Rok 2014 nr 4

Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4
SPIS TREŚCI NUMERU		Str.
STRESZCZENIA	pobierz spis
Artykuły naukowe:
B. AMBROŻEK, E. KRUCZKOWSKA, P. POPIOŁEK, K. ZIĘTARSKA: Równowaga adsorpcji izopropanolu na adsorbencie polimerowym Dowex Optipore V503 Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 215-216 pobierz plik artykułu Przeprowadzono badania równowagi adsorpcji izopropanolu na adsorbencie polimerowym Dowex Optipore V503 stosując metodę dynamiczną. Badania wykonano dla temperatur 293 K, 313 K, 333 K i 353 K oraz ciśnień cząstkowych par izopropanolu zawartych w przedziale 0÷4418 Pa. Do korelacji danych doświadczalnych zastosowano wielotemperaturowe modele Totha i Dubinina-Astachowa. Stosując równanie Clausiusa-Clapeyrona wyznaczono ciepło adsorpcji izopropanolu. Wyniki wykonanych badań wskazują na przydatność adsorbentu polimerowego Dowex Optipore V503 do usuwania izopropanolu z zanieczyszczonych strumieni powietrza. Słowa kluczowe: adsorbenty polimerowe, równowaga adsorpcji, ciepło adsorpcji, izopropanol		215
—————————————————————————————————————-
J. ANTCZAK, K. PROCHASKA: Wydzielanie i zatężanie kwasu bursztynowego z modelowego roztworu pofermentacyjnego po biokonwersji glicerolu Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 217-218 pobierz plik artykułu Przeprowadzono badania separacji kwasu bursztynowego z modelowych brzeczek pofermentacyjnych techniką nanofiltracji (NF) oraz elektrodializy bipolarnej (EDBM). Stwierdzono, że proces NF można z powodzeniem stosować do zatężania soli kwasu bursztynowego oraz odseparowania kwasu od wyjściowego glicerolu. Natomiast proces EDBM w elektrodializerze ze stosem typu AM-BM może być wykorzystany do dalszego zatężania kwasu bursztynowego i odseparowania go od pozostałych składników płynu pofermentacyjnego. Słowa kluczowe: nanofiltracja, elektrodializa, separacja, kwas bursztynowy		217
—————————————————————————————————————-
M. BALAWEJDER, P. ANTOS, R. JÓZEFCZYK, M. PIENIĄŻEK, W. PIĄTKOWSKI: Metoda remediacji gleby skażonej DDT i ocena stopnia skuteczności procesu z wykorzystaniem organizmów testowych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 219-220 pobierz plik artykułu Opracowano metodę remediacji gleby skażonej DDT z wykorzystaniem metod pogłębionego utleniania, gdzie głównymi czynnikami odpowiedzialnymi za degradację DDT były ozon i rodniki hydroksylowe. Dodatkowo skuteczność procesu potwierdzono metodami biologicznymi wykorzystując w tym celu organizm testowy Eisenia fetida. Słowa kluczowe: ozon, remediacja, gleba, DDT, dżdżownica		219
—————————————————————————————————————-
L. BRONIARZ-PRESS, M. MATUSZAK, M. OCHOWIAK, S. WŁODARCZAK, A. ZAJCHER: Wpływ właściwości cieczy na rozpylanie w inhalatorach medycznych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 221-222 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono wyniki badań rozpylania wodnych roztworów gliceryny o stężeniu 25÷70% wag. oraz alkoholu etylowego o stężeniu od 5% do 60% obj. w inhalatorach medycznych. Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych i analizę wpływu lepkości, napięcia powierzchniowego oraz konstrukcji inhalatora na wielkość kropel, ich rozkłady liczbowe oraz średnią średnicę kropli. Wykazano, że zarówno lepkość, jak i napięcie powierzchniowe oraz konstrukcja rozpylacza w istotny sposób wpływają na wielkości zastępczej średnicy kropli. Słowa kluczowe: inhalator, lepkość, napięcie powierzchniowe, średnia średnica objętościowo-powierzchniowa, widmo rozpylenia		221
—————————————————————————————————————-
L. BRONIARZ-PRESS, P.T. MITKOWSKI, W. SZAFERSKI, A. MARECKA: Modelowanie procesu odzysku fumaranu diamonu metodą nanofiltracji Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 223-224 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono wyniki symulacji procesu nanofiltracji wodnego roztworu fumaranu diamonu. Symulację przeprowadzono z wykorzystaniem oprogramowania gPROMS 3.7.1 i modelu Nernsta-Plancka. Osiągnięte na drodze modelowania stężenie jonów w permeacie posłużyło do wyznaczenia stopnia retencji poszczególnych jonów w układzie. Wykazano, że model Nernsta-Plancka może być użyty do wstępnych czynności projektowych oraz oceny wydajności procesu. Uzyskany stopień retencji nie odbiegał znacząco od stopnia retencji wyznaczonego na drodze doświadczalnej. Słowa kluczowe: nanofiltracja, modelowanie, model Nernsta-Plancka, stopień retencji		223
—————————————————————————————————————-
L. BRONIARZ-PRESS, W. SZAFERSKI, P.T. MITKOWSKI, A. MARECKA: Wykorzystanie układu dyfuzor membranowy-mieszadło HE-3X w procesach napowietrzania cieczy Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 225-226 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono wyniki badań testowych dla zmodyfikowanego mieszadła HE-3X oraz porównanie otrzymanych wyników z mieszadłem HE-3 i turbiną Rushtona. Badania doświadczalne przeprowadzono dla wody destylowanej i wodnych roztworów poliakryloamidu. Wykazano wpływ wprowadzonych modyfikacji w konstrukcji mieszadła na ilość gazu zatrzymywanego w wytwarzanej mieszaninie dwufazowej oraz nakłady energetyczne dla badanych mieszadeł dla natężenia przepływu gazu w zakresie od 0,278 do 0,833 [dm³·s^-1]. Przykładowe wyniki badań przedstawiono w formie graficznej. Słowa kluczowe: mieszadło HE-3, mieszadło HE-3X, zapotrzebowanie energii, współczynnik zatrzymywania gazu		225
—————————————————————————————————————-
L. BRONIARZ-PRESS, S. WŁODARCZAK, M. OCHOWIAK, M. MATUSZAK, A. MACIEJEWSKA: Analiza kąta rozpylenia dla rozpylaczy wirowych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 227-228 pobierz plik artykułu W pracy przeanalizowano doświadczalnie wpływ konstrukcji rozpylacza wirowego oraz kształtu otworu wylotowego na wartość kąta rozpylenia. Analiza procesu rozpylania wykazała, że dla rozpylacza z jednym króćcem wlotowym kąt rozpylenia jest większy niż dla rozpylacza z dwoma króćcami wlotowymi. Zależność kąta rozpylenia od prędkości przepływu jest nieliniowa. Kąt rozpylania rośnie ze wzrostem prędkości przepływu cieczy. Słowa kluczowe: rozpylacz wirowy, kąt rozpylenia, konstrukcja rozpylacza, rozpylanie cieczy		227
