametrów operacyjnych, stężenia elektrolitu oraz typu mieszadła na wartość współczynnika wnikania masy. Mieszadła TR oraz CD 6 okazały się najkorzystniejsze do prowadzenia procesu transportu masy. Dla każdego z mieszadeł zaproponowano równania do obliczania współczynnika kLa.
Słowa kluczowe: mieszanie mechaniczne, objętościowy współczynnik wnikania masy, układ trójfazowy

151
—————————————————————————————————————-
T. KOMOROWICZ, K. KUPIEC, A. GŁUSZEK, M. RODAK: Analiza porównawcza hydrauliki kolumn wypełnionych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 153-154                                         pobierz plik artykułu 

Opracowano wyniki badań hydrauliki kolumn z wypełnieniem usypowym w postaci pierścieni Palla
i przeprowadzono porównania spadków ciśnienia gazu na wypełnieniu suchym i zraszanym, prędkości przeciążenia i zachłystywania w kolumnach z wypełnieniem pierścieniowo-strukturalnym listkowym PSL. Wskazano na zalety wypełnień pierścieniowo-strukturalnych w stosunku do pierścieniowych wypełnień usypowych.
Słowa kluczowe: hydraulika kolumn wypełnionych, pierścienie Palla, wypełnienie pierścieniowo-strukturalne listkowe PSL

153
—————————————————————————————————————-
A. KRASIŃSKI, P. WIERZBA: Odwadnianie oleju napędowego z wykorzystaniem hydrofobizowanych spieków polimerowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 155-156                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono badania odwadniania oleju napędowego z wykorzystaniem mediów porowatych uzyskanych przez spiekanie granulatów polimerowych. Opracowano procedurę testowania filtrów odwadniających w oparciu o istniejące metody standardowe. W celu uzyskania większej hydrofobowości spieków przeprowadzono próby modyfikacji powierzchni skutkujące powstaniem pokryć o odpowiednim składzie chemicznym i mikrochropowatości. Efekty tych działań zweryfikowano w obserwacjach mikroskopowych i doświadczalnie.
Słowa kluczowe: odwadnianie paliw, filtracja, koalescencja powierzchniowa, hydrofobowość

155
—————————————————————————————————————-
W. LUDWIG, R.G. SZAFRAN, J. FEDER-KUBIS: Hydrodynamika przepływu cieczy w reaktorze strumieniowo-pętlicowym z przegrodą lamelową

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 157-159                                         pobierz plik artykułu 

Celem pracy było zbadanie hydrodynamiki przepływu cieczy w reaktorze strumieniowym
z przegrodą lamelową. Zakres badań obejmował określenie wpływu zmiennych ruchowych (prędkość cieczy w dyszy zasilającej) oraz konstrukcyjnych (średnica dyszy zasilającej, głębokość jej zanurzenia oraz wymiary rury lamelowej) na natężenie przepływu cieczy na wylocie z rury lamelowej. W wyniku badań wyznaczono optymalne parametry ruchowe i konstrukcyjne urządzenia zapewniające wysoką prędkość cyrkulacji cieczy.
Słowa kluczowe: hydrodynamika, reaktor strumieniowy, przegroda lamelowa

157
—————————————————————————————————————-
W. LUDWIG, W. SAWIŃSKI: Zastosowanie metody PIV do pomiaru burzliwych pól prędkości
w mieszalniku strumieniowym

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 160-161                                         pobierz plik artykułu 

Celem pracy było przetestowanie przydatności zbudowanego w Zakładzie Inżynierii Chemicznej Politechniki Wrocławskiej niskobudżetowego układu pomiarowego PIV do pomiaru burzliwych pól prędkości w laboratoryjnym mieszalniku strumieniowym. Wyznaczone w czasie badań profile prędkości płynu w wypływającej strudze w różnych odległościach od wylotu dyszy, dla różnych natężeń przepływu porównano wartościami obliczonymi z zależności literaturowych. Na tej podstawie określono metodę uśredniania pola prędkości.
Słowa kluczowe: PLV, PIV, mieszalnik strumieniowy

160
—————————————————————————————————————-
M. MAJOR-GODLEWSKA: Rozkład współczynnika oporu w zbiorniku z niestandardowymi przegrodami i mieszadłem szybkoobrotowym

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 162-164                                         pobierz plik artykułu 

Celem badań było określenie rozkładów współczynnika oporu oraz bezwymiarowej szybkości ścinania na powierzchni rurowego elementu sondy pomiarowej zabudowanej w zbiorniku
z niestandardowymi przegrodami rurowymi i mieszadłem szybkoobrotowym. Do mieszania użyto mieszadła turbinowego Rushtona lub mieszadła A 315. Badania przeprowadzono przy użyciu metody elektrochemicznej. Na podstawie uzyskanych danych opracowano osiowe i kątowe profile rozkładu współczynnika oporu oraz bezwymiarowej szybkości ścinania.
Słowa kluczowe: mieszanie, rozkład współczynnika oporu, rozkład bezwymiarowej szybkości ścinania, metoda elektrochemiczna

162
—————————————————————————————————————-
S. PERYT-STAWIARSKA, H. MURASIEWICZ, Z. JAWORSKI: Analiza charakterystyk reologicznych płynu nienewtonowskiego na przykładzie wodnego roztworu soli sodowej karboksymetylocelulozy (CMC)

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 165-166                                         pobierz plik artykułu 

Wyznaczono charakterystyki reologiczne wodnego roztworu soli sodowej karboksymetylocelulozy (CMC typ Blanose 9H4) o stężeniu 1,0% oraz 2,0% w temperaturach 20; 30; 40 i 50ºC. Pomiary wykonano za pomocą reometru modułowego MCR 301 firmy Anton Paar w układzie stożek-płytka. Sporządzono wykresy zależności lepkości i naprężenia stycznego od szybkości ścinania.
W zakresie od 20 do 50ºC stwierdzono istotny wpływ temperatury na lepkość roztworu CMC
o stężeniu 1,0%. Natomiast dla roztworu CMC o stężeniu 2,0% wpływu temperatury na własności reologiczne nie ustalono. Przedstawiono dopasowanie modelu Ostwalda-de Waele’a oraz modelu w postaci wielomianu logarytmicznego czwartego stopnia do danych eksperymentalnych. Bardzo dobre dopasowanie danych otrzymano dla modelu wielomianowego.
Słowa kluczowe: roztwór CMC, płyn nienewtonowski, reometria

165
—————————————————————————————————————-
M. PLESNAR, M. PAWELEC, J. WÓJTOWICZ-RUTKOWSKA, W. RATAJCZAK: Oznaczanie rozpuszczalności etylenu i propylenu w oleju Mobil DTE 13M

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 167-169                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki pomiarów rozpuszczalności etylenu i propylenu w oleju Mobil DTE 13M. Badania były zlecone przez zakład petrochemiczny, w którym desorpcja gazów rozpuszczonych
w oleju prowadzi do powstania mieszanin zagrożonych wybuchem. Eksperymenty wykonywano w różnych warunkach temperatury i ciśnienia. Stwierdzono, że propylen dużo łatwiej rozpuszcza się w badanym oleju Mobil DTE 13M niż etylen. Np. rozpuszczalność propylenu w 298 K wynosi ok. 10,6 m3/m3, natomiast rozpuszczalność etylenu w tej temp. jest równa 1,5 m3/m3.
Słowa kluczowe: rozpuszczalność gazów w oleju, etylen, propylen

167
—————————————————————————————————————-
W. POLOWSKI, Ł. JANCZEWSKI, K. CZECHOWSKI, I. WRONSKA: Neutralizacja zużytych emulsji olejowych metodą elektrochemiczną – analiza i ocena wpływu materiału elektrod
na efektywność procesu

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 170-171                                         pobierz plik artykułu 

Zużyte ciecze obróbkowe stosowane w obróbce wiórowej i ściernej stanowią wielokomponentowy odpad, który musi być bezwzględnie unieszkodliwiony przed zrzutem do ścieków. Przedstawiono rozważania teoretyczne oraz wyniki badań w zakresie doboru materiału elektrod do neutralizacji zużytych emulsji olejowych metodą elektrochemiczną opracowaną w IZTW. Określono optymalny skład elektrod z uwagi na kryteria minimalnego zużycia energii elektrycznej i maksymalnego jednostkowego wydatku procesu.
Słowa kluczowe: zużyte emulsje olejowe, neutralizacja, elektrokoagulacja, dobór elektrod