—————————————————————————————————————-
W. CIESIELCZYK, A. KAMIŃSKA-PĘKALA: Propozycja zagospodarowania rozdrobnionej biomasy drzewnej w miejscu występowania surowca Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 229-230 pobierz plik artykułu Przedstawiono wyniki badań testowych dotyczących możliwości suszenia fluidalnego wybranych rodzajów biomasy drzewnej. Zaproponowano konstrukcję mobilnej suszarki fluidyzacyjnej, wyposażonej w oryginalny dystrybutor gazu, pozwalającą na efektywne suszenie rozdrobnionej biomasy drzewnej o różnorodnych właściwościach ﬁ zykochemicznych i strukturalno- mechanicznych w miejscu występowania surowca. Słowa kluczowe: biomasa, fluidyzacja, suszenie		229
—————————————————————————————————————-
M. DJAS, M. HENCZKA: Ekstrakcja reaktywna kwasu cytrynowego z zastosowaniem ditlenku węgla w stanie nadkrytycznym Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 231-232 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono schemat instalacji doświadczalnej do prowadzenia procesu ekstrakcji reaktywnej kwasów karboksylowych z zastosowaniem ditlenku węgla w stanie nadkrytycznym. Zaprezentowano wyniki badań doświadczalnych dotyczących wpływu stosunku molowego reagentów na efektywność ekstrakcji reaktywnej z udziałem ditlenku węgla w stanie nadkrytycznym oraz tri-n-oktyloaminy. Wyniki przeprowadzonych badań doświadczalnych porównano z wynikami otrzymanymi przy użyciu rozpuszczalników organicznych. Słowa kluczowe: ekstrakcja reaktywna, ditlenek węgla w stanie nadkrytycznym, kwas cytrynowy		231
—————————————————————————————————————-
D. DOWNAROWICZ, E. GABRUŚ: Adsorpcja par propan-2-olu na węglu aktywnym Sorbonorit B4 w adsorberach o różnych skalach Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 233-234 pobierz plik artykułu W pracy zbadano przydatność uproszczonych modeli dynamiki adsorpcji Thomasa, Yoon-Nelsona, Wheeler-Jonasa i Wolborskiej do przewidywania krzywych przebicia w adsorberach o różnych skalach. Analizę przeprowadzono dla adsorpcji par propan-2-olu na nieruchomym złożu węgla Sorbonorit B4. Stwierdzono, że model Thomasa najlepiej opisuje krzywe doświadczalne w kolumnach o zbliżonej skali, umożliwia też prawidłowe określania pojemności adsorpcyjnej złoża. Słowa kluczowe: adsorpcja, propan-2-ol, krzywa przebicia, Sorbonorit B4		233
—————————————————————————————————————-
B. FRYŹLEWICZ-KOZAK, K. CHOWANIEC: Wpływ procesu mieszania na morfologię osadu czynnego Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 235-236 pobierz plik artykułu Analizowano osad czynny z przyzakładowej oczyszczalni przemysłowej z okolic Krakowa. Zdjęcia oraz analizę parametrów geometrycznych i kształtu wykonano przy użyciu aparatu Morphologi G3. Badany osad poddawany był różnym okresom mieszania (napowietrzania): 1,5 h lub 3,5 h. Słowa kluczowe: parametry kształtu, osad czynny, analiza obrazu, mieszanie		235
—————————————————————————————————————-
U. GABRIEL-PÓŁROLNICZAK, D. SZANIAWSKA, K. ĆWIRKO: Badania ultrafiltracji w układzie krzyżowym modelowych roztworów albuminy surowicy bydlęcej (BSA) Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 237-238 pobierz plik artykułu (in English) Przedstawiono wyniki badań ultrafiltracji w układzie krzyżowym (crossflow) modelowych roztworów BSA przy użyciu instalacji laboratoryjnej z płaskimi membranami ceramicznymi. Badano wpływ parametrów operacyjnych takich jak TMP, stężenie NaCl i pH na przepuszczalność membrany. Dla wyższych wartości TMP oraz stężenia NaCl oraz niższych wartości pH obserwowano spadek strumienia objętościowego permeatu. W celu ustalenia wielkości oporu membrany R_M dla różnych wartości TMP wyznaczono przepuszczalność membrany dla wody. Przeprowadzano krótką analizę zjawiska foulingu na podstawie obliczonego spadku strumienia objętościowego permeatu oraz oporu foulingu. Słowa kluczowe: ultrafiltracja, membrany ceramiczne, surowicza albumina wołowa, fouling membrany		237
—————————————————————————————————————-
E. GABRUŚ, D. DOWNAROWICZ: Odwadnianie ciekłego etanolu na adsorbentach zeolitowych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 239-240 pobierz plik artykułu Przedstawiono wyniki badań równowagi i kinetyki adsorpcyjnego odwadniania ciekłego etanolu na zeolitowych sitach molekularnych 3A. Izotermy adsorpcji opisano równaniem Langmuira. Do opisu wyników adsorpcji zastosowano pięć modeli kinetycznych: pseudo-pierwszorzędowej i pseudodrugorzędowej kinetyki, dyfuzji wewnątrzcząstkowej, McKaya i Urano-Tachikawy. Mechanizm procesu został określony z modelu dyfuzji wewnątrzcząstkowej. Słowa kluczowe: adsorpcja, zeolit 3A, etanol, izoterma, kinetyka		239
—————————————————————————————————————-
J.M. GAC, M. ODZIOMEK, T.R. SOSNOWSKI, L. GRADOŃ: Doświadczalne i numeryczne badanie wytwarzania cząstek o różnej morfologii w procesie suszenia rozpyłowego Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 241-242 pobierz plik artykułu Przedstawiono doświadczalne i numeryczne wyniki badania morfologii cząstek dekstranu otrzymywanych techniką suszenia rozpyłowego. W wyniku tego procesu można otrzymać cząstki puste w środku typu hollow particles o różnej średnicy oraz grubości powłoki (shell). Do opisu teoretycznego procesu suszenia zastosowano model o parametrach rozłożonych. Pozwolił on na przedstawienie wpływu, jaki na kształt i budowę cząstek wywierają takie parametry procesu, jak temperatura powietrza suszącego oraz wielkość kropli. Słowa kluczowe: suszenie rozpyłowe, modelowanie numeryczne, mikrocząstki, aerozole lecznicze		241
—————————————————————————————————————-
I. GRUBECKI, I. TRAWCZYŃSKA: Wpływ zawartości wilgoci na powierzchnię właściwą złoża biofiltracyjnego złożonego z nieregularnych cząstek drewna Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 243-244 pobierz plik artykułu Zbadano wpływ wilgotności na opory przepływu powietrza przez złoże biofiltracyjne złożone z nieregularnych zrębków drewna. Przeanalizowano siedem poziomów wilgotności złoża. Na tej podstawie określono wpływ zawartości wilgoci złoża na jego powierzchnię właściwą. Wykazano, że istnieje wilgotność złoża, po przekroczeniu której następuje gwałtowny spadek jego powierzchni właściwej. Słowa kluczowe: złoże stałe, nieregularne zrębki drewna, spadek ciśnienia, wilgotność, powierzchnia właściwa		243
—————————————————————————————————————-
M. GWADERA, K. KUPIEC: Badanie przenoszenia ciepła i masy w chłodziarkach adsorpcyjnych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 245-246 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych dotyczących adsorpcji w ziarnach adsorbentu naniesionych na powierzchnię rurki metalowej. Taka konstrukcja jest stosowana w adsorpcyjnych urządzeniach chłodniczych. Badania prowadzono w układzie silikażel – para wodna. Stosowano różne natężenia przepływu fazy gazowej i różne wielkości ziaren. Stwierdzono znaczny wpływ prędkości przepływu fazy gazowej na przebieg procesu. Słowa kluczowe: chłodziarki adsorpcyjne, przenoszenie masy		245
—————————————————————————————————————-
K. JABŁCZYŃSKA, M. JANCZEWSKA, A. KULIKOWSKA, T.R. SOSNOWSKI: Otrzymywanie nanostrukturalnych cząstek z polialdehydodekstranu i dialdehydokarboksymetylocelulozy metodą suszenia rozpyłowego Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 247-248 pobierz plik artykułu Przedstawiono wyniki badań dotyczących możliwości otrzymywania nanostrukturalnych cząstek polisacharydowych metodą suszenia rozpyłowego. Przebadano wpływ warunków procesu suszenia na wielkość i morfologię cząstek proszku oraz określono rozkład wielkości nanocząstek zarówno w zawiesinie poddawanej suszeniu jak i po ponownym uwodnieniu proszków. Badania wykazały, że zmiana przepływu i temperatury powietrza suszącego pozwala na kontrolowanie morfologii otrzymywanych cząstek proszku. Wykazano również, że uwodnienie powstałych proszków prowadzi do odtworzenia zawiesiny nanocząstek o niezmienionym rozkładzie rozmiarów. Słowa kluczowe: inżynieria cząstek, cząstki nanostrukturalne, nanocząstki polisacharydowe, suszenie rozpyłowe		247
—————————————————————————————————————-
A. JACKIEWICZ, Ł. WERNER, S. JAKUBIAK, A. DAWIDZIUK: Separacyjne właściwości włóknin polipropylenowych modyfikowanych cząstkami SiO₂ Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 249-250 pobierz plik artykułu Celem badań było zmodyfikowanie włókien filtrów polipropylenowych prowadzące do zmiany ich zwilżalności oraz zwiększenia stopnia rozwinięcia powierzchni, aby podnieść efektywność usuwania olejowych nanokropel z powietrza. Wykorzystano włókninę o średniej średnicy włókien równej 11,1 μm, grubości 2,7 mm i gęstości upakowania 7,2%, wytworzoną metodą rozdmuchu pneumotermicznego. Najpierw poddano ją wyładowaniu plazmowemu, a następnie nanoszono dwa rodzaje nanocząstek krzemionki Orisil 200 oraz Ludox SK. Wykazano, iż zastosowane metody prowadzą do zwiększenia skuteczności separacji z powietrza nanokropel mgły olejowej. Słowa kluczowe: aerozol, filtr włókninowy, krzemionka, nanocząstki, nanokrople		249
—————————————————————————————————————-
M. JANCZEWSKA, P. JUNG, T. CIACH: Otrzymywanie biodegradowalnych nanocząstek dekstranowych jako potencjalnych nośników leków przeciwnowotworowych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 251-252 pobierz plik artykułu (in English) Otrzymano nanocząstki dekstranowe z użyciem polikaprolaktonu jako czynnika zwijającego oraz zbadano wpływ ilości katalizatora na ich średnicę. Synteza składa się z prostej jednostopniowej reakcji, w czasie której zachodzi polimeryzacja ε-kaprolaktonu na łańcuchu dekstranowym, a następnie spontaniczne zwinięcie łańcucha w cząstkę. Nanocząstki oczyszczono poprzez dializę, suszono rozpyłowo i przebadano pod kątem cytotoksyczności testem MTT. Otrzymane nanocząstki są obiecującym nośnikiem dla leków przeciwnowotworowych ze względu na wąski rozkład średnic oraz biokompatybilność. Słowa kluczowe: terapia przeciwnowotworowa, nanocząstki polimerowe, preparatyka, cytotoksyczność		251
—————————————————————————————————————-
T. JANKOWSKI: Zastosowanie elementów modyfikujących turbulentne pole prędkości powietrza w badaniach ruchu powietrza podczas obróbki nanomateriałów Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 253-254 pobierz plik artykułu Opisano opracowaną metodę badania ruchu powietrza i emisji pyłów na stanowiskach do obróbki nanomateriałów z użyciem termoanemometrii i znacznika SF 6 . Przedstawiono wyniki badania rozkładów prędkości powietrza, stężenia pyłów oraz natężenia ich emisji ze źródeł w zależności od modelu modyfikującego turbulentne pole prędkości przepływu. Wyniki potwierdzają, że zastosowanie efektywnego współdziałania wentylacji ogólnej z miejscową wywiewną może powodować wzrost sprawności wychwytu nanoobiektów. Słowa kluczowe: nanomateriały, wentylacja, rozdział powietrza, intensywność turbulencji, miejscowa		253
—————————————————————————————————————-
A. KEZWOŃ, K. WOJCIECHOWSKI: Modyfikacja struktury kolagenu jako potencjalne źródło nowych związków o charakterze amfifilowym Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 255-256 pobierz plik artykułu Celem badań prezentowanych w niniejszej pracy było określenie metodą analizy kształtu kropli aktywności powierzchniowej oraz właściwości reologicznych warstw adsorpcyjnych tworzonych przez kolagen typu I pozyskany ze skóry cielęcej. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że kolagen natywny wykazuje małą zdolność obniżania napięcia powierzchniowego, ale poddanie go niewielkim modyfikacjom (działanie temperatury) skutkuje poprawą jego właściwości powierzchniowych. Słowa kluczowe: kolagen, napięcie powierzchniowe, reologia powierzchniowa		255