170
—————————————————————————————————————-
M.R. RZĄSA: Wyznaczanie parametrów wymiany masy gazu w kolumnie aeracyjnej
z zastosowaniem tomografi i obrazowej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 172-173                                         pobierz plik artykułu 

Przedstawiono sposób wyznaczania masy gazu przedyfundowanej w kolumnie aeracyjnej. System pomiarowy oparty był na tomografii obrazowej. Ilość masy, jaka przeniknie do cieczy była obliczana z modelu Higbie’go, gdzie wymagana jest znajomość czasu kontaktu oraz powierzchni wymiany. Parametry te mierzono tomografem obrazowym, co umożliwiło określenie procesu wymiany masy w trakcie pracy urządzeń natleniających bez zakłócania tego procesu.
Słowa kluczowe: tomografia obrazowa, przepływ dwufazowy, wymiana masy

172
—————————————————————————————————————-
A. SKWARCZYŃSKA, Z. MODRZEJEWSKA: Równowaga w procesie sorpcji Ca(II)
w termowrażliwym hydrożelu chitozanowym

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 174-175                                         pobierz plik artykułu 

W pracy określono równowagę w procesie sorpcji jonów wapnia w termowrażliwym żelu chitozanowym. Do opisu wykorzystano równania Langmuira, Langmuira-Freundlicha, Redlicha-Petersona, zmodyfikowanego równania Dubinina-Raduszkiewicza oraz Totha. Analiza modelowa wskazuje, że najlepsze przybliżenie równowagi procesu sorpcji wapnia uzyskano przy zastosowaniu dwuparametrowej izotermy Langmuira.
Słowa kluczowe: sorpcja Ca(II), termowrażliwy żel chitozanowy, równowaga

174
—————————————————————————————————————-
E. SOBCZAK, T. RINGEL: Zastosowanie modeli matematycznych równowag destylacyjnych dla azeotropów ujemnych i dodatnich do projektowania procesów rektyfikacji

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 176-179                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki obliczeń parametrów określających równowagi destylacyjne dla azeotropów dodatnich i ujemnych w zakresie stężeń składnika bardziej lotnego: xA ∈[0; az]
lub [az ; 1]. Korzystając z opracowanych własnych modeli dla składnika bardziej lotnego A, wyznaczono modele matematyczne równowag destylacyjnych dla składnika trudno lotnego B
w zakresie yA < xA . Dla wszystkich układów destylacyjnych dla lotności względnej α i stężenia azeotropu az oraz yA > xA i dla α’ = 1/α oraz yB > xB określono analitycznie liczby półek kolumny rektyfikacyjnej. Następnie wyznaczono zależności liczby półek n od lotności względnej α i α’. Obliczenia przeprowadzono dla 149 układów destylacyjnych.
Słowa kluczowe: modele równowag destylacyjnych, układy azeotropowe, projektowanie rektyfikacji

176
—————————————————————————————————————-
J. STAWCZYK, M. KREMPSKI-SMEJDA, M. PIĄTKOWSKI: Suszenie niskotemperaturowe
w złożu fluidalnym w układzie zamkniętym

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 180-181                                         pobierz plik artykułu 

Opisano zmodyfikowaną instalację do suszenia niskotemperaturowego w złożu stałym oraz
w warstwie fluidalnej w układzie zamkniętym pod ciśnieniem atmosferycznym. Zastosowany system prowadzi akwizycję parametrów procesowych, a algorytmy sterowania monitorują przebieg procesu umożliwiając wytwarzanie materiałów o pożądanych właściwościach końcowych przy jednoczesnym skróceniu czasu suszenia. Przedstawiono wstępne wyniki eksperymentów przeprowadzonych na zmodyfikowanej instalacji, a mianowicie zbadano proces suszenia dwóch rodzajów materiałów: spożywczego – nawilżonej kaszy jęczmiennej (pęczak) oraz pochodzenia biologicznego – granulek chitozanowych.
Słowa kluczowe: suszenie niskotemperaturowe, złoże fluidalne, instalacja suszarnicza

180
—————————————————————————————————————-
D. ŚPIEWAK, A. KRÓTKI, A. TATARCZUK, L. WIĘCŁAW-SOLNY, A. WILK: Badania procesu usuwania CO2 za pomocą wieloskładnikowych sorbentów aminowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 182-184                                         pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki badań procesu usuwania CO2 za pomocą sorbentów aminowych. Jako sorbent referencyjny przedstawiono najczęściej stosowany 30% wodny roztwór monoetanoloaminy. Badania przeprowadzono na instalacji w skali laboratoryjnej pozwalającej na prowadzenie jednocześnie procesu absorpcji oraz desorpcji CO2 w sposób ciągły. Badany gaz miał skład zbliżony do składu spalin energetycznych powstających podczas spalania paliw w powietrzu wzbogaconym w tlen. Porównano sprawność procesu absorpcji oraz zużycie energii potrzebnej do procesu desorpcji dla różnych stopni obciążenia kolumny gazem i cieczą (L/G) dla różnych sorbentów.
Słowa kluczowe: CCS, absorpcja aminowa, MEA, MDEA

182
—————————————————————————————————————-
K. TOMCZUK, J. FEDER-KUBIS: Zastosowanie pakietu LabView do korekcji właściwości dynamicznych przyrządów pomiarowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 185-186                                         pobierz plik artykułu 

Przyrządy stosowane w przemyśle do pomiaru m.in. ciśnienia, temperatury czy prędkości przepływu występują najczęściej w postaci czujnika osłoniętego obudową, co pogarsza ich właściwości dynamiczne. W pracy opisano podstawy teoretyczne metody kompensacji właściwości dynamicznych takich czujników, jej adaptację do obliczeń numerycznych oraz podano przykład praktycznej realizacji z wykorzystaniem modelu autoklawu, termometru Pt100, modułu
NI USB-6009 i pakietu LabView. Przeprowadzone badania potwierdziły efektywność metody przez redukcję błędu dynamicznego z ok. 62 do 6%.
Słowa kluczowe: pomiar temperatury, korekcja algorytmiczna, właściwości dynamiczne

185
—————————————————————————————————————-
I. WASIAK, T. CIACH, K. DĄBROWSKA: Wykorzystanie technik inżynierii chemicznej do badania właściwości uwalniania substancji aktywnej z nanocząstek jako nośników leków

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 187-188                                         pobierz plik artykułu 

Prawidłowe zaprojektowanie nanocząstek do podawania leku wymaga szczegółowego scharakteryzowania ich pod względem fi zykochemicznym i biologicznym. Przedstawiono przykłady literaturowe i doświadczalne zastosowania wiedzy z zakresu inżynierii chemicznej potrzebne do zbadania nanocząstek. Uwzględniono zagadnienia dotyczące dyfuzji substancji aktywnej z nanocząstki i metodykę prowadzenia takich badań.
Słowa kluczowe: systemy podawania leków, nanotechnologia

187
—————————————————————————————————————-
W. ZAPAŁA, J. KAMIŃSKA: Porównanie modeli stosowanych do opisu wpływu stężenia modyfi katora na równowagę adsorpcji w chromatografii cieczowej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 189-192                                         pobierz plik artykułu 

Stężenie modyfikatora fazy ruchomej w chromatografii cieczowej istotnie wpływa na równowagę adsorpcji tj. na czasy retencji i kształty pików rozdzielanych związków. Celem pracy było porównanie modeli opisujących wpływ stężenia modyfikatora na wartości stałej równowagi adsorpcji i pojemności chłonnej złoża w chromatografii cieczowej w układach faz odwróconych
i normalnych. Dokładność testowanych modeli porównano w różnych układach chromatograficznych przy użyciu trzech kryteriów statystycznych. Wyniki badań wskazują, że dla większości rozważanych układów, modele zaproponowane przez autorów dokładniej opisują analizowane zagadnienie, w porównaniu z modelami zalecanymi w literaturze.
Słowa kluczowe: chromatografia cieczowa, izoterma, modelowanie, faza ruchoma, modyfikator

189
—————————————————————————————————————-
Ł. ŻYWCZYK, A. MOSKAL: Badanie morfologii agregatów aerozolowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 3, 193-194                                         pobierz plik artykułu 
Restrykcyjne regulacje prawne określają ilość emitowanego pyłu z silników spalinowych.
W większości przypadków występują jednak zagregowane cząstki tworzące nieregularne struktury, zatem oszacowanie masy może być nieprecyzyjne. Przedstawiony opis morfologiczny agregatów fraktalnych ma więc istotne znaczenie przy określaniu sumarycznej masy cząstek wytwarzanych podczas spalania paliwa np. w silnikach diesla (Diesel Exhaust Particles).
Słowa kluczowe: agregaty fraktalne, DEP

194
—————————————————————————————————————-

Rok 2014 nr 2

2014-2

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2
SPIS TREŚCI NUMERU

Str.
STRESZCZENIA pobierz spis
Artykuły naukowe:
R. BUJACZEK, E. DULCET, J. CHOJNACKI: Technika aplikacji melasy do konserwowanych pasz
Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 63-64                                        pobierz plik artykułu 
W pracy przedstawiono sposoby i środki aplikacji melasy do zakiszanych roślin. Stwierdzono, że ze względu na dużą gęstość oraz lepkość nie nadaje się do aplikacji i konieczne jest wstępne przygotowanie (rozcieńczanie wodą lub podgrzewanie). W warunkach polowych występuje jednak problem z jej podgrzewaniem, a rozcieńczenie wodą wymusza stosowanie zbiorników o dużej pojemności. Należy więc dążyć do opracowania techniki aplikacji z minimalną ilością wody lub opracować urządzenie podgrzewające współpracujące z aplikatorem. Jest to obecnie głównym zadaniem autorów. Z przeprowadzonych wcześniej badań wynika, że elementy wprowadzające dodatki do zielonki (rozpylacze, dysze) należy umieszczać w takim miejscu maszyny, w którym masa roślinna jest najbardziej rozluźniona. Aplikacja melasy podczas zbioru roślin ma tę zaletę, że proces konserwacji rozpoczyna się już w maszynie zbierającej.
Słowa kluczowe: melasa, technika aplikacji, konserwacja zielonek

63
—————————————————————————————————————- 
J. FLIZIKOWSKI, K. BIELIŃSKI: Prognozowanie energii i recyklingu. Część I. Modele energii, recyklingu i emisji
Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 65-66                                        pobierz plik artykułu 

W obu częściach pracy przedstawiono założenia, podstawy i modele rozwoju energetycznego i recyklingowego społeczeństwa. Głównym założeniem jest uporządkowanie wiedzy w kierunku modelowania procesorów energii, roli odpadów biologicznych, włóknistych i plastikowych jako potencjałów energetycznych, recyklingu i emisji. Uporządkowanie polega z jednej strony na sformalizowaniu etapów inżynierii prognozowania energetyki i recyklingu: charakterystyki użytkowe – idea i dobór warunków technicznych. Z drugiej – na formalizmach, modelach, obliczeniach, symulacjach.
Słowa kluczowe: prognozowanie, odpady, energetyka

65
—————————————————————————————————————-
J. FLIZIKOWSKI, K. BIELIŃSKI: Prognozowanie energii i recyklingu. Część II. Zasoby dla bezpiecznego życia

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 67-68                                        pobierz plik artykułu 

W obu częściach pracy przedstawiono założenia, podstawy i modele rozwoju energetycznego i recyklingowego społeczeństwa. Głównym założeniem jest uporządkowanie wiedzy w kierunku modelowania procesorów energii, roli odpadów biologicznych, włóknistych i plastikowych jako potencjałów energetycznych, recyklingu i emisji. Uporządkowanie polega z jednej strony na sformalizowaniu etapów inżynierii prognozowania energetyki i recyklingu: charakterystyki użytkowe – idea i dobór warunków technicznych. Z drugiej – na formalizmach, modelach, obliczeniach, symulacjach.
Słowa kluczowe: prognozowanie, odpady, energetyka

67
—————————————————————————————————————-
J. FLIZIKOWSKI, A. TOMPOROWSKI, M. ANTCZAK: Energia odnawialna i emisje
w transporcie

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 69-71                                        pobierz plik artykułu 

W pracy wykazano potrzebę działań technologicznych twórczych, a szczególnie zintensyfikowania rozwiązań w obszarze efektywności energetycznej, ekologicznej i ekonomicznej technologii przemysłowych, transportowych i życia codziennego.
Słowa kluczowe: biopaliwa, energia odnawialna, efektywność procesu, transport, sterowanie ekologiczne

69
—————————————————————————————————————-
J. FLIZIKOWSKI, J. SIDOR, A. TOMPOROWSKI, A. MROZIŃSKI: Analiza i ocena funkcjonalna młyna obrotowo-wibracyjnego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 71-73                                        pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono założenia, podstawy i przypadki analizy funkcjonalności prototypowego młyna obrotowo-wibracyjnego. Głównym założeniem było osiągnięcie stanów wysokiej jakości produktu, efektywności i nieszkodliwości procesu oraz produktu rozdrabniania materiałów polimerowych, włóknistych i biomateriałów. W wyniku przeprowadzonego postępowania analityczno-badawczego osiągnięto wskaźniki pozwalające na bardzo wysoką ocenę funkcjonalności prototypowego młyna obrotowo-wibracyjnego w zadanych warunkach technologicznych.
Słowa kluczowe: jakość, efektywność, rozdrabnianie obrotowo-wibracyjne

71
—————————————————————————————————————-
J. FLIZIKOWSKI, A. TOMPOROWSKI, A. MROZIŃSKI, J. SADKIEWICZ, J. SADKIEWICZ: Analiza i ocena funkcjonalna młyna 6-walcowego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 74-75                                        pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono założenia, podstawy i przypadki analizy funkcjonalności prototypowego młyna sześciowalcowego. Głównym założeniem było osiągnięcie stanów wysokiej jakości produktu, efektywności i nieszkodliwości procesu oraz produktu rozdrabniania uziarnionych materiałów biologicznych (ziaren pszenicy). W wyniku przeprowadzonego postępowania analityczno-badawczego osiągnięto wskaźniki pozwalające na bardzo wysoką ocenę funkcjonalności prototypowego młyna sześciowalcowego w zadanych warunkach technologicznych, a szczególnie laboratoryjnych.
Słowa kluczowe: jakość, efektywność, rozdrabnianie walcowe

74
—————————————————————————————————————-
Ł. JANCZEWSKI, M. DYLĄG: Wybrane zagadnienia modelowania procesu elektrokoagulacji w zastosowaniu do rozdziału emulsji olejowo-wodnych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 76-79                                        pobierz plik artykułu 

Przedstawiono istotę metody elektrokoagulacji w zastosowaniu do rozdziału emulsji O/W. Wykorzystano możliwości diagramu Venna, wskazując na złożoność możliwych interakcji mechanizmów procesów składowych. Skoncentrowano się na analizie i ocenie stanu wiedzy w zakresie modelowania elektrokoagulacji – stwierdzając brak liczbowego zachowania proporcji pomiędzy modelami deterministycznymi oraz stochastycznymi. W konkluzji wskazano na konieczność dalszych badań wykorzystujących podstawy systematyki modelowania matematycznego, ze szczególnym uwzględnieniem potencjału środowiska MOSAIC.
Słowa kluczowe: elektrokoagulacja, flotacja, koagulacja, modelowanie, emulsje O/W

76
—————————————————————————————————————-
M. JASTRZĘBSKA: Kruszywo z recyklingu materiałów budowlanych z odpadami poliestrowo-szklanymi

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 80-81                                        pobierz plik artykułu 

Produkty z materiałów budowlanych zawierających odpady poliestrowo-szklane (np. parapety) po pewnym czasie użytkowania stają się odpadem, który nie powinien trafić na składowisko. W pracy oceniono możliwość zastosowania tych materiałów jako kruszywo. Określono gęstość, nasiąkliwość, mrozoodporność oraz odporność na ścieranie i rozdrabnianie badanego kruszywa. Wstępne badania wykazały, że materiał budowlany z odpadami poliestrowo-szklanymi może być zastosowany jako kruszywo do podbudowy dla drogownictwa.
Słowa kluczowe: kruszywo, recykling, odpady poliestrowo-szklane