—————————————————————————————————————-
D. KONDEJ, T.R. SOSNOWSKI: Analiza cech monowarstwy lipidowej poddanej deformacji w obecności nanocząstek metali Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 257-258 pobierz plik artykułu Celem pracy była ocena wpływu nanocząstek metali na właściwości powierzchniowe monowarstwy lipidowej utworzonej z fosfatydylocholiny (DPPC). Badania przeprowadzono z wykorzystaniem wagi Langmuira-Wilhelmy’ego. Stwierdzono, że nanocząstki tlenku cynku o wymiarach mniejszych niż 50 nm powodują zmianę właściwości powierzchniowych monowarstwy DPPC podczas izotermicznej kompresji. Nanocząstki metali wdychane przez pracowników w środowisku pracy mogą zaburzać aktywność błon biologicznych, stwarzając tym samym zagrożenie dla zdrowia. Słowa kluczowe: nanocząstki, metale, monowarstwa, DPPC		257
—————————————————————————————————————-
K. KOPEĆ, A. LUTYŃSKA, K. DĄBKOWSKA: Intensyfikacja właściwości bakteriobójczych lizozymu na drodze jego termicznej modyfikacji Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 259-260 pobierz plik artykułu Termiczna modyfikacja lizozymu jest jedną z metod zwiększania jego właściwości antybakteryjnych przeciwko bakteriom Gram-ujemnym. W pracy przedstawiono wyniki badań nad doborem najlepszych wartości podstawowych parametrów tego procesu. Wykazano, że modyfikacja prowadzona przy pH 4,40 przez 15 minut w temperaturze 80°C znacząco zwiększa właściwości bakteriobójcze lizozymu przeciwko bakteriom E. coli (Gram-ujemne) nie powodując spadku aktywności przeciwko bakteriom M. luteus (Gram-dodatnie). Słowa kluczowe: lizozym, termiczna modyfikacja, właściwości antybakteryjne		259
—————————————————————————————————————-
A. KOWALIK-KLIMCZAK, P. RELIGA, P. GIERYCZ: Chemiczne czyszczenie membran nanofiltracyjnych stosowanych do regeneracji chromowych ścieków garbarskich Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 261-262 pobierz plik artykułu Podczas badań określono skuteczność czyszczenia membran NF za pomocą pojedynczych kąpieli myjących takich jak: kwas solny, wodorotlenek sodu, a także w zintegrowanym systemie dwustopniowego czyszczenia za pomocą kwasu solnego i wodorotlenku sodu. Jedynie zastosowanie dwustopniowego mycia membran NF umożliwia przywrócenie początkowych ich właściwości. Słowa kluczowe: membrana nanofiltracyjna, czyszczenie chemiczne, potencjał zeta, AFM		261
—————————————————————————————————————-
*K. KRAMEK-ROMANOWSKA, T.R. SOSNOWSKI: Zastosowanie tensjometrii MBP (Maximum Bubble Pressure) w badaniach aktywności surfaktantu płucnego* Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 263-264 pobierz plik artykułu (in English) W pracy przedstawiono wyniki zastosowania tensjometrii pęcherzykowej opartej o pomiar ciśnienia maksymalnego do analizy wpływu wybranych nanocząstek mineralnych i leczniczych proszków inhalacyjnych na surfaktant płucny. Dane pomiarowe dynamicznego napięcia powierzchniowego w skalach czasowych korelujących z rytmem oddychania wskazują na możliwość uzyskania informacji o zaburzeniach mechaniki płuc wskutek wdychania cząstek aerozolowych zawartych w powietrzu. Słowa kluczowe: dynamiczne napięcie powierzchniowe, aerozol, układ oddechowy		263
—————————————————————————————————————-
A. KRÓTKI, D. ŚPIEWAK, L. WIĘCŁAW-SOLNY, T. SPIETZ, A. TATARCZUK: Badanie procesu usuwania CO₂ metodą absorpcji aminowej w skali półtechnicznej Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 265-267 pobierz plik artykułu Przedstawiono wyniki badań oraz analizę procesu usuwania CO₂ za pomocą 30% wodnego roztworu monoetanoloaminy (MEA). Badania prowadzono w reżimie ciągłego przepływu 100 m3/h gazu (w warunkach normalnych) na nowo powstałej instalacji do badań tego typu procesu w Centrum Czystych Technologii Węglowych na terenie IChPW w Zabrzu. Do stanowiska badawczego doprowadzano strumień komponowanego gazu technicznego o zawartości ok. 8÷13% obj. CO₂ . W trakcie prowadzenia testów zbadano wpływ: strumienia cieczy zraszającej absorber, strumienia gazu doprowadzanego do kolumny absorpcyjnej, ciśnienia prowadzenia procesu absorpcji i desorpcji, mocy cieplnej dostarczanej na regenerację sorbentu. W wyniku przeprowadzonych testów potwierdzono efektywność instalacji jako narzędzia badawczego. Wykazano, że instalacja osiąga zakładane parametry sprawności usuwania CO₂ (powyżej 85%) w szerokim spektrum warunków prowadzenia procesu. Słowa kluczowe: usuwanie CO₂ , CCS, MEA, absorpcja CO₂		265
—————————————————————————————————————-
A. KULIKOWSKA, I. WASIAK, T. CIACH: Synteza nanocząstek karboksymetylocelulozowych z wykorzystaniem różnych czynników zwijających Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 268-269 pobierz plik artykułu (in English) Nanocząstki polisacharydowe ze względu na swoje unikalne właściwości cieszą się dużym zainteresowaniem w systemach podawania leków. Prezentowana praca opisuje metodę syntezy nanocząstek karboksymetylocelulozowych, które mogą pełnić rolę nośnika leków przeciwnowotworowych. Celem wykonanych badań było zbadanie wpływu typu i ilości użytej aminy alifatycznej oraz różnych stopni utlenienia karboksymetylocelulozy na rozmiar powstających nanocząstek. Słowa kluczowe: karboksymetyloceluloza, benzyloamina, heksyloamina, octyloamina		268
—————————————————————————————————————-
K. KUPIEC, M. GWADERA, B. LARWA: Kinetyka adsorpcji barwnika w zbiorniku z mieszadłem Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 270-271 pobierz plik artykułu Przeprowadzono badania szybkości adsorpcji barwnika z wodnego roztworu na węglu aktywnym w zbiorniku z mieszadłem. Na podstawie wyników pomiarów wyznaczono współczynnik dyfuzji adsorbowanego składnika w ziarnach adsorbentu oraz współczynniki wnikania masy do powierzchni zewnętrznej ziaren. Współczynniki te określono w oparciu o przybliżony model kinetyki adsorpcji. Stwierdzono, że przy wielkości ziaren wynoszącej około 2 mm duże znaczenie dla szybkości przenoszenia masy ma zewnętrzny opór wnikania. Słowa kluczowe: adsorpcja, mieszalnik, kinetyka, barwniki		270