80
—————————————————————————————————————-
J. KALWAJ: Dobór optymalnych energetycznie parametrów konstrukcyjnych rozdrabniaczy bijakowych do ziarna zbóż

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 82-83                                        pobierz plik artykułu 

W Polsce wzrasta zapotrzebowanie na maszyny paszowe małej wydajności, w tym na rozdrabniacze bijakowe. Niezbędna jest więc procedura doboru optymalnych energetycznie parametrów konstrukcyjnych tych maszyn. Obecna praca stanowi kontynuację opublikowanych autorskich badań własnych. Podano w niej nową, brakującą informację projektową dotyczącą zależności między powierzchnią otworów w sicie i powierzchnią roboczą bijaków w rozdrabniaczu. Pozwala ona na określenie procedury doboru parametrów optymalnych dla rozdrabniaczy o wydajności od 300 do 1000 kg/h.
Słowa kluczowe: rozdrabnianie, rozdrabniacz bijakowy, produkcja pasz, ziarno zbóż

82
—————————————————————————————————————-
J. KALWAJ: Wpływ parametrów sita rozdrabniacza bijakowego na efektywność jego pracy

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 84-85                                        pobierz plik artykułu 

Metoda doboru optymalnych energetycznie parametrów rozdrabniacza bijakowego na drodze eksperymentalnej była tematem poprzednich prac autora. Niniejsza praca dotyczy współzależności przepustowości sita oraz jego wytrzymałości mechanicznej w aspekcie grubości. Z przeprowadzonych badań wynika, że najkorzystniejsze energetycznie jest sito, które dla otworów 3, 4, 5, 6 mm ma grubość od 3÷4 mm, a kąt opasania komory roboczej wynosi 360º.
Słowa kluczowe: rozdrabniacz bijakowy, produkcja pasz, ziarno zbóż, sito

84
—————————————————————————————————————-
A.J. KEUTGEN, J. POBEREŻNY, E. WSZELACZYŃSKA, B. MURAWSKA, E. SPYCHAJ-FABISIAK: Wpływ przechowywania na procesy ciemnienia bulw ziemniaka (Solanum tuberosum L.) i ich właściwości prozdrowotne

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 86-88                                        pobierz plik artykułu 

Badania przeprowadzone na dwóch odmianach ziemniaków Augusta i Victoria uprawianych w latach 2011–2012 w Stacji Badawczej w Mochełku wykazały istotne obniżenie zawartości suchej masy, skrobi, kwasu askorbinowego, zawiązków fenolowych ogółem oraz pojemności antyoksydacyjnej bulw po przechowywaniu, przy równoczesnym zwiększeniu skłonności do ciemnienia. Odporniejsza na straty podczas przechowywania okazała się odmiana Augusta. Pomimo zmian podczas przechowywania obie odmiany nadal odznaczały się dobrą jakością i nadawały się zarówno do konsumpcji jak i produkcji wyrobów uszlachetnionych.
Słowa kluczowe: ziemniak, kwas askorbinowy, polifenole, FRAP, ciemnienie, przechowywanie

86
—————————————————————————————————————-
J. KOWALIK, A. ZALEWSKA: Stopy cynku nakładane metodą elektrolityczną

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 89-90                                        pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki badań powłok stopowych cynku otrzymanych z kąpieli galwanicznych Chemoalloy Fe i Ni CHS. Badano wpływ warunków prądowych współosadzania na morfologię powierzchni powłok. Stwierdzono, że z kąpieli Zn-Fe otrzymuje się błyszczące powłoki stopowe. Wzrost temperatury kąpieli Zn-Fe do 25oC spowodował zmniejszenie grubości powłok oraz zmatowienie powierzchni. Otrzymane powłoki stopowe Zn-Ni charakteryzowały się dużą równomiernością i brakiem połysku. Wraz ze wzrostem gęstości prądu powstały powłoki o płytkowej strukturze.
Słowa kluczowe: elektrolityczne stopy cynku

89
—————————————————————————————————————-
K. KRÓLIKOWSKI, K. PISZCZEK, T. ŻUK: Rozdział mieszanin tworzyw polimerowych
o różnej twardości

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 91-92                                        pobierz plik artykułu 

Omówiono metody separacji odpadów tworzyw polimerowych. Zaprezentowano nową metodę rozdziału na podstawie różnicy twardości tworzyw wraz z istotą budowy i działania rozdzielacza igłowego. Przedstawiono wstępne wyniki rozdziału modelowych mieszanin dwuskładnikowych (PVC/TPU i PELD/ABS) uzyskane na prototypowym rozdzielaczu.
Słowa kluczowe: odpady polimerowe, rozdział mieszanin polimerowych, separator igłowy

91
—————————————————————————————————————-
T. MIKOŁAJCZYK: Sposoby intensyfikacji dogładzania oscylacyjnego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 93-95                                        pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono opracowane w Zakładzie Inżynierii Produkcji Uniwersytetu Technologiczno Przyrodniczego w Bydgoszczy sposoby intensyfikacji dogładzania oscylacyjnego poprzez komputerowe sterowanie częstotliwością drgań osełki oraz poprzez zastosowanie dogładzania hybrydowego, elektrochemiczno-ściernej techniki usuwania naddatku obróbkowego.
Słowa kluczowe: dogładzanie oscylacyjne, sterowanie komputerowe, obróbka elektrochemiczno-ścierna

93
—————————————————————————————————————-
B. MURAWSKA, E. SPYCHAJ-FABISIAK, A. KEUTGEN, E. WSZELACZYŃSKA,
J. POBEREŻNY: Cechy technologiczne badanych odmian ziarna pszenicy ozimej uprawianych w warunkach Polski i Wiekiej Brytanii

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 96-98                                        pobierz plik artykułu 

Odmiany pszenicy ozimej uprawiano odpowiednio w Wielkiej Brytanii: Alchemy, Ascot, Oakley i Solstice oraz w Polsce: Muszelka, Batuta i Bogatka. Badania prowadzono w latach 2009–2011 i dotyczyły one określenia plonu ziarna i jego cech jakościowych. Dokonano oceny mąki, zawartość białka i wybranych cech technologicznych (liczby opadania, testu Zeleny’ego, zawartości glutenu mokrego). Stwierdzono, że brytyjskie odmiany pszenicy uzyskały wyższe plony ziarna oraz, że wszystkie badane odmiany pszenicy ozimej różniły się parametrami technologicznymi.
Słowa kluczowe: gluten mokry, odmiany, liczba opadania, plon, pszenica ozima

96
 —————————————————————————————————————-
J. PACIOREK-SADOWSKA, B. CZUPRYŃSKI, J. LISZKOWSKA, M. BOROWICZ: Wykorzystanie ubocznego produktu spalania węgla kamiennego w produkcji tworzyw poliuretanowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 99-100                                        pobierz plik artykułu 

Autorzy przeprowadzili badania nad wykorzystaniem odpadowych mikrosfer do produkcji sztywnych pianek poliuretanowo-poliizocyjanurowych. Mikrosfery glinokrzemianowe powstają jako uboczny produkt procesu spalania węgla kamiennego w klasycznych paleniskach w elektrowniach lub elektrociepłowniach. Stanowią frakcję ziarnową popiołów lotnych. Zbadano wpływ stosunku ilościowego mikrosfer na właściwości syntezowanych sztywnych pianek PUR-PIR, zmieniając ich zawartość od 20% wag. do 25% wag. Stosowanie mikrosfer glinokrzemianowych jako napełniacza w produkcji pianek PUR-PIR powoduje obniżenie ich kruchości, palności i temperatury mięknienia. Natomiast zwiększa gęstość i wytrzymałość pianek na ściskanie w porównaniu z pianką odniesienia.
Słowa kluczowe: sztywna pianka poliuretanowo-poliizocyjanurowa, napełniacz, mikrosfera

99
—————————————————————————————————————-
K. PERZ, A. REWOLIŃSKA, K. GRZEŚKOWIAK: Wyznaczanie strat ciśnienia w instalacji sprężonego powietrza

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 101-102                                        pobierz plik artykułu 

Celem pracy było określenie wartości strat ciśnienia w instalacji sprężonego powietrza. Oprócz charakterystyki sprężonego powietrza podano także informacje dotyczące sieci pneumatycznej – jej budowy, elementów składowych, a także strat ciśnienia, które powstają w takich instalacjach. Przedstawiono autorski program FINCH, który pozwala na szybkie i kompleksowe obliczanie strat ciśnienia w instalacji sprężonego powietrza.
Słowa kluczowe: sprężone powietrze, straty ciśnienia, instalacja sprężonego powietrza, straty energii

101
—————————————————————————————————————-
I. PIASECKA: Modele cyklu życia w ocenie destrukcyjności wirnika elektrowni wiatrowej.
Cz. I. Podstawy teoretyczne

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 103-104                                        pobierz plik artykułu 

W pracy dokonano przeglądu literatury odnoszącej się do oceny środowiskowej recyklingu zespołów roboczych elektrowni wiatrowej, opartej na modelowaniu LCA. Scharakteryzowano pojęcie destrukcyjności obiektów technicznych, omówiono główne założenia oceny cyklu życia (LCA) oraz przedstawiono wybrane modele oceny wpływu, a mianowicie Ekowskaźnik 99 (Eco-indicator 99), CED (Cumulative Energy Demand) oraz IPCC (IPCC 2007 GWP 100a (Intergovernmental Panel on Climate Change, Global Warming Potential, 100 years).
Słowa kluczowe: elektrownia wiatrowa, destrukcyjność, recykling, ocena cyklu życia (LCA), Ekowskaźnik 99, CED, IPCC

103
—————————————————————————————————————-
B. PRZYBYLIŃSKI: Eksploatacyjne ryzyko maszynowe w przetwórstwie tworzyw sztucznych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 105-106                                        pobierz plik artykułu 

Maszyny do przetwórstwa tworzyw sztucznych, pomimo zastosowanych przez producentów wielu środków technicznych służących zapobieganiu zagrożeniom dla operatora i środowiska, stwarzają jednak sytuacje powodujące zagrożenia wypadkowe lub też wypadki przy pracy z tymi maszynami. Istnieje więc potrzeba minimalizacji zagrożeń również na etapie eksploatacji, zarówno podczas użytkowania maszyn, jak i ich obsługiwania. W pracy wskazano metody i środki służące do osiągnięcia tego celu.
Słowa kluczowe: bezpieczeństwo maszyn przetwórstwa tworzyw sztucznych, zagrożenia maszynowe, bezpieczna eksploatacja maszyn

105
—————————————————————————————————————-
M. PRZYWARA, J. OLIWA, I. OPALIŃSKI: Wpływ wilgotności na charakterystyki płynięcia alternatywnych biopaliw stałych. Cz. 2. Mieszanki biomasy z węglem

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 107-109                                        pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wpływ wilgotności na charakterystyki płynięcia: mechaniczną i reologiczną mieszanek biomasy z węglem kamiennym. Charakterystykę mechaniczną wyznaczano metodą Jenikego. Wykazano, że zwiększanie wilgotności pogarsza zdolność płynięcia mieszanek, natomiast wzrost udziału biomasy zmniejsza wpływ wilgotności i stabilizuje właściwości wytrzymałościowe mieszanek. Charakterystykę reologiczną wyznaczano nową metodą obrotowego reometru proszkowego. Stwierdzono zmniejszanie się wytrzymałości mechanicznej mieszanek ze wzrostem wilgotności, co korzystnie wpływa na ich zdolność płynięcia.
Słowa kluczowe: biopaliwa, aparat Jenikego, obrotowy reometr proszkowy, współspalanie

107
—————————————————————————————————————-
M. RUSZKOWSKA: Pieczywo bezglutenowe – ocena trwałości z zastosowaniem metod sorpcyjnych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 110-112                                        pobierz plik artykułu Celem pracy była ocena trwałości pieczywa bezglutenowego z zastosowaniem metod sorpcyjnych. Materiałem badawczym były trzy produkty: mieszanka Finax do wypieku chleba bezglutenowego (I), chleb świeży bezglutenowy (II) i chleb bezglutenowy przechowywany w warunkach zamrażalniczych (-18oC), (III). Stwierdzono, że proces zamrażania i 30-dniowego przechowywania zamrażalniczego wpłynął na trwałość pieczywa bezglutenowego III. Chleb bezglutenowy III charakteryzował się obniżeniem właściwości sorpcyjnych w całym zakresie aktywności wody. Prawdopodobnie w produkcie III oprócz procesu wysychania i czerstwienia, podczas którego nastąpiły zmiany zdolności wiązania wody przez miękisz, miało miejsce również wymrożenie wody z hydrokoloidów odpowiedzialnych za tworzenie struktury produktu bezglutenowego.
Słowa kluczowe: chleb bezglutenowy, aktywność wody, czerstwienie, izoterma sorpcji

110
—————————————————————————————————————-
J. SADOWSKI, T. FĄS: Minimalizacja hałasu taśmociągu transportującego węgiel brunatny

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 113-115                                        pobierz plik artykułu 

W pracy opisano wyciszenie taśmociągu transportującego węgiel z Kopalni Węgla Brunatnego Turów (Bogatynia) do Elektrowni Turów (Zgorzelec). Omawiany taśmociąg, pracujący w cyklu całodobowym, przechodzi blisko miejskich terenów zamieszkałych i przed wyciszeniem powodował swym hałasem znaczne przekroczenia dopuszczalnych norm, zwłaszcza w porze nocnej. Przedstawiono ocenę efektów wyciszenia taśmociągu na podstawie efektów wyciszenia jego odcinka, analizując model analityczny i model numeryczny. Wyniki tej analizy zastosowano przy zrealizowanym wyciszeniu taśmociągu. Poziom hałasu (szacowany oraz po zainstalowaniu ekranów) w strefie chronionej obniżył się o ok. 20 dB(A) w stosunku do stanu bez ekranowania, a w porze nocnej był niższy o ok. 8 dB(A) od dopuszczalnego progu normy.
Słowa kluczowe: hałas taśmociągu, minimalizacja hałasu

113
—————————————————————————————————————-
A. SADOWSKI, B. ŻÓŁTOWSKI: Wyznaczanie sprawności układu przeniesienia napędu
w aspekcie badań rozpływu energii samochodu ciężarowo-terenowego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 116-118                                        pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono metodę określenia sprawności układu przeniesienia napędu, którą zweryfikowano na podstawie wyników przeprowadzonych badań rozpływu energii samochodu ciężarowo-terenowego STAR 266M2. Zwiększenie sprawności jest równoznaczne ze zmniejszeniem zużycia energii, a dążenie do jak najwyższej sprawności wymaga redukcji strat. Sprawność tego układu ma bezpośredni wpływ na zużycie energii w formie paliwa, pobieranego przez silnik. Uzyskane wyniki badań mogą ułatwić identyfikację miejsc występowania strat energii w układzie napędowym pojazdów będących w procesie eksploatacji.
Słowa kluczowe: sprawność, rozpływ energii, układ przeniesienia napędu, samochód ciężarowo-terenowy

116
—————————————————————————————————————-
J. SKONECZNA-ŁUCZKÓW, W. CIESIELCZYK, A. KAMIŃSKA-PĘKALA: Wpływ liczby fluidyzacji na egzergetyczną ocenę procesu suszenia biomasy

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 119-121                                        pobierz plik artykułu 

Dokonano oceny suszenia fluidalnego ziaren maku pod kątem minimalizacji nakładów energetycznych, analizując wpływ zmian wartości liczby fluidyzacji. Analizę wykonano określając zależności jednostkowego zużycia egzergii i sprawności egzergetycznej od wilgotności materiału. Dla porównania przeprowadzono także analizę dla suszenia w złożu stacjonarnym. Wyniki analizy egzergetycznej mogą być podstawą działań innowacyjnych w kierunku zmniejszenia energochłonności analizowanego węzła technologicznego np. zastosowania recyrkulacji czynnika fluidyzująco-suszącego.
Słowa kluczowe: egzergia, suszenie, liczba fluidyzacji

119
—————————————————————————————————————-
A. WĄSICKI, M. KUR, M. WOLSKI: Wpływ starzenia atmosferycznego na niektóre właściwości folii z kompozytu polipropylen/mączka drzewna 50/50

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 122-124                                        pobierz plik artykułu 