—————————————————————————————————————-
B. LARWA, K. KUPIEC, M. GWADERA, K. NEUPAUER: Gruntowe poziome wymienniki ciepła Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 272-273 pobierz plik artykułu Przedstawiono wyniki obliczeń dotyczących przenoszenia ciepła w poziomych gruntowych wymiennikach. Model procesu oparto na równaniu nieustalonego przewodzenia ciepła przy istnieniu wewnętrznego źródła ciepła. Obliczenia wykonano dla wartości parametrów procesowych występujących zwykle przy współpracy wymienników gruntowych z pompami ciepła. Wykazano, że uśredniona po objętości temperatura wierzchniej warstwy gruntu obniża się przez kilka lat, a następnie stabilizuje się. Słowa kluczowe: gruntowe wymienniki ciepła, nieustalone przewodzenie ciepła		272
—————————————————————————————————————-
A. MARKOWSKA-RADOMSKA, E. DŁUSKA: Enkapsulacja materiału i substancji biologicznie aktywnych w emulsjach wielokrotnych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 274-275 pobierz plik artykułu Przedstawiono wyniki badań emulsji wielokrotnych jako bionośników. Badania obejmowały proces enkapsulacji materiału biologicznego mESCs (mysie komórki embrionalne) oraz związków biologicznie czynnych (lek – salol). Analiza procesu enkapsulacji komórek macierzystych wykazała wyższe o 9÷11% stopnie przeżywalności komórek w emulsjach w stosunku do klasycznych stałych nośników matrycowych. W badaniach enkapsulacji leków uzyskano wysokie stopnie enkapsulacji (65÷95%) zależne od struktury emulsji. Wyniki badań potwierdziły możliwość wykorzystania emulsji wielokrotnych jako mikrośrodowiska do przechowywania materiału i substancji biologicznie aktywnych. Słowa kluczowe: emulsje wielokrotne, komórki macierzyste, leki, enkapsulacja		274
—————————————————————————————————————-
M. OCHOWIAK, M. MATUSZAK, S. WŁODARCZAK, J. WÓJCIK, D. BRZEZIŃSKA: Analiza kąta rozpylenia dla rozpylacza pęcherzykowo-wirowego Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 276-277 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych kąta rozpylenia dla rozpylaczy pęcherzykowych wykorzystujących ruch wirowy. Dla przepływu jednofazowego wartość kąta rozpylenia wzrastała wraz ze wzrostem wartości masowego strumienia cieczy. Dla przepływu dwufazowego wartość kąta rozpylenia wzrastała wraz ze wzrostem wartości masowych strumieni gazu i cieczy. Ponadto zaproponowano równanie korelacyjne opisujące kąt rozpylenia w zależności od masowych strumieni gazu i cieczy. Słowa kluczowe: rozpylanie, rozpylacz pęcherzykowo-wirowy, kąt rozpylenia		276
—————————————————————————————————————-
M. ORCZYK, K. WOJCIECHOWSKI: Porównanie wpływu naturalnych oraz syntetycznych surfaktantów na monowarstwę DPPC Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 278-279 pobierz plik artykułu W pracy zbadano oddziaływania surfaktantów syntetycznych (SDS, CTAB, Triton X-100) oraz biosurfaktantu – saponiny – Quillaja saponaria Molina (QBS) na monowarstwę modelowego fosfolipidu DPPC jako najprostszego układu symulującego błonę lipidową. Eksperymenty przeprowadzono przy użyciu wanny Langmuira-Blodgett o powierzchni aktywnej 77,5 cm² (KSV NIMA). Stwierdzono, że biosurfaktant QBS, w przeciwieństwie do surfaktantów syntetycznych wbudowuje się w monowarstwę DPPC. Słowa kluczowe: Quillaja bark saponin, fosfolipidy, monowarstwy, biomembrany		278
—————————————————————————————————————-
J. PALIGE, O. ROUBINEK, K. WAWRYNIUK, Ł. MODZELEWSKI, A. JAKOWIUK, A. DOBROWOLSKI, Ł. DREWNIAK, M. CIĘŻKOWSKA: Badania procesu fermentacji metanowej z wykorzystaniem metod radioznacznikowych i technik gamma skaningu Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 280-181 pobierz plik artykułu Określono metodami radioznacznikowymi, z wykorzystaniem trytu jako znacznika fazy ciekłej, rozkład czasu przebywania i średni czas retencji zawiesiny w bioreaktorach do produkcji biometanu. Wykorzystując technikę gamma skaningu określono objętość czynną fazy ciekłej, gazowej oraz obszar tworzenia się kożuchów. Słowa kluczowe: fermentor, metan, radioznacznik, gamma skaning		280
—————————————————————————————————————-
A. PENCONEK, A. MOSKAL: Wpływ zawartości mucyn w śluzie na dyfuzję agregatów sadzy Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 282-283 pobierz plik artykułu Celem pracy było zbadanie dyfuzji agregatów sadzy przez warstwę sztucznego śluzu o zawartości mucyn 2, 8, 15 i 20% mas. Transport cząstek o kształcie kulistym przez śluz, jak również wpływ właściwości śluzu na transport substancji wewnątrz niego, jest szeroko opisywany w literaturze, brak jest natomiast badań dotyczących dyfuzji obiektów fraktalopodobnych, jak np. agregatów sadzy przez śluz. Przeprowadzone badania wykazały, że transport fraktalopodobnych agregatów sadzy jest spowalniany przez śluz wraz ze wzrostem zawartości mucyn powyżej 15% masowych. Słowa kluczowe: agregaty sadzy, dyfuzja, śluz, mucyny		282
—————————————————————————————————————-
M. PILAREK, I. GRABOWSKA, J. JANICKA, M. WOJASIŃSKI, K. DĄBKOWSKA, T. CIACH: Hybrydowy układ hodowlany do otrzymywania implantów tkanki chrzęstnej Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 284-285 pobierz plik artykułu Opracowano hybrydowy układ do hodowli przestrzennej chondrocytów linii CP5 na polilaktydowym rusztowaniu o strukturze włóknistej wykorzystujący dwie niemieszające się fazy ciekłe: perfluorodekalinę (faza perfluorowana) i pożywkę (faza wodna). Proponowane rozwiązanie bioprocesowe zapewniło odpowiednie warunki do rozwoju komórek chrząstki nie tylko na powierzchni implantu, ale także do migracji i przerastania komórkami włóknistej struktury wewnętrznej rusztowania. Słowa kluczowe: hybrydowy układ hodowlany, chondrocyty, ciekły perfluorozwiązek, rusztowanie biomateriałowe, polilaktyd		284
—————————————————————————————————————-
J. RAJEWSKI, P. RELIGA, P. GIERYCZ: Struktura przenośnika jako czynnik determinujący mechanizm transportu chromu(III) w membranie ciekłej Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 286-287 pobierz plik artykułu Zbadano zjawisko powstawania wody w membranie ciekłej zawierającej D2EHPA oraz CYANEX272 w roli przenośników jonów. W układzie zachodzi micelizacja cząsteczek D2EHPA, a w powstających agregatach tworzą się przestrzenie/kanały transportowe umożliwiające przepływ jonów Cr(III). CYANEX 272 nie tworzy tak rozbudowanych struktur. Opisany mechanizm transportu stanowić będzie podstawę teoretyczną do opracowania modelu matematycznego dla transportu jonów Cr(III) w badanym układzie z SLM. Słowa kluczowe: D2EHPA, CYANEX272, membrana ciekła, powstawanie miceli		286
—————————————————————————————————————-
B. RUKOWICZ, I. MIESIĄC, K. ALEJSKI: Oczyszczanie 1,3-propanodiolu z brzeczki fermentacyjnej z zastosowaniem ekskluzji jonów Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 288-289 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono możliwość zastosowania ekskluzji jonów w procesie oczyszczania 1,3-propanodiolu z brzeczki fermentacyjnej. Badania przeprowadzono na kationicie w formie sodowej. Wstępnie odsoloną frakcję produktu uzyskano z ok. 50% wydajnością separacji 1,3-propanodiolu. Stopień odsolenia brzeczki wyniósł 80÷90%, a końcowe oczyszczenie i odbarwienie 1,3-propanodiolu przeprowadzono stosując wymianę jonową. W wyniku procesu otrzymano oczyszczony roztwór 1,3-propanodiolu o stężeniu 16,5 g/L. Słowa kluczowe: 1,3-propanodiol, brzeczka fermentacyjna, ekskluzja jonów		288
—————————————————————————————————————-
A. SKAWIŃSKA, I. KUKLIS: Analiza parametrów ﬁ zykochemicznych komunalnych osadów ściekowych w świetle oceny ich energetycznego wykorzystania Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 290-291 pobierz plik artykułu Konwersja osadów ściekowych w energię użyteczną powinna być poprzedzona poznaniem właściwości ﬁ zykochemicznych potencjalnego materiału palnego. Parametry energetyczne paliwa zależą od kluczowych wskaźników jak: zawartość wody, substancji lotnych i mineralnych, ciepło spalania oraz wartość opałowa. W pracy podjęto próbę ich oceny podczas badań osadów ściekowych pochodzących z komunalnych oczyszczalni ścieków. Oznaczono również udział frakcji biodegradowalnej. Uzyskane wyniki pozwalają wnioskować, że komunalne osady ściekowe mogą charakteryzować się odpowiednimi walorami energetycznymi. Słowa kluczowe: komunalne osady ściekowe, unieszkodliwianie osadów, charakterystyka energetyczna		290
—————————————————————————————————————-
A. SKAWIŃSKA, J. LASEK, M. ADAMCZYK: Badanie procesów usuwania CO₂ przy udziale mikroalg Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 292-293 pobierz plik artykułu Dwutlenek węgla dostarczany do hodowli mikroalg znacznie zwiększa przyrost biomasy, produktywność i wydajność takiego systemu, zabezpieczając atmosferę przed nadmierną emisją CO₂ . Badania dotyczyły oceny efektywności usuwania CO₂ przy udziale dwóch gatunków mikroalg: Chlorella vulgaris oraz Nannochloropsis gaditana należących do różnych grup systematycznych. Badania prowadzono w reaktorach zamkniętych przy różnych stężeniach dwutlenku węgla w hodowli. Maksymalną efektywność procesu uzyskano w hodowli Nannochloropsis gaditana w obecności 8% CO₂ . Słowa kluczowe: mikroalgi, sekwestracja, hodowla		292
—————————————————————————————————————-
A. STEFANEK, T. CIACH: Biomimetyczne matryce do przestrzennej hodowli komórek Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 294-295 pobierz plik artykułu Celem badań było opracowanie biomimetycznej matrycy z nośnikiem tlenu do długoterminowej hodowli komórek. Przedstawiono wyniki wstępne obejmujące opracowanie warunków procesu produkcji dwufazowych matryc oraz przeprowadzenie hodowli ludzkich chondrocytów w uproszczonej matrycy. Przeprowadzone badania dowodzą, iż rozmiar produkowanych mikrokapsułek maleje wraz ze wzrostem częstotliwości drgań dyszy. Hodowla komórek CP5 wykazuje konieczność zwiększenia stopnia dotlenienia enkapsulowanych komórek. Słowa kluczowe: enkapsulacja, hodowla komórek, alginian		294
—————————————————————————————————————-
D. SZANIAWSKA, K. ĆWIRKO, U. GABRIEL-PÓŁROLNICZAK, M. SOBÓL: Separacja białka i produktów hydrolizy białka z odpadowych solanek z zastosowaniem ultrafiltracyjnych membran ceramicznych i wielostopniowego systemu membranowego Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 296-297 pobierz plik artykułu Przedstawiono wyniki badań wielostopniowej ultrafiltracji zużytych solanek z przetwórstwa ryb z zastosowaniem membran ceramicznych o cut-off 300, 150 i 50 kDa. Testy ultrafiltracyjne wykonano w zakresie naturalnego pH solanki 6,6÷7,1 dla TMP 0,15 MPA, CFV 6 m/s, w temperaturze 293 K. Wyznaczono objętościowy strumień permeatu i współczynnik retencji białka ogólnego oraz zakres mas molowych białka i produktów hydrolizy białka zatrzymywanych przez membrany ceramiczne. Wyniki badań doświadczalnych wskazują, że membrana ceramiczna o cut-off 150 kDa może być zastosowana w głównym etapie technologii membranowej do jednoczesnej regeneracji solanki i odzysku białka. Słowa kluczowe: ultrafiltracja wielostopniowa, membrany ceramiczne, odpadowe solanki, białka ryb, produkty hydrolizy białka		296
—————————————————————————————————————-