Badano wpływ czynników atmosferycznych przez okres 3, 6, 9 i 12 miesięcy na starzenie się folii z kompozytu polipropylen /mączka drzewna 50/50. Przeprowadzono mikroskopowe obserwacje powierzchni, zmierzono naprężenie i wydłużenie względne na granicy plastyczności oraz oznaczono WSP. Ustalono, że w wyniku działania promieniowania UV uszkodzeniom ulega naskórkowa warstwa PP oraz odsłonięte zostają fragmenty drzewnego napełniacza. Ułatwia to wnikanie wilgoci i pogorszenie spójności kompozytu oraz biodegradację drewna. Po rocznym starzeniu, wskutek znacznej degradacji PP, WSP kompozytu rośnie kilkunastokrotnie, a folia nie nadaje się do powtórnego przetwórstwa.
Słowa kluczowe: kompozyt, polipropylen, mączka drzewna, naturalne starzenie

122
—————————————————————————————————————-
J. WILCZARSKA: Zastosowanie metod ultradźwiękowych w procesie regeneracji części maszyn

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 125-126                                        pobierz plik artykułu 

Wzrost zainteresowania badaniami ultradźwiękowymi wynika z ich nieniszczącego charakteru, który zapewnia ocenę trwałości elementów maszyn podczas działania obciążeń, identyfikację przydatności technologicznej i eksploatacyjnej materiału oraz ocenę niezawodności i bezpieczeństwa maszyny, nie ingerując znacząco w jego strukturę i właściwości użytkowe. W pracy przedstawiono metody badań ultradźwiękowych oraz aparaturę badawczą wykorzystywaną do tych badań. Szczególną uwagę zwrócono na możliwości cyfrowego ultradźwiękowego defektoskopu CUD.
Słowa kluczowe: metody ultradźwiękowe, fale ultradźwiękowe, cyfrowy defektoskop ultradźwiękowy

125
—————————————————————————————————————-
E. WSZELACZYŃSKA, J. POBEREŻNY, M. GRUSZCZEWSKI: Trwałość przechowalnicza
i stabilność cech jakościowych wybranych odmian ziemniaka o różnym kierunku użytkowania

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 127-129                                        pobierz plik artykułu 

Wstąpienie Polski do UE dało większe możliwości korzystania z odmian wyhodowanych w innych krajach. Uzasadnione są więc badania mające na celu sprawdzenie stabilności cech jakościowych wybranych odmian ziemniaka uprawianych w Polsce. W badaniach użyto 8 odmian ziemniaka pochodzących od producenta Norika Polska SA o różnej przydatności i długości okresu wegetacji: Gala, Karlena, Lambada, Pirol, Karatop, Kiebitz, Molli, Albatros. Badania prowadzono przez 3 lata (2009–2011). Celem podjętych badań było określenie trwałości przechowalniczej oraz stabilności wybranych parametrów jakościowych odmian ziemniaków przeznaczonych na różne kierunki użytkowania. Wybrane do badań odmiany charakteryzowały się dobrą trwałością przechowalniczą, gdyż średnie straty świeżej masy dla tych odmian były na poziomie tylko 4,5%. Odmiany różniły się istotnie między sobą zawartością suchej masy i skrobi. Wszystkie odmiany spełniały kryteria jakości w zakresie suchej masy i skrobi w zależności od kierunku ich użytkowania zarówno po zbiorze jak i po przechowywaniu. Uprawa odmian zagranicznych w warunkach Polski nie wpływa w znacznym stopniu na pogorszenie badanych parametrów jakości bulw. Rzeczywiste straty suchej masy i skrobi po przechowywaniu są wyższe odpowiednio o 3,9 pkt% i 3,6 pkt%.
Słowa kluczowe: odmiana, skrobia, sucha masa, trwałość przechowalnicza, ziemniak, zmienność

127
—————————————————————————————————————-
A. ZALEWSKA, J. KOWALIK: Badanie wpływu wybranych stabilizatorów na trwałość akrylowego układu dyspersyjnego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 130-132                                        pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono badania stabilności wodorozcieńczalnych kompozycji akrylowych zawierających żywicę akrylową (Acronal LR 9014), niejonowy środek powierzchniowo czynny (Rokanol T18), zagęszczacz nieorganiczny – bentonit. Otrzymano układy powłokotwórcze, które aplikowano na płytki stalowe, szklane oraz drewno. Powłoki lakierowe poddano badaniom fizykochemicznym i fizykomechanicznym. Uzyskano trwałą i stabilną kompozycję wodorozcieńczalną nadającą się do malowania na powierzchniach stalowych i drewnianych.
Słowa kluczowe: farba akrylowa, niejonowy środek powierzchniowo czynny, bentonit

130
—————————————————————————————————————-
M. ZASTEMPOWSKI, A. BOCHAT, K. KORPAL: Analiza możliwości badań stanowiskowych procesu cięcia materiału roślinnego

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 2, 133-135                                        pobierz plik artykułu 

Jedną z ważnych dróg obniżenia kosztów produkcji związanej z materiałem roślinnym jest m. in. zdecydowane zmniejszenie nakładów potrzebnych na jego pozyskanie. Dotyczy to głównie cięcia materiału przeznaczonego zarówno do produkcji żywności, pasz oraz materiału na cele energetyczne. Dlatego w Zakładzie Techniki Rolniczej opracowano stanowiska do badania i optymalizacji nakładów energetycznych podczas cięcia materiału roślinnego.
Słowa kluczowe: nożycowo-palcowy zespół tnący, bębnowy zespół tnący, badania energochłonności cięcia materiału roślinnego
—————————————————————————————————————-

133

Rok 2014 nr 1

2014-1

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1
SPIS TREŚCI NUMERU

Str.
STRESZCZENIA  pobierz spis
Artykuły naukowe:
A. ADACH, A. PAWLAK, A. ZERA, B. KACZOROWSKA, D. KAMIŃSKA: Badanie transportu składnika w układach symulujących układy biomedyczne

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 8-9                                        pobierz plik artykułu 

Podstawowym mechanizmem transportu masy w układach biomedycznych jest dyfuzja w ciałach porowatych lub cieczy, transport przez błony selektywne. W pracy doświadczalnie zbadano szybkość transportu składnika wykorzystując skonstruowany zestaw sekwencyjny, będący modyfikacją komory dyfuzyjnej i metody warstwy półnieskończonej. Substancją aktywną była czerwień koszenilowa A. Stosowano takie media jak: hydrożele, syntetyczna ślina, roztwór cieczy lepkiej imitujący śluz (roztwory soli sodowej karboksymetylocelulozy). Jako podkładki wykorzystywano membrany Pall Supor 100 Membrane Filters PES (0,1 μm). Wyznaczono gęstości strumienia składnika, współczynniki filtracji oraz wartości zastępczego współczynnika dyfuzji.
Słowa kluczowe: dyfuzja, transport leków, transport substancji, komora dyfuzyjna

8
—————————————————————————————————————-
J. BANASZAK: Zastosowanie metody emisji akustycznej do monitorowania pęknięć
w materiałach suszonych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 10-12                                        pobierz plik artykułu 

W trakcie suszenia materiałów powstające w nich pęknięcia są źródłem emisji sygnałów akustycznych. Intensywność tych sygnałów, ich liczba oraz energia mogą służyć do bieżącej oceny destrukcji materiałów w trakcie procesu suszenia. Dzięki temu możliwa jest odpowiednia kontrola warunków suszarniczych pozwalająca na uniknięcie destrukcji wyrobu. Celem pracy było przedstawienie możliwości zastosowania wielokanałowej metody emisji akustycznej do oceny stanu zniszczeń w suszonej kaolinowej próbce oraz lokalizacja miejsc ich powstawania.
Słowa kluczowe: lokalizacja pęknięć, emisja akustyczna, suszenie, kaolin

10
—————————————————————————————————————-
M. CUDAK: Analiza wpływu wybranych parametrów na udział gazu zatrzymanego
w cieczy dla układu ciecz-gaz-biofaza

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 13-14                                        pobierz plik artykułu 

Badania miały na celu określenie wpływu wybranych parametrów (natężenia przepływu gazu, częstości obrotów mieszadła, stężenia zawiesiny drożdży oraz typu mieszadła) na udział gazu zatrzymanego w cieczy dla układu ciecz-gaz-biofaza. Badania wykonano w mieszalniku o średnicy D = 0,634 m z mieszadłem szybkoobrotowym (turbinowym Rushtona, turbinowym Smitha oraz A 315). Wyniki badań opracowano w postaci równania modułowego. Na podstawie przeprowadzonych pomiarów stwierdzono, że udział gazu zatrzymanego w cieczy silnie zależy od natężenia przepływu gazu oraz częstości obrotów mieszadła.
Słowa kluczowe: mieszanie, udział gazu zatrzymanego w cieczy, układ ciecz-gaz-biofaza