E. SZTUK, L. GRADOŃ: Filtracja cieczy – wpływ struktury filtra włókninowego na jego właściwości filtracyjne Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 298-299 pobierz plik artykułu Badano wpływ struktury polipropylenowych filtrów włókninowych, wytwarzanych metodą rozdmuchu stopionego polimeru, na ich właściwości ﬁltracyjne. Zbadano komercyjny wielowarstwowy filtr włókninowy oraz trzy monowarstwowe polipropylenowe filtry włókninowe o średnicy włókien 2, 5, 10 μm i porowatości 90%, o tej samej grubości włókniny. Zawiesina testowa była mieszaniną pyłu Arizona Test Dust (0÷20 μm) z wodą dejonizowaną. Stwierdzono, że w przypadku filtracji zanieczyszczeń o rozmiarach polidyspersyjnych, najbardziej wydajną strukturą jest struktura wielowarstwowa, gradientowa. Słowa kluczowe: filtracja cieczy, filtracja wgłębna, filtry włókninowe		298
—————————————————————————————————————-
M. SZWAST, M. ROGUSKI, W. PIĄTKIEWICZ, R. OLESIŃSKI, K. CREDO, T. WOŁYNKO: Ultrafiltracyjna instalacja do zagęszczania białka jaja kurzego Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 300-301 pobierz plik artykułu Praca opisuje instalację stanowiącą część linii technologicznej wytwarzania białka jaja w proszku. Przedstawia podsumowanie działań inżynierskich autorów podjętych w celu modyfikacji tradycyjnego procesu wykorzystującego tylko wieżę rozpyłową. Dzięki wykorzystaniu szeregu dodatkowych elementów, takich jak wymiennik ciepła, wirówka, zaprojektowana autorska instalacja ultrafiltracyjna oraz dozownik enzymów osiągnięto znaczne zmniejszenie zapotrzebowania procesu na energię. Założenia projektowe obejmowały możliwość obróbki 4 000 l białka/h. W ciągu ponad 3 lat opisana instalacja wyprodukowała ok. 40 milionów ton zagęszczonego białka. Słowa kluczowe: ultrafiltracja, membrany, białko jaja, dehydratacja		300
—————————————————————————————————————-
M. SZWAST, A. SOBCZAK: Wzbogacanie gazu ziemnego – model numeryczny membranowego rozdziału składników gazowych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 302-303 pobierz plik artykułu Przedstawiono model pojedynczej kapilary membranowej, na której zachodzi separacja mieszaniny gazowej. Symulacje przeprowadzono w programie Comsol Multiphysics, który wykorzystuje metodę elementów skończonych do aproksymacji rozwiązań układów równań różniczkowych. Model matematyczny oparto na równaniu Naviera-Stokesa i równaniu ciągłości oraz równaniu konwekcji i dyfuzji składnika z uwzględnieniem modelu rozpuszczalnościowo-dyfuzyjnego dla transportu składnika przez membranę nieporowatą. Przedstawiono przykładowe wyniki symulacji dla rozdziału metanu i dwutlenku węgla. Słowa kluczowe: modelowanie, membranowa separacja gazów, gaz ziemny		302
—————————————————————————————————————-
M. SZWAST, M. ZALEWSKI, R. NIKPOUR, A. SOBCZAK: Pozyskiwanie helu z gazu ziemnego za pomocą technik membranowych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 304-305 pobierz plik artykułu Przeanalizowano komercyjne membrany, które umożliwiły zatężenie helu w strumieniu metanu. Przebadano również własne moduły, w których warstwa separacyjna składała się z polimerów: Matrimid i Pebax oraz membrany typu Mixed Matrix, w których warstwa separacyjna składała się z polimeru Pebax oraz z nanocząstek krzemionki. Uzyskane wyniki były gorsze od wyników na modułach komercyjnych. Przebadano również moduł o strukturze szklistej ﬁrmy Polymemtech, który wzbogacał gaz w hel w większym stopniu niż komercyjne moduły. Słowa kluczowe: hel, separacja membranowa, membrany Mixed Matrix, Pebax, Matrimid		304
—————————————————————————————————————-
P. SZYMAŃSKI, M. WOŹNIAK-BUDYCH, K. PROCHASKA: Zastosowanie elektrodializy w procesach separacji kwasów dikarboksylowych z brzeczek pofermentacyjnych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 306-307 pobierz plik artykułu Praca dotyczy badań nad użytecznością elektrodializy bipolarnej (EDBM) w separacji i zatężaniu kwasu fumarowego z modelowych brzeczek pofermentacyjnych zawierających obok głównego produktu biokonwersji inne kwasy mono- i dikarboksylowe, a także glicerol i 1,3-propanadiol. Stwierdzono, że proces EDBM może stanowić jeden z etapów oczyszczania i zatężania produktu biokonwersji albowiem proces nie jest całkowicie selektywny dla kwasu fumarowego, co oznacza, że otrzymany produkt, chociaż zatężony jest nadal zanieczyszczony. Na efektywność procesu ma wpływ gęstość prądu płynącego przez stos oraz pH roztworu poddawanego EDBM. Słowa kluczowe: elektrodializa bipolarna, gęstość prądowa, brzeczka pofermentacyjna, kwas fumarowy		306
—————————————————————————————————————-
D. ŚPIEWAK, A. KRÓTKI, T. SPIETZ, L. WIĘCŁAW-SOLNY, A. WILK: Porównanie wyników badań procesu usuwania CO₂ z mieszanin gazów dla sorbentów aminowych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 308-310 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono wyniki badań procesu usuwania CO₂ ze strumienia gazu o podwyższonej zawartości CO₂ za pomocą sorbentów aminowych. Porównano wyniki uzyskiwane na najczęściej stosowanym przemysłowo sorbencie 30% roztworze etanoloaminy (MEA) oraz wyniki uzyskane przy zastosowaniu mieszaniny 2-amino-2-metylopropanolu (AMP) oraz piperazyny (PZ). Wykazano znaczne zwiększenie sprawności procesu przy zastosowaniu AMP/PZ oraz jednoczesne zmniejszenie zużycia energii w procesie regeneracji sorbentu. Słowa kluczowe: usuwanie CO₂ , absorpcja aminowa, MEA, AMP/PZ		308
—————————————————————————————————————-
A.TRUSEK-HOŁOWNIA, A. NOWORYTA: Zastosowanie enkapsulowanego enzymu w oczyszczaniu roztworów na przykładzie usuwania H₂O₂ Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 311-313 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono możliwości aplikacyjne preparatu z enkapsulowanym enzymem. Proces z jego zastosowaniem rozpatrzono na przykładzie katalazy, enzymu wykorzystywanego w przemyśle chemicznym i spożywczym do usuwania nadtlenku wodoru. Opracowano model procesu z udziałem enzymu enkapsulowanego w strukturze kulistej. Kluczowym parametrem modelu jest wartość modułu Thielego, którą ustala się poprzez dobór stężenia enzymu wewnątrz preparatu oraz rozmiar kapsułki. Obszar kinetyczny gwarantujący najpełniejsze wykorzystanie katalizatora występuje przy Ф < 0,3. Słowa kluczowe: enzym enkapsulowany, model, usuwanie nadtlenku wodoru, katalaza, moduł Thielego		311