13
—————————————————————————————————————-
P. DOMAGALSKI, M. DZIUBIŃSKI: Praktyczne aspekty pasywnej mikroreometrii optycznej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 15-16                                        pobierz plik artykułu 

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie techniki pasywnej reologii optycznej na przykładzie porównania własnych wyników pomiarów lepkości uzyskanych tą techniką dla wody, glikolu i jego roztworów z klasycznymi pomiarami reologicznymi (Anton Paar Physica 301). Na podstawie tak dokonanych pomiarów dokonano omówienia praktycznych aspektów i problemów pomiarowych skali mikro, takich jak wpływ ścian oraz wielkości i stężenia znaczników na wartość zmierzonej lepkości cieczy.
Słowa kluczowe: mikroreologia optyczna, reologia

15
—————————————————————————————————————-
J. DZIAK, K. RATAJCZAK: Zastosowanie pierścieni Białeckiego jako turbulizatorów zwiększających sprawność wymiennika ciepła

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 17-18                                        pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono wyniki badań ruchu ciepła w wymienniku typu rura w rurze, wypełnionym pierścieniami Białeckiego, jako turbulizatorami cieczy. Zastosowanie turbulizatorów powoduje 1,5÷2-krotny wzrost wartości współczynników przenikania ciepła
w stosunku do rury pustej. Zastosowanie turbulizatorów w postaci pierścieni Białeckiego powoduje ok. 100-krotny wzrost spadku ciśnienia cieczy przepływającej w rurze w stosunku do rury bez wypełnienia.
Słowa kluczowe: pierścienie Białeckiego, turbulizatory, wymiana ciepła

17
—————————————————————————————————————-
M. FRIEDRICH: Zastosowanie oceny zapachowego oddziaływania w projektowaniu, optymalizacji i wyborze lokalizacji potencjalnie uciążliwej instalacji

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 19-20                                        pobierz plik artykułu 

W pracy opisano procedurę oceny zapachowego oddziaływania przedsięwzięcia, umożliwiającą określenie racjonalnej lokalizacji, optymalnej wysokości punktu wyrzutu gazów do atmosfery lub stopnia oczyszczenia gazów odlotowych, niezbędnych do zminimalizowania zapachowego oddziaływania do poziomu akceptowalnego przez lokalną ludność. Przedstawiono również jej zastosowanie na hipotetycznym przykładzie fermy trzody chlewnej, planowanej do budowy
w określonej odległości od zabudowań mieszkalnych.
Słowa kluczowe: modelowanie rozprzestrzeniania się odorów, emisja zapachowa, uciążliwość zapachowa, ferma trzody chlewnej

19
—————————————————————————————————————-
D. HEIM, A. MROWIEC, K. PRAŁAT: Zastosowanie stanowiska badawczego małych mocy do pomiarów przewodności cieplnej cieczy o gęstości większej od wody

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 21-22                                        pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki doświadczalnego wyznaczania współczynnika przewodzenia ciepła wody, gliceryny, aniliny i kwasu octowego. Zastosowano metodę gorącego drutu ze względu na jej prostotę, łatwość realizacji oraz dokładność. Specjalnie na potrzeby eksperymentu wykonano precyzyjny, analogowy przetwornik pomiaru temperatury R/U z wyjściem napięciowym. Pomiary były wykonywane i rejestrowane przez system komputerowy co 0,1 sekundy. Autorskie stanowisko pomiarowe pozwoliło wyznaczyć współczynniki przewodzenia ciepła cieczy
z dokładnością ± 5%.
Słowa kluczowe: współczynnik przewodzenia ciepła cieczy, metoda gorącego drutu

21
—————————————————————————————————————-
A. KRÓTKI, D. ŚPIEWAK, L. WIĘCŁAW-SOLNY, A. WILK, A. TATARCZUK: Wpływ natężenia przepływu gazu i cieczy na sprawność absorpcji CO2 w 30 % roztworze monoetanoloaminy

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 23-26                                        pobierz plik artykułu 

Przedstawiono badania wpływu obciążenia kolumny absorpcyjnej gazem i cieczą na efektywność i energochłonność procesu absorpcji CO2 w 30 % roztworze monoetanoloaminy. Instalacja laboratoryjna pracowała w sposób ciągły w układzie absorpcja-desorpcja. Badano strumień powietrza o zawartości 12÷14 % obj. CO2. Strumień gazu zmieniano w zakresie 3÷6 mn3/h, a strumień cieczy absorbującej w zakresie 20÷60 m3/h. Moc grzałki kolumny desorpcyjnej zmieniano w zakresie 1500÷3000 W. Określono sprawność usuwania CO2 z gazu oraz zapotrzebowanie cieplne procesu.
Słowa kluczowe: absorpcja CO2, CCS, MEA

23
—————————————————————————————————————-
P. PIANKO-OPRYCH: Modelowanie numeryczne reaktora z wyładowaniami dielektrycznymi barierowymi

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 27-28                                        pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wykorzystanie symulacji w diagnostyce warunków destrukcji lotnych związków organicznych z gazu podczas wyładowania barierowego w elemencie wyładowczym. Celem badań było opracowanie procedury modelowania umożliwiającej ujęcie zjawiska generowania plazmy i użycia aktywnych rodników do rozkładu toksycznych cząsteczek. Zastosowanie symulacji w diagnostyce warunków pracy reaktora pozwoli na optymalizację jego konstrukcji
i zwiększenie skuteczności oczyszczania gazu.
Słowa kluczowe: element wyładowczy, reaktor plazmowy, wyładowania dielektryczne barierowe, CFD

27
—————————————————————————————————————-
K. POKOMEDA, A. DAWIEC, D. PODSTAWCZYK, A. WITEK-KROWIAK, S. MODELSKI,
Z. SADOWSKI: Modelowanie matematyczne procesu perwaporacji roztworu woda-etanol z wykorzystaniem metod CFD oraz teorii Flory-Hugginsa

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 29-30                                        pobierz plik artykułu 

Rozdział mieszaniny woda-etanol ma duże znaczenie dla wielu gałęzi przemysłu. Powszechnie stosowane techniki rozdziału tego układu posiadają szereg wad. Jedną z alternatyw jest proces perwaporacji. W celu upowszechnienia stosowalności perwaporacji podjęto próbę modelowania wspomnianego układu. W tym celu wykorzystano model Flory-Hugginsa, I prawo Ficka oraz metody CFD. Otrzymane wyniki pozwoliły ocenić wpływ polaryzacji na transport masy w perwaporacji.
Słowa kluczowe: perwaporacja, teoria Flory-Hugginsa, modelowanie, CFD

29
—————————————————————————————————————-
G. ROGULA, M. RYCHLIK: Badania aerodynamiki nowego aparatu pulsofluidyzacyjnego – zmiana objętości komór naporowych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 31-32                                        pobierz plik artykułu 

Przedstawiono badania aerodynamiki aparatu pulsofluidyzacyjnego o nowej konstrukcji
z cyklicznie przemieszczanym strumieniem gazu. W aparacie tym w porównaniu do klasycznego układu zmieniono doprowadzenie powietrza zasilającego na stosowany w praktyce przemysłowej z możliwością wstępnego zasilania aparatu strumieniem gazu. Przeprowadzono badania wpływu zwiększenia objętości komór naporowych na zachowanie się złoża pulsofluidyzacyjnego w zależności od parametrów procesowych (częstotliwości pulsacji, wysokości złoża, średnicy cząstek, odsunięcia tarczy od gniazda rozdzielacza gazu).
Słowa kluczowe: aerodynamika, złoże pulsofluidalne, struktura złoża, komory naporowe

31
—————————————————————————————————————-
R. SAUK, F. MOSKAL: Metody optymalizacji kolejności analizy węzłów HAZOP

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 33-35                                         pobierz plik artykułu 