—————————————————————————————————————-
A. TRUSEK-HOŁOWNIA, A. PRZYBYŁ, A. NOWORYTA: Zagospodarowanie odpadowej serwatki w kierunku aktywnych peptydów Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 314-315 pobierz plik artykułu W pracy rozpatrzono hydrolizę białek serwatkowych z wykorzystaniem komercyjnych proteaz. Określono szybkość hydrolizy, przeanalizowano mechanizm reakcji oraz określono skład końcowy produktów. Uzyskano wysoki stopień hydrolizy białek serwatkowych. Wśród powstałych oligopeptydów są peptydy o właściwościach biologicznie czynnych. Najkorzystniejszy pod względem zastosowania rozkład frakcji uzyskano dla trypsyny (ponad 40% stanowią peptydy <1 kDa). Słowa kluczowe: serwatka odpadowa, biologicznie czynne peptydy, mechanizm hydrolizy białek, produkty hydrolizy		314
—————————————————————————————————————-
I. WASIAK, S. FERY-FORGUES, T. CIACH: Precypitacja mikro- i nanokryształów fluorescencyjnych w otoczce polisacharydowej Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 316-317 pobierz plik artykułu (in English) Rozwój metod otrzymywana organicznych mikro-i nanokryształów wynika z ich potencjalnego zastosowania w obszarze nowych technologii, chemii i nauk przyrodniczych. W pracy porównano dwie metody otrzymywania kryształów dla przyszłych modyfikacji polisacharydami w celu wykrywania nowotworów. Obie proponowane metody umożliwiają uzyskanie mikrokryształów o zbliżonym rozkładzie wielkości. Zastosowanie mikroukładu i roztworu polisacharydu zmniejsza liczbę powstających agregatów i prowadzi do uzyskania kryształów o wąskim rozkładzie średnic. Słowa kluczowe: mikrokryształy organiczne, reprecypitacja, mikroukład		316
—————————————————————————————————————-
A. WILKOCKI, A. VOLK: Model matematyczny hydrodynamiki wirnikowo-błonowego aparatu absorpcyjnego do oczyszczania gazów Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 318-319 pobierz plik artykułu Zaprezentowano nowy model matematyczny stacjonarnego laminarnego osiowo-symetrycznego ruchu warstwy lepkiej cieczy po wewnętrznej ściance pionowego cylindra pod wpływem wirującego strumienia gazu. Otrzymano analityczne rozwiązanie równań Naviera-Stokesa dla osiowej i stycznej prędkości cieczy. Znaleziono hydrodynamiczne właściwości przepływu filmu i analityczne warunki dla możliwych reżimów ruchu. Słowa kluczowe: filmowy spływ cieczy, wirujący strumień gazu, oczyszczanie gazów		318
—————————————————————————————————————-
K. WITKIEWICZ: Modelowanie matematyczne mikrofalowej regeneracji wybranych adsorbentów węglowych i zeolitowych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 320-321 pobierz plik artykułu Przedstawiono wyniki modelowania mikrofalowej regeneracji adsorbentów. Analizowano desorpcję toluenu lub propan-2-olu z adsorbentu węglowego Sorbonorit 3 oraz zeolitu HiSiv 1000. Sformułowano model matematyczny nierównowagowego, nieizotermicznego oraz nieadiabatycznego procesu desorpcji mikrofalowej. Stwierdzono, że proces najintensywniej przebiega w układach związek polarny –adsorbent węglowy. Adsorbent zeolitowy nie jest efektywnie regenerowany tą metodą, gdy desorbowany jest związek niepolarny. Słowa kluczowe: mikrofalowa regeneracja adsorbentów, adsorpcja zmiennotemperaturowa, wielotemperaturowa izoterma Totha		320
—————————————————————————————————————-
M. WOJASIŃSKI, J. BOŻYK, I. WASIAK, T. CIACH: Elektroprzędzony nanowłóknisty kompozyt poli-L-kwasu mlekowego/hydroksyapatytu jako potencjalny materiał zastępujący tkankę kostną Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 322-323 pobierz plik artykułu (in English) W prezentowanych badaniach użyto nanocząstek hydroksyapatytu (nanoHAP) do przygotowania nanowłóknistego kompozytu poli-L-kwasu mlekowego/hydroksyapatytu za pomocą elektroprzędzenia. Zbadano średni rozmiar i strukturę nanoHAP, średnią średnicę nanowłókien i ich strukturę. Dodatkowo, zbadano skład chemiczny wszystkich przygotowanych materiałów. Wytworzono nanowłókna PLLA/nanoHAP o średniej średnicy włókna 202 ± 6 nm z jednorodnie rozproszonymi cząstkami nanoHAP w strukturze włóknistej. Słowa kluczowe: substytut kości, nanoHAP, nanowłókna, elektroprzędzenie		322
—————————————————————————————————————-
K. WOJTAS, Ł. MAKOWSKI, W. ORCIUCH, J. BAŁDYGA: Zastosowanie modeli wielkowirowych do przewidywania końcowych cech produktów złożonych reakcji chemicznych Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 324-325 pobierz plik artykułu W pracy przedstawiono sposób przewidywania przebiegu złożonych procesów chemicznych (przebiegu złożonych reakcji chemicznych i proces precypitacji) przy wykorzystaniu modeli wielkowirowych. Jako reaktory testowe wybrano dwa typy reaktorów zderzeniowych, charakteryzujące się wysoką intensywnością mieszania. Analiza wyników pokazała możliwość wpływania na jakość powstającego produktu poprzez dobór warunków mieszania reagentów i przydatność metody LES. Słowa kluczowe: mieszanie, modelowanie wielkowirowe, obliczeniowa mechanika płynów, precypitacja		324
—————————————————————————————————————-
L. ZAPÓR: Ocena cytotoksycznego działania nanocząstek tlenku ceru Inż. Ap. Chem. 2014, 53, nr 4, 326-327 pobierz plik artykułu Nanometryczny tlenek ceru z uwagi na szerokie zastosowanie wymaga oceny toksykologicznej. W pracy oceniano cytotoksyczne działanie nanocząstek tlenku ceru (< 25 nm) na komórki układu oddechowego (A549) i rozrodczego (CHO-9). Wykazano, że nanotlenek ceru może działać cytotoksycznie powodując zaburzenia metabolizmu komórkowego i zmiany w przepuszczalności błon komórkowych. Wartości dawek cytotoksycznych wynosiły 30÷200 μg/cm³ w zależności od rodzaju komórek oraz badanego efektu toksycznego. Słowa kluczowe: nanocząstki tlenku ceru, nanoceria, cytotoksyczność		326
—————————————————————————————————————-