W artykule zaprezentowano metodykę ustalania optymalnej kolejności analizy węzłów HAZOP. Zaimplementowano w niej teorię grafów i rachunek macierzowy stosowane w inżynierii chemicznej i procesowej do modelowania matematycznego instalacji procesowych. Opisywane metody zostały z powodzeniem zastosowane w ramach przeprowadzonych analiz HAZOP instalacji kotła parowego z cyrkulującym złożem fluidalnym (CFB) oraz podziemnego magazynu gazu.
Słowa kluczowe: HAZOP, teoria grafów, rachunek macierzowy, dekompozycja systemów

33
—————————————————————————————————————-
W. SAWIŃSKI, J. FEDER-KUBIS, W. LUDWIG: Modelowanie CFD wypływu kropli
z dystrybutora

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 36-37                                        pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono symulację CFD powstawania kropli w pojedynczym dystrybutorze
w kolumnie ekstrakcyjnej. Określono wpływ takich parametrów, jak średnica dystrybutora, temperatura oraz prędkość fazy w dystrybutorze na wielkość kropli, co pozwala na zaprojektowanie dystrybutora o optymalnym rozmiarze. Wyniki symulacji CFD mogą dać cenne informacje dotyczące tworzenia się kropli. Uzyskane wyniki symulacji zweryfikowano poprzez porównanie z wartościami obliczonymi z korelacji
literaturowych.
Słowa kluczowe: powstawanie kropli, symulacja CFD

36
—————————————————————————————————————-
M. STASIAK, M. BOGACKI, Z. GÓRSKI, G. MUSIELAK, M. SZŁAPKA, E. ŻYWEK: Wyznaczanie współczynnika dyfuzji kompleksu kobaltu z kwasem di(2-etyloheksylo)fosforowym (D2EHPA) w toluenie z wykorzystaniem hiperspektralnego obrazowania cyfrowego oraz metody elementów skończonych

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 38-39                                        pobierz plik artykułu 

W pracy zaproponowano metodę wyznaczania współczynnika dyfuzji. Metoda ta polega na określeniu rozkładów przestrzennych stężenia badanych związków w czasie za pomocą hiperspektralnego obrazowania cyfrowego. Następnie otrzymane rozkłady są porównywane
z rozwiązaniami numerycznymi równania dyfuzji. Rozwiązania te są otrzymywane za pomocą MES. Współczynnika dyfuzji poszukuje się wykorzystując optymalizacyjne rozwiązanie zagadnienia odwrotnego. W pracy wyznaczono współczynnik dyfuzji wybranego związku
w toluenie.
Słowa kluczowe: współczynnik dyfuzji, obrazowanie cyfrowe, metoda elementów skończonych, optymalizacja

38
—————————————————————————————————————-
T. ŚLIWA, G. MUSIELAK: Właściwości mechaniczne materiałów ilastych w funkcji ich wilgotności

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 40-41                                        pobierz plik artykułu 

Właściwości materiałów ilastych, takich jak glina czy kaolin, zmieniają się silnie w zależności
od ich wilgotności. Celem pracy były badania wytrzymałościowe dwu odmian gliny oraz dwu odmian kaolinu. Przeprowadzono badania zginania trój- i czteropunktowego oraz testy ściskania otrzymując zależności naprężeń maksymalnych i modułów Younga od wilgotności. Dodatkowo przeprowadzono pomiary skurczu podczas bardzo powolnego procesu suszenia.
Słowa kluczowe: materiały ilaste, suszenie, badania wytrzymałościowe

40
—————————————————————————————————————-
E. VOGT, A. BISZTYGA: Badanie właściwości hydrofobowych proszków wapiennych modyfikowanych handlowymi modyfikatorami

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 42-43                                        pobierz plik artykułu 

Badano surowe i hydrofobowe pyły wapienne. Proces hydrofobizacji prowadzono za pomocą typowych przemysłowych modyfikatorów: kwasu stearynowego, preparatu silikonowego oraz preparatu bitumicznego. Właściwości hydrofobowe materiałów określano w oparciu o wyniki pomiarów kątów zwilżania, uzyskane metodami: siedzącej kropli, wzniesienia kapilarnego oraz zwilżania cienkiej warstwy. Otrzymane wyniki umożliwiły określenie właściwości powierzchniowych hydrofobowych proszków wapiennych.
Słowa kluczowe: hydrofobowy, proszek wapienny, modyfikacja, właściwości

42
—————————————————————————————————————-
M. WOJASIŃSKI, T. CIACH: Analiza porównawcza wpływu wybranych parametrów procesowych na strukturę nanowłóknin PLLA wytwarzanych metodą elektroprzędzenia i rozdmuchu roztworu polimeru

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 44-45                                        pobierz plik artykułu 

Rozdmuch roztworu polimeru zaproponowano jako nową metodę wytwarzania nanowłóknin. Jest to metoda bardziej wydajna, umożliwiająca powiększenie skali, alternatywna wobec stosowanego obecnie elektroprzędzenia. Porównano wpływ parametrów procesowych obu metod na wytwarzany produkt – nanowłóniny z 6% roztworu poli-L-kwasu mlekowego. Analizując wykresy Pareto oraz wykresy dopasowanych powierzchni wykazano, że rozdmuch roztworu polimeru może z powodzeniem zastąpić elektroprzędzenie.
Słowa kluczowe: nanowłókna, elektroprzędzenie, rozdmuch roztworu polimeru, poli-L-kwas mlekowy, biomateriały

44
—————————————————————————————————————-
G. WOŁKOWYCKI, A. DUDAR: Wyznaczanie mocy indykowanej tłokowej sprężarki chłodniczej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 46-47                                        pobierz plik artykułu 

W pracy przedstawiono metodę pomiaru mocy indykowanej tłokowej sprężarki chłodniczej. Stanowisko zostało zbudowane w oparciu o agregat skraplający WF 180. Metodę badawczą oparto się na pomiarze ciśnienia w cylindrze sprężarki w funkcji kąta obrotu wału korbowego. Do pomiaru ciśnienia wykorzystano tensometryczny przetwornik ciśnienia własnej konstrukcji, natomiast do określenia położenia tłoka zastosowano układ kontaktron – wirujący magnes. Układ pomiarowy został zbudowany przy wykorzystaniu rejestratora MC201 oraz komputera PC. Pomiary pozwoliły określić parametry pracy badanej sprężarki oraz jej stan techniczny.
Słowa kluczowe: indykator, sprężarka, chłodzenie, COP

46
—————————————————————————————————————-
Z. ZIOBROWSKI, R. KRUPICZKA, A. ROTKEGEL: Zwiększenie selektywności rozdziału mieszanin ciekłych w procesie destylacji dyfuzyjnej

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 48-50                                        pobierz plik artykułu 

Przedstawiono wyniki badań rozdziału mieszanin ciekłych w zintegrowanym procesie odparowania i kondensacji filmu cieczy spływającej po ściance rury pionowej w obecności inertów w fazie gazowej oraz ciekłej. Otrzymano znaczny wzrost selektywności rozdziału mieszaniny ciekłej przy dużej zawartości inertu w fazie ciekłej (glikol). Mierzone wartości strumieni masowych rosną z temperaturą odparowania i maleją ze wzrostem zawartości inertu w fazie ciekłej.
Słowa kluczowe: destylacja dyfuzyjna, odparowanie, kondensacja

48
—————————————————————————————————————-
M. ŻUKOWSKI: Modelowanie zjawisk wymiany ciepła i transportu masy w solarnym podgrzewaczu powietrza

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 1, 51-52                                        pobierz plik artykułu 

W pracy zaprezentowano prototypową konstrukcję kolektora słonecznego bazującego na technice mikrostrumieni powietrznych. Do analizy procesu wymiany ciepła i transportu masy zachodzących w testowanym urządzeniu wykorzystano symulacje komputerowe z zastosowaniem algorytmów CFD. Sprawność cieplna kolektora, definiowana jako stosunek energii konwertowanej na ciepło do całkowitej energii promieniowania padającej na absorber, mieściła się w granicach od 60% do ok. 90%. Porównanie rezultatów obliczeń numerycznych oraz wyników eksperymentu świadczy o stosunkowo dużej dokładności wykonanych symulacji.
Słowa kluczowe: CFD, powietrzne kolektory słoneczne, technika mikrostrumieni,
wymiana ciepła

51
—————————————————————————————————————-

Wszystkie prawa zastrzeżone. Wykonanie & Hosting CAPRISOFT S.C